پایگاه خبری اسب بخار
مرجع تخصصی اخبار و ویدیو خودرو

چوب شهرداری لای چرخ تولیدکنندگان داخلی اتوبوس

درحالی که بسیاری از خودروسازان داخلی فعالیت های کمی و کیفی جدیدی را برای افزایش تیراژ اتوبوس آغاز کرده اند، شهردار تهران گویا قصد دارد با استفاده از ابزاری از پدیده دائمی آلودگی هوا، چوب لای چرخ تولید داخل بگذارد و تسهیلات لازم برای واردات اتوبوس را اخذ کند.

به‌گزارش پایگاه خبری اسب بخار، شهردار تهران طی نامه ای از رئیس‌جمهور خواسته است تا به صورت خاص مجوز واردات ۱۰۰۰ دستگاه اتوبوس را صادر کند.

شرح نامه زاکانی به رئیسی

“حضرت حجه الاسلام و مسلمین جناب آقای دکتر رئیسی

رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران

همانگونه که مستحضرید کمبود شدید و فرسودگی جدی ناوگان حمل و نقل عمومی تهران به دلیل عدم توجه به موضوع نوسازی باعث گردیده تا علاوه بر عدم امکانات خدمات رسانی مطلوب به شهروندان معضل ترافیک و آلودگی هوا تشدید یافته و در شرایط شیوع بیماری کرونا نیز عملاً امکان ایجاد فاصله اجتماعی در ناوگان حقوق حمل و نقل عمومی را امری نامقدور ساخته است آمارها نشان می‌دهد در حال حاضر سامانه اتوبوسرانی شهر تهران از فرسودگی و کمبود مفرط رنج می برند به نحوی که بیش از ۹۰ درصد ناوگان این سازمان فرسوده بوده و تزریق فوری ۵ هزار دستگاه اتوبوس جدید امری ضروری است افزایش قابل ملاحظه هزینه خرید یک دستگاه اتوبوس به حدود ۵ میلیارد تومان دستیابی به این مهم را برای شهرداری تهران غیرممکن نموده و حمایت‌های بیش از پیش دولت محترم را طلب می نماید بر این اساس شهرداری تهران در نظر دارد حدود هزار دستگاه اتوبوس درون شهری تولید اروپا و مطابق با اتوبوس با استانداردهای روز بین المللی و بازسازی شده را با قیمتی حدود ۲۰ درصد قیمت روز داخلی از یکی از کشورهای همسایه به نحوی تامین نماید تا حداکثر ظرف یک ماه در اختیار خدمات حمل و نقل عمومی شهری قرار گیرد با آن نظر به مراتب مذکور خواهشمند است دستور فرمایید اقدامات لازم به منظور صدور مجوز خاص جهت واردات این تعداد دستگاه اتوبوس برای شهرداری تهران با احتساب صفر نمودن سود بازرگانی و محاسبه نرخ پایه حقوق ورودی و عوارضی گمرک معمول نمایند پیشاپیش از حسن نظر حضرتعالی کمال تشکر را دارم.

علیرضا زاکانی”

این نامه در حالی نگاشته شده است که خودروسازان داخلی با توجه به پتانسیل ها و توانایی هایی که دارند علاوه بر اعتراض به واردات خودروهای تجاری فرسوده، نهضت تولید داخل را به جدیت و سرعت بسیار بالایی در پیش گرفته اند، به نحوی که، هم اکنون نه تنها از آمادگی لازم برای تولید اتوبوس پایه بنزین سوز برخوردار هستند، بلکه به تازگی اتوبوس های برقی ساخت داخل نیز رونمایی و به خیایان های کشور آمده اند. به عنوان مثال، ایران خودرو دیزل در آخرین روزهای سال گذشته اقدام به رونمایی از اتوبوس برقی خود کرد. شرکت مپنا نیز اقدام به تولید خودرو برقی با درصد داخلی سازی بسیاری زیادی کرده است. همچنین این اتوبوس برای آشنایی هر چه بیش تر در حال گذر در معابر شهری شهرهای مختلف است. در حال حاضر، اتوبوس برقی مپنا در شهر تبریز قرار دارد و پیش از آن سه روز در تهران تردد داشته است.

از سوی دیگر، غیر از اتفاقات جدیدی که در این عرضه رخ داده قرار است به زودی برخی شرکت های داخلی  از اتوبوس های خود رونمایی کنند.

در همین حال نیز خودروسازانی مانند ایران خودرو دیزل، عقاب افشان و حتا آسنا که به تازگی با مشارکت گروه بهمن احیا شده قرار است به زودی محصولات جدید را معرفی و عرضه کنند.

