پایگاه خبری اسب بخار
مرجع تخصصی اخبار و ویدیو خودرو

گروگان گیری در بازار خودرو

اگر قرار بود از صنعت خودروسازی ایران فیلمی ساخته شود، «گروگان گیری در بازار» با مسماترین نامی بود که هم حق مطلب را ادا می کرد و هم نزدیک ترین اسم به واقعیت بود.

به گزارش پایگاه خبری اسب بخار، در این اثر فاخر، خرده داستان های موازی حول و حوش خودرو در کنار هم پیش می روند؛ خط داستان یکی است و بنا به اقتضا، موضوع گاهی تولید داخل، گاهی قطعه ساز، گاهی مونتاژکاران و گاهی غول های جاده مخصوص نقش اصلی را عهده دار می شوند. هنروران زیادی هم حضور دارند که به فراخور حال وارد صحنه می شوند، نقش کوتاهی ایفا می کنند و می روند تا دوباره نوبت به حضورشان برسد.

نقش اصلی ناشناس

یک نقش اصلی ناشناس، مهم با حضور همیشگی نیز در این فیلم وجود دارد که شخصیت آن برای هیچ کس روشن نیست، حتا کارگردان، دستیار کارگردان، سناریست، تصویربردار، صدابردار و سایر عوامل هم او را نمی شناسند، اما همیشه هست، در سایه زندگی می کند، در سایه نفس می کشد و در همان سایه تمام تصمیم ها به نفع او ختم می شود و تمام رانت ها به سمت او هدایت می شود.

عوامل پرمدعا و بی مایه

سیاهی لشکر هم طبق معمول مردم هستند؛ همان هایی که تمام هزینه های فیلم به آن ها تحمیل می شود و جالب این که برای تماشای این فیلم باید بلیط بخرند و منتظر رسیدن نوبت اکران بمانند. در مقابل، تهیه کننده، کارگردان، عوامل پرمدعا و بی مایه و بازیگران سفارشی در قبال بی هنری مطلق جوایز متعدد اخذ می کنند. یکی در نقش وکیل، یکی در نقش وزیر، یکی در قامت منتقد و دیگری در قامت دلسوز به خوبی بازی می کنند. در این بازی عوامل در جای خود قرار می گیرند تا در ظاهر، مردم را به خواسته و حق خود برسانند، اما تا امروز هیچ نتیجه ای نداشته است و فیلم های بی سرته به مردم تحویل داده اند. مانند نمایشی که اخیراً درخصوص قیمت گذاری محصولات غول های جاده مخصوص یا وارداتی ها به راه انداخته اند.

۷ ماه معطلی

پس از ۷ ماه معطلی و خاک خوردن خودروهای مانده در گمرک، اطلاعات ۱۵ مدل در سامانه بارگذاری شد. از میان آن ها عرضه ۶ محصول با قیمت های علی الحساب آغاز شد. مصرف کنندگان فقط با قیمت های حدودی روبه‌رو هستند. بازار و مصرف کنندگان نمی دانند با چه قیمتی تحویل می گیرند؛ فقط اشاره شده است که تلاش می کنیم با همکاری بانک مرکزی آذر و دی تحویل بدهیم. این که این تلاش به ثمر بنشیند هنوز مشخص نیست، این که بتوانند تا پایان سال ۶۰ هزاردستگاه وارد کنند هم معلوم نیست و حتا مشخص نیست این ۶۰ هزار دستگاه در صورت ورود به بازار بتوانند اهداف صوری مدنظر را محقق کنند.

نخواستنی ترین تصمیم

از سوی دیگر، تکلیف سامانه فروش یکپارچه نیز مشخص نیست، این مورد هم یکی از نخواستنی ترین تصمیمات دولت سیزدهم است که با مشارکت شورای رقابت علم شد. در ظاهر، قصدشان کنترل توزیع و جلوگیری از عرضه های قطره چکانی و جلوگیری از سوءاستفاده بازار است، اما از یک سو، خودشان مانع از عرضه های به موقع و مستمر شده اند و از سوی دیگر، با تأکید بر این روش فروش، خودروسازان به خصوص بخش خصوصی  را در عمل انجام شده قرار داده اند.

