پایگاه خبری اسب بخار
مرجع تخصصی اخبار و ویدیو خودرو

خودروسازان ایران؛ گلادیاتورهایی برای چین

صنعت خودروی ایران پس از اعمال تحریم ها علاوه بر از دست دادن برخی فرصت ها که با رفتن شرکای خارجی رخ داد و مشکلات و مصائبی که با آن دست به گریبان شد، به عارضه های دیگری نیز دچار شده است.

مشکلاتی که نه تنها باعث می شود رقابتی غیرسالم میان خودروسازان شکل بگیرد و اخلاق مداری در تجارت را از بین ببرد، بلکه باعث می شود در مقابل تنها شریک تجاری خودروسازی کشور، یعنی خودروسازان چینی، نه تنها دست بالا را نداشته باشیم بلکه آن ها با استفاده از شرایط کنونی و نیاز مبرم برای تزریق تنوع به بازارخودروی ایران خود را برای هر گونه رفتار، به خصوص در مذاکرات، آزاد بدانند. از جدیدترین و متأخرترین این گونه رفتارها و یکه تازی ها می توان به مذاکرات و همکاری «دانگ فنگ» و «جتور» در صنعت خودروی ایران اشاره کرد. در واقع، این علمی است که چینی ها پس از اعمال تحریم ها برافراشته اند و دیگر نیازی به همکاری انحصاری با یک شریک خاص در ایران را احساس نمی کنند، بلکه به جای در اختیار دادن برند خود، اقدام به فروش محصول می کنند. البته شاید از نظر چینی ها در حال حاضر با توجه به خالی ماندن عرصه از رقبا بهترین روش برای فعالیت باشد. شاید هم درست باشد، چراکه آن ها به هر صورت دنبال منفعت خودشان هستند. هر چند این عمل حداقل از منظر اخلاق تجاری ناپسند باشد، اما از نظر آنان شرایط بازار این گونه است و فعلاً این روش در وضعیت کنونی برای آنان بسیار مفید است. مثلاً در حال حاضر، دانک فنگ با چند شرکت ایران در رده های مختلف محصولی همکاری می کند. اما در عین حال، برخی رفتارها در قاموس اخلاقی و رفتاری ایران نمی گنجد و همچنین راه را برای نفوذ بیش تر طرف خارجی و برای دست بالا داشتن بازتر می کنند و در عین حال، شکاف میان خودروسازان داخلی را نیز بیش تر می کند که این مسئله در نهایت، باز هم به نفع خودروساز خارجی است.

این در حالی است که جامعه ایران یکی از جوامعی است که در آن فرد از دوران کودکی با باید و نبایدهای اخلاقی بسیار زیادی رو به روست. در واقع، از همان دوران کودکی و در کوچک ترین و در عین حال، مهم ترین رکن سازنده اجتماع، یعنی خانواده، ارزش های اخلاقی مبتنی بر ارزش ها و هنجارهای دینی و عرفی به فرزندان آموخته می شود. توقع نیز این است که این افراد از همان ابتدا اندیشه و تفکر خود را براساس این موازین استوار و در فردایی که وارد جامعه می شوند نیز بر همین منوال رفتار و عمل کنند. اما به نظر می رسد که رفته رفته این اصول و ارزش ها براساس شرایط بد اقتصادی جای خود را به توجیه می دهند و همان طور که در ابتدا اشاره شد، دست طرف خارجی را برای مذاکره باز می گذارد و مجوز هر رفتاری را نیز به آن ها می دهد. به عنوان نمونه دیگر، خودروی جتور که هنوز نیامده حواشی بسیاری پیرامون آن شکل گرفته است. آن طور که برخی اخبار غیررسمی نقل می کنند این خودروساز ابتدا با یکی از تولیدکنندگان بخش خصوصی پای میز مذاکره می نشیند و پس از چندین ماه مذاکره و در حالی که به مراحل پایانی امضای قرارداد رسیده بودند، در حین مذاکره پیشنهادی از یکی از خودروسازان متمول بخش خصوصی به دست آنان می رسد که باعث می شود تمام مذاکرات و نتیجه حاصل شده به کناری گذاشته شود. آن طور که عنوان می شود پیشنهاد جدید به جتور آن چنان جذاب تر بوده است که به طور کل فراموش می کند در شرف آغاز همکاری با دیگر خودروساز ایرانی بوده اند. به هر حال، قرارداد جدید امضا می شود، اما به محض ورود این خودرو به ایران و رؤیت آن حاشیه جدی دیگری به وجود می آید و شرکتی که نماینده انحصاری آن برند چینی در ایران به شمار می آید با ادعای این که این خودرو نیز تحت برند آن ها قرار دارد، از شرکت دوم شکایت کرده است. این یک سوی ماجراست و سوی تعجب برانگیز آن، رفتار خودروسازان ایرانی است؛ این که چرا آن ها با علم به این که این خودروساز در حال نهایی کردن مذاکره خود با همکار ایرانی است چرا باید وارد ماجرا بشوند؛ چرا آن ها به جای این که با حفظ شرایط رقابت به جای ایجاد رخنه، در کنار هم صدای واحدی را به گوش طرف چینی نمی رسانند تا شاهد رفتار ارباب و رعیتی نباشند و در مقابل چینی ها سر خم نکنند. در واقع، رفتار حال حاضر خودروسازان چینی که حاضر به همکاری با خودروسازان ایرانی بی شباهت با رفتار و نگاه رومیان باستان و گلادیاتورها نیست؛ چراکه آن ها برای خوش گذرانی و تفرج خاطر گلادیاتورها را به جان هم می انداختند و مهم نبود چه کسی زنده می مانند بلکه مهم لذتی بود که از این کشتار می برند، مانند لذت و سودی که خودروسازان چینی از گود صنعت خودروی ایران می برند، چه کسی محصول آن ها را مونتاژ می کند و یا می سازد مهم نیست؛ مهم سودی است که آن ها در این جنگ و جدال بدون هیچ آسیبی به جیب می زنند.

علی طجوزی

پایگاه خبری اسب بخار