پایگاه خبری اسب بخار
مرجع تخصصی اخبار و ویدیو خودرو

به مناسبت روز خبرنگار؛ چالش های خبرنگاران صنعت خودرو

باز هم روز خبرنگار شد و باز هم این قشر برای یک روز حکم قهرمان زنده را پیدا کردند. اما خبرنگارانی که در حوزه صنعت خودرو فعالیت می کنند، می دانند که طی روزهای دیگر سال برای کسب خبر و نوشتن آن و برقراری ارتباط با مدیران، با چه مشکلات و مصائبی رو به رو هستند.

اصولاً در یک اقتصاد آزاد و متکی به بخش خصوصی، رسانه ها در جریان اطلاع رسانی و انتقال خبر به اصطلاح دستشان باز است. اما این رویه در کشور ما چندان مرسوم نیست. در این میان مخصوصاً در شرایطی که بخش عمده ای از هزینه رسانه ها در ایران از طریق تبلیغات و آگهی به دست می آید، شرکت های خودروسازی به خصوص آن ها که سایه دولت بر سرشان سنگین تر است، مسیر اطلاع رسانی را تنگ تر می کنند.

در واقع بسیاری از فعالان این حوزه تنها در روزی که به نام خبرنگار نام گذاری شده است، عزیز می شوند و در باقی ایام سال درگیر یک چالش دائمی هستند؛ چالش هایی که از جنس های مختلف هستند و اما درد یکسانی را به روح و روان خبرنگاران وارد می کنند.

ارتباط با مدیران؛ چالش پیش پا افتاده برای یک خبرنگار صنعت خودرو

یکی از اصلی ترین منابع خبر برای خبرنگاران و رسانه ها ارتباط با مدیران ارشد مجموعه های خودروسازی است. کمتر خبرنگاری را پیدا می کنید که غیر از برخی مراسم ها مانند رونمایی ها، بتواند به طور مستقیم با آن ها ارتباط داشته باشد. البته در همان مراسم ها نیز خبرنگاران نمی توانند به راحتی پرسش های خود را مطرح کنند. اما این مساله چندان در مورد رسانه های تصویری صدق نمی کند؛ چرا که اصولاً پرسش های آنان چندان باعث نگرانی نمی شود! ولی در مقابل رسانه های مجازی و بعضاً چاپی برای طرح یک پرسش و جواب باید وارد یک ماراتن شده و اگر بخت با آنان یار باشد، می توانند جواب مرتبط با پرسش را دریافت کنند.

در حالت دیگر نشست های خبری است (پیش از دوران کرونا) که در آن ها هم پرسش هایی از جنس پرسش های واقعی و چالشی بدون جواب می ماند. از سوی دیگر هر چند در ظاهر این مدیران به جریان شفاف اطلاع رسانی اعتقاد داشته و خبرنگاران را تشویق به انتقال اخبار درست می کنند، اما در بسیاری از موارد با توجه به تجربه برخوردها، مشخص می شود که این موضوع در حد همان شعارهای زیبا باقی می ماند.

اکثر مسیرهای اطلاع رسانی برای خبرنگاران صنعت خودرو مسدود است

به طور معمول یک خبرنگار دنبال خبرهای دست اول و بکر می گردد. آن هم در دورانی که سرعت اطلاع رسانی بسیار بالا است. بنابراین چاره ای جز ارتباط گیری با افراد مسئول و مرتبط نیست. این در حالی است که اصولاً این مسیر باید باز باشد و از کانال اصلی اش اخبار منتقل شود. ولی اصولاً بیشترین اخباری که رسانه دریافت می کنند، اخباری است که شرکت ها بیشتر در تعریف و تمجید از خود ارسال می نمایند. اما خبرنگاران و رسانه ها برای نشر اخبار واقعی با خست و مقاومت روبه رو می شوند.

لطف و رفاقت، تهدید نرم و شکایت

با این حال با تمام این مشکلات هر خبرنگاری و یا رسانه، ارتباطات و منابع خود را دارد و کسب خبر می کند و یا اینکه نَسَب به خبر و یا عملکردی گزارشی آماده می سازد. اگر این اخبار و گزارش ها به مزاج آن مجموعه خوش نیاید از مرسوم ترین روش ها برای برداشتن این مطالب از خروجی رسانه اقدام می کنند؛ یا از در رفاقت وارد شده و با ریش گرو گذاشتن و اشاره به سابقه رفاقت و یا توضیحی غیر قابل انتشار، خبرنگار یا مسئول ارشد رسانه در رودربایستی گذاشته و خبر حذف می شود. یا از شیوه تهدید نرم استفاده می کنند و اگر با آن رسانه مراوده مالی داشته باشند، به صورت کنایه اشاره می کنند که این منبع قطع خواهد شد.

البته واکنش به این برخورد بستگی به قدرت رسانه دارد. گاهی یک رسانه بنا به دلایلی مجبور به حذف می شود و گاهی رسانه ای قدرتمندتر است و ترجیح می دهد که قید آن رابطه مالی را زده و جریان اطلاع رسانی را قطع نکند. در این میان شیوه دیگری هم وجود دارد و پس از درج یک خبر-گزارش و … که از نظر مجموعه مورد اشاره خوش نمی آید، به سرعت شکایتی تنظیم شده و کار به دادگاه می رسد.

البته این ها بخشی از مشکلات ریز و درشتی است که یک خبرنگار در دوران کار خود با آن ها مواجه است و چالش های نظیر خودی و غیر خودی کردن خبرنگاران، اطلاع رسانی قطره چکانی، گزینشی عمل کردن، بهای بیشتر به رسانه های تصویری دولتی و …. بخش دیگری از مشکلات این قشر از خبرنگاران است.

اما آنچه خبرنگاران می خواهند این است که مدیران و افراد مرتبط و مسئول ارتباط با رسانه ها ظرفیت های خود را افزایش بدهند و به زبان ساده جنبه داشته باشند. در واقع خبرنگاران مسئول تشویق و دست و کف و هورا برای مدیران و شرکت ها نیستند؛ بلکه آنان به عنوان چشم بینای جامعه و یا پل ارتباطی مردم و مسئولان وظیفه دارند که اطلاع رسانی کنند. بنابراین از یک سو در یک فضای آزاد رسانه ای وظیفه خبرنگار برقراری این پل ارتباطی است و از سوی دیگر فعالات آن حوزه کاری همیشه می داند که در صورت قصور، عملکرد آن ها رسانه ای خواهد شد. اما اینکه تا چه میزان خود خبرنگاران صنعت خودرو در این وضعیت سهم دارند و سهم شرکت های خودرویی و صنایع مرتبط چه قدر است نیز موضوعی همیشگی بوده که نباید به راحتی از کنار آن عبور کرد. اما آنچه که یک خبرنگار به طور معمول می خواهد، تقدیر و ارسال هدایا و پیام های تبریک نیست؛ اصلی ترین خواسته یک خبرنگار صنعت خودرو آزاد بودن جریان اطلاع رسانی است که شناخت وظیفه اصلی رسانه، درک نقش و اهمیت آن در توسعه سعه صبر و درست کاری هر دو طرف داستان را طلب می کند.

علی طجوزی

پایگاه خبری اسب بخار