در هر صورت، نوع رفتار با این بخش به شدت با نورچشمی های جاده مخصوص متفاوت است، سرمایه آن ها محدود است و در صورت جلوگیری از فروش، دست آن ها برای تأمین منابع مالی مورد نیاز خالی و خالی تر می شود. به همین دلیل تا آن جا که بتوانند، در مقابل قوانین و دستورالعمل هایی به زیان‌شان است مقاومت می کنند، اما توان و استقامت آن ها نیز حدی دارد و چاره ای جز فرمان‌برداری ندارند. غول های جاده مخصوص هم آمده اند که امربری کنند و از خود اختیاری ندارند؛ هر چه وزارت امر کند به طرفه‌العینی اجرا خواهد شد. خودروسازان تمایلی به عرضه ندارند، اگر اجبار و تحکم حکومتی وزارت صمت نبود کدام یک حاضر بودند این اقدام را انجام بدهند.

فریب پشت فریب

در همین شرایط، به رغم ادعاها و روردرو شدن ها باید قیمت گذاری دستوری را فریب پشت فریب دانست. در یک ماه در مجموع ۱۳ محصول جاده سایپا و ایران خودرو افزایش یافت. البته به زعم شورای رقابت این محصولات فاقد قیمت بودند، اما در هر حال، هم این نهاد در ظاهر، خواسته خودروسازان مبنی بر افزایش قیمت ها را عملی نکرده است و هم خودروسازان به خواسته خود رسیده اند، رمز مشترک هم آپشن فروشی است.

نورچشمی های جاده مخصوص

حالا اگر این اتفاق در بخش خصوصی رخ داده بود، صدها نهاد و ارگان و سازمان برای پیگیری و جلوگیری از حق مردم به ماجرا ورود کرده بود. اگر بحث معوقات، گران فروشی، عدم تحویل به موقع و فروش با قیمت های غیرقطعی توسط بخش خصوص صورت گرفته بود، آیا باز هم روش برخورد مهربانانه و دلسوزانه بود؟ آیا از سر مهر و لطف با آن ها برخورد می کردند؟ آیا اگر فقط حدس احتکار مطرح می شد، زیر و زبر نمی شدند؟ بهانه هم مردم بودند؟

اما در هر صورت این دو خودروساز گویا باید در تمام قسمت های این فیلم دنباله دار حضور داشته باشند. اگر مردم مجبور به خرید خودرو با قیمت هایی بالاتر از قیمت های واقعی باشند مهم نیست، اگر خودرو دیر تحویل داده شود باز هم مهم نیست، اگر کیفیت فقط صوری افزایش یافته باشد، بازهم مهم نیست؛ چراکه پای نورچشمی ها جاده مخصوص در میان است.

آشنایی با واژه های شرف و وجدان

در این شرایط باید یک پرسش ساده را با افرادی که برای کسب منفعت های شخصی و گروهی، بازار را به شکل امروز درآورده اند در میان گذاشت؛ آیا واقعاً مفهوم مردم و خدمت به آنان را می فهمند؟ آیا آنان نیز تمام دار و ندارشان در یک خودروی تولید داخل خلاصه می شود؟ آیا آنان با واژه هایی مانند شرف، وجدان و انسانیت آشنایی دارند؟ آیا شب به راحتی خواب‌شان می برد؟ البته با توجه به وضعیت این سال های اخیر، به نظر نه تنها خواب‌شان می رود، بلکه اصلاً قصد ندارند بیدار شوند، رؤیای شیرین رانت نمی گذارد کسی از خواب بیدار شود.