با این حال، مشخص نیست چرا در شرایطی که مقامات ارشد کشور، از جمله مقام معظم رهبری، با اشاره به توجه بیش تر به نهضت داخلی سازی تأکید دارند که در شرایط امروز کشور ارز به صورت هدفمند و در جای درست خود صرف شود، در این شرایط شهردار تهران با تکیه بر پدیده همیشگی آلودگی هوا و استفاده از شرایط کرونایی کشور و با اشاره به صرفه جویی ۲۰ درصدی هزینه قصد دارد مجوز خاص واردات ۱۰۰۰ دستگاه اتوبوس را اخذ کند.

اما به نظر می رسد که وی نه تنها نگاهی به توانایی تولیدکنندگان داخلی ندارد، بلکه شرایط تحریمی کشور را نیز در نظر نمی گیرد. در این وضعیت در ابتدا باید تمام مبلغ سفارش گذاری پرداخت و سپس کالای خریداری شده تحویل داده شود. این یک بخش ماجراست و بخش دیگر، انتقاد به جا و صحیح منتقدان است، چراکه خرید اتوبوس صفر خارجی با هزینه هایی بیش از ۵ میلیارد تومان باید انجام شود. بنابراین قرار است اتوبوس های کارکرده وارد کشور شوند. این اتوبوس ها مانند کشنده های دست دومی که وارد کشور شده اند، براساس استانداردها، کار خود را انجام داده و هم اکنون در کشور مبدأ فرسوده هستند. بنابراین حتا اگر به روزرسانی هم شوند پس از گذشت مدت زمانی نه چندان بلند، هزینه تعمیر و نگهداری آن ها به مراتب بیش تر از ۲۰ درصد هزینه کم تری است که شهردار تهران در نامه خود اشاره کرده است. از سوی دیگر، یکی از اصلی ترین بحث ها، مبحث بسیار مهم خدمات بعد از فروش و تأمین قطعات مورد نیاز است که به نظر می رسد در این زمینه نیز با مشکل مواجه خواهیم شد. به بیان ساده، این اتوبوس ها در صورت ورود به کشور شاید از نظر شکل و شمایل نشانی از فرسودگی نداشته باشند، اما نه تنها در ادامه خودشان به بخشی از ناوگان فرسوده تبدیل می شوند بلکه به معضل آلودگی هوا و افزایش هزینه ها نیز دامن خواهند زد.

با این حال، به نظر می رسد مرغ همسایه غاز است، چراکه برای خرید از تولیدکنندگان داخلی نه تنها پیش پرداختی صورت نمی گیرد، بلکه نهایتاً ۲۰ تا ۳۰ درصد پس از تحویل به آنان پراداخت می شود و مابقی به زمانی موکول می شود که به اصطلاح مجوز تراکم (اخذ مجوزهای لازم برای ورود اتوبوس به ناوگان حمل و نقل شهری) صادر شود.

به نظر می رسد در شرایط فعلی که از یک سو کشور از نظر ارزی در مضیقه قرار دارد و از سوی دیگر، نهضت داخلی سازی به شدت در حال توسعه است، این واردات قرار است یک نهِ محکم به داخلی سازی باشد و از سوی دیگر، باعث هدر رفت منابع، انرژی و انگیزه تولیدکنندگان خواهد شد، چراکه اصولاً مشتری اصلی این گونه خودروها نهادها وسازمان های دولتی و حاکمیتی هستند. اگر قرار باشد این خریداران با چشم پوشی از پتانسیل های موجود در داخل کشور راه دیگری را برگزینند، مشخص نیست وضعیت تولید این نوع خودروها به چه صورت خواهد درآمد؟ این سخنان در حالی مطرح می شود که طی روزهای اخیر عرضه اتوبوس برقی از سوی شرکت آکیا در استانبول ترکیه به یکی از خبرهای داغ صنعت خودروسازی کشور بدل شده است. شرکتی که تا همین چند سال پیش در آذربایجان ایران مشغول به فعالیت بود، اما به دلیل عدم توجه کافی عطای تولید در داخل را به لقای آن بخشید و هم اکنون به یکی از تولیدکنندگان کشور ترکیه تبدیل شده است.

شاید در نامه شهردار تهران نیت خیر نهفته باشد، اما با توجه به توانایی هایی که در کشور وجود دارد به نظر می رسد شر این واردات در صورت اجرایی شدن به سرعت دامن تولید داخل را خواهد گرفت.

علی طجوزی

پایگاه خبری اسب بخار