پایگاه خبری اسب بخار
مرجع تخصصی اخبار و ویدیو خودرو

متهم ردیف اول مصرف سوخت کیست؟

معضل مصرف سوخت در کشور همچنان یکی از چالش هایی است که گریبان گیر صنعت پالایش نفت کشور شده است و به نظر می رسد با وجود زیرساخت های کنونی، وضعیت مصرف سوخت در آینده نزدیک نیز بهتر از قبل نشود و چه بسا با رشد روزافزون خودروها، ممکن است شرایط از این نیز بدتر شود.

در این راستا، محمد مهدی تفضلی، کارشناس و منتقد حوزه خودرو در گفت‌وگو با نشریه تخصصی پالایش گفت: «استاندارد مصرف سوخت در جهان چیزی بین ۴ تا ۶ لیتر مصرف به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر برای خودروهای بنزین سوز است که این استاندارد با روی کار آمدن خودروهای هیبریدی روز به روز کاهش می یابد.»

وی ادامه داد: «با این وجود، در کشور ما به دلیل استفاده از موتورهایی با تکنولوژی قدیمی مصرف سوخت بسیار بیش تر از رقم های استاندارد جهانی است. متوسط مصرف سوخت خودروهای داخلی رقمی بالای ۱۰ لیتر به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر است و البته این رقم روی کاغذ ممکن است درست باشد، اما در واقع، مصرف حقیقی از این ارقام نیز بیش تر است.»

تفضلی ادامه داد: «در حال حاضر، چیزی حدود ۲۵ درصد خودروهای کشور به حالت فرسوده درآمده اند، که همین مسئله متوسط مصرف سوخت خودروها را به شدت افزایش خواهد داد، چراکه با افزایش سن خودروها، هم مصرف شان افزایش می یابد و هم آلایندگی بیش تری تولید می کنند.»

این کارشناس صنعت خودرو در ادامه اظهار کرد: «در کنار فرسوده بودن بخش بزرگی از خودروهای شخصی، در بخش خودروهای عمومی وضع بسیار بدتر است و مصرف سوخت و استفاده از خودروهای فرسوده بیداد می کند و نوسازی ناوگان عمومی به کلی فراموش شده است.»

وی در ادامه با اشاره به این که فرسودگی خودروها تنها عامل موجود در مصرف بالای سوخت نیست، توضیح داد: «یکی دیگر از چالش ها، عدم همخوانی بنزین موجود در کشور با خودروهاست؛ برای مثال، زمانی که خودرویی دارای استاندارد یورو ۵ است و سوخت با کیفیت پایین تر مصرف می کند، احتمال این که میزان مصرف سوخت خودرو بالا برود وجود دارد. در کنار آن، استاندارد بالای سوخت و پایین خودروها نیز همین پیامد را به همراه دارد.»

تفضلی تصریح کرد: «عامل دیگری که مصرف سوخت در خودروها را بالا برده، نبود استاندارد کاتالیزور در کشور است. کاتالیزورهای موجود در خودروهای کشور، تنها یک بار آزمایش می شوند و تست های فرآیندی روی آن ها انجام نمی شود. به عبارت دیگر، زمانی که یک کاتالیزور باید ۱۰۰ هزار کیلومتر عمر مفید و کارکرد داشته باشد، کاتالیزورهای موجود در بسیاری از خودروهای کشور در مسافت های بسیار پایین تر کارایی خود را از دست می دهند. این نقص در کاتالیزورها موجب می شود توان خودرو کاهش یابد و مصرف سوخت نیز بالا رود. در چنین شرایطی، مردم ترجیح می دهند کاتالیزور را کاملاً از خودرو جدا کنند که این کار در نهایت، مصرف سوخت و تولید آلایندگی خودروها را بالا می برد.»

وی ادامه داد: «نوع رانندگی نیز در مصرف خودرو بی تأثیر نیست و متأسفانه در سطح کشور شاهد آن هستیم که بسیاری از رانندگان مسائل مربوط به رانندگی ایمن و کم مصرف را رعایت نمی کنند. با این وجود، تأثیر این مسئله بسیار کم تر از خودروهای پرمصرف داخلی است که در بازار خودروی کشور جولان می دهند.»

این کارشناس خودرو اظهار کرد: «وجود انحصار و ممنوعیت واردات در صنعت خودرو، این صنعت را از حالت رقابتی خارج کرده است و تولیدکنندگان به فکر افزایش سطح کیفی محصولات خود نیستند؛ علاوه بر این، نبود ارتباطات بین المللی مطلوب در این حوزه موجب شده است تکنولوژی روز دنیا وارد ایران نشود و ادامه سیاست های مدیریتی حال حاضر در بخش خودرو می تواند معضل مصرف سوخت را بیش از پیش تشدید کند.»

تفضلی در پایان خاطرنشان کرد: «ادامه سیاست های موجود با دامن زدن به افزایش قیمت ها در راستای عدم توازن در عرضه و تقاضا می تواند تعداد خودروهای فرسوده در سیستم حمل و نقل کشور را بیش تر کند. خودروهایی که در حالت استاندارد خود مصرف سرسام آوری دارند و روزبه‌روز با فرسوده شدن بیش تر مصرف می کنند تیشه به ریشه منابع و محیط زیست کشور می زنند.»

بر این اساس، می توان پیش بینی کرد برنامه دولت برای واردات بنزین، اتفاقی دور از انتظار نیست و با ادامه روند موجود، اگر به همان اندازه تولید داخلی بنزین در کشور نیز واردات داشته باشیم، نمی توانیم خودروهای سیری ناپذیر غیر استاندارد را سیراب کنیم. به عبارت دیگر، صنعت خودرو با هر روزی که از تکنولوژی دنیا عقب می ماند کشور را رو به وابسته شدن سوق می دهد، وابستگی به کالایی که نبودِ آن به همه بخش های جامعه آسیب وارد خواهد کرد.

پر واضح است که این گفته ها برای مسئولان امر ناآشنا نیست، اما انگار همه به انتظار نشسته اند تا ایران، که به عنوان یکی از غنی ترین کشورها در زمینه مخازن سوخت های فسیلی شناخته می شود، در شرایط تحریم به واردکننده بنزین تبدیل شود. این در شرایطی است که پالایشگاه های کشور با تمام توان خود به تولید سوخت می پردازند و بسیاری از آن ها تولیدات دیگر خود را کاهش داده اند تا مانع از واردات بنزین شوند، اما سرعت رشد و توسعه و احداث طرح های پالایشگاهی، هیچ گاه نمی تواند با این میزان از رشد مصرف هماهنگ شود و اگر سیاست ها و محصولات در بازار خودرو تغییر نکنند، خودکفایی در حوزه بنزین بار دیگر به یک رؤیا تبدیل خواهد شد.