پارس خودرو – برلیانس؛ انتخاب تاریخی دولت برای صنعت خودرو

خط تولید برلیانس

صنعت خودروی ایران در حالی وارد سومین سال تحریم های یک‌جانبه شده است که همچنان با مشکلات عدیده ای دست و پنجه نرم می کند؛ رفتن شرکای خارجی که حساب ویژه ای روی آنان باز شده بود؛ توقف تولید بسیاری از محصولات مشترک و یا کاهش قابل توجه آنان، هزینه بدون بازگشت احداث و یا تجهیز خط تولید برای این همکاری ها، افزایش فشارهای مالی بر خودروسازان و قطعه سازان، مشکل تأمین قطعات و مواد اولیه، افزایش نرخ ارز طی ماه های اخیر و افزایش هزینه های تولید و تأثیر آن بر قیمت خودرو و عواملی از این قبیل، که اگر نگوییم تمام آن ها بلکه بخش عمده ای از آنان بر اثر تحریم ها به وجود آمده اند.

فونیکس آریزو 8 فونیکس آریزو 8 مدیران 777 مدیران 777

تمام این عوامل دست به دست هم داده اند تا صنعت خودروی کشور، به رغم اعلام رشد تولید در سه ماهه ابتدایی سال جاری، باز هم آن چنان که باید و شاید از سرعت و قدرت لازم برخوردار نیست.

از سوی دیگر، این تحریم ها موجب شده است که میزان تولید و تنوع در بازار به شدت کاهش یابد و بازار با عطش و خلاء مواجه شود. نتیجه آن، افزایش تقاضا و بالا رفتن قیمت هاست. بسیاری از کارشناسان معتقد هستند که رفتن شرکای خارجی بیش ترین تأثیر را در این موضوع داشته است. بسیاری نیز معتقد هستند که خودروسازان چینی‌ای که اکنون در ایران هستند جایگاه مناسبی در جهان ندارند، وگرنه چرا «چانگان»، «بی وای دی» و «برلیانس» در ایران نمانده اند. این حرف از یک سو صحیح است و از سوی دیگر خیر، چراکه دفاتر برخی برندها مانند «برلیانس» و «بی وای دی» همچنان در ایران به فعالیت مشغول هستند و نیز همچنان نام ایران به عنوان شریک تجاری در سایت آن ها وجود دارد. هر چند به نظر می رسد در ظاهر از ایران رفته اند، اما بررسی های پایگاه خبری «اسب بخار» نشان می دهد که چینی های به ظاهر رفته به نوبه خود در حال دور زدن تحریم ها هستند. برلیانس یکی از این تولیدکنندگان است. این شرکت به دلیل جایگاه مناسبی که در بازار دارد، در حال حاضر، مانند گذشته نمی تواند در ایران به طور علنی فعالیت کند اما در شکل های دیگری حضور خود در ایران را حفظ کرده است. مانند مذاکراتی که با «فردا موتورز» در حال انجام است یا تولید خودروی «اس دبلیو ام» (SWM) با «سیف خودرو» که توسط یکی از شرکت های زیرمجموعه اش صورت گرفته است. با این حال، این پرسش پیش می آید که برنامه برلیانس با شریک اصلی اش در ایران در چه حالتی قرار دارد.

حتماً ببینید: فصل پنجم / قسمت چهارم: تست و بررسی برلیانس H300 و نیسان جوک اسپرت

بنا بر پیگیری پایگاه خبری اسب بخار، برلیانس، «پارس خودرو» را ترک نکرده و از باب دیگری این همکاری ادامه دارد، اما چگونه؟ برلیانس یکی از برندهای چینی است که با توجه به تحریم ها نمی تواند مستقیم با ایران وارد مذاکره شود، اما از آن جا که دولت چین در این شرکت سهام دار است خود اقدام به برگزاری مذاکرات با پارس خودرو کرده است. به نحوی که قرار است در دور جدید همکاری عمق داخلی سازی از ۳۰ درصد به ۷۰درصد برسد و یا بحث بر بازگشت تولید به میزان پیش از تحریم است. به نظر می رسد که برلیانس در این همکاری بسیار جدی و مشتاق است، به نحوی که اکنون قطعات ۱۹۵۴ دستگاه در بندر دالی بارگیری شده و منتظر حرکت به سمت ایران است. اما چه زمانی این اتفاق رخ خواهد داد زمانی که وجه آن توسط پارس خودرو پرداخت شود. هر چند پیش تر ۳۰ درصد قرارداد پرداخت و مابقی ۶ ماه بعد تسویه می شد اما اکنون به دلیل شرایط تحریم، گویا یکی از شروط همکاری، پرداخت ۶۰ تا ۷۰ درصد مبلغ قرارداد است. به نظر می رسد در شرایط کنونی نه تنها پارس خودرو بلکه سایر خودروسازان نیز توان تأمین چنین مبلغی را ندارند. به بیان ساده تر برلیانس آماده همکاری تحت حمایت دولت چین است، اما مسئله اصلی که مانع از اجرایی شدن و یا سرعت گرفتن آن شده است عدم توان مالی شریک ایرانی است. در این جاست که دولت باید به حمایت از خودروسازان بپردازد. در واقع، اکنون شرایطی به وجود آمده است که ایران می تواند تحریم ها را دور زده و برای مقابله با آن، اثراتش را کم رنگ وکم رنگ تر کند. دولت می تواند و به عبارتی، باید در این میان پول مورد نیاز را در اختیار خودروسازان قراردهد. آن ها خود می توانند و می دانند از چه کانال یا مسیری آن را به دست شریکان شان برسانند تا تولید از سر گرفته شود.

در این میان، علاوه بر این که روشن شدن مجدد خط تولید و افزایش میزان تولید می تواند به دولت در زمینه های دیگر نیز کمک کند، اول این که از نظر سیاسی دولت توانسته است پیام بی اثر بودن تحریم ها را به دشمنان ایران مخابره کند؛ دوم این که پارس خودرو می تواند در دور جدید تحریم ها الگویی برای سایر خودروسازان و شرکای خارجی آن ها باشد؛ سوم این که با افزایش میزان تولید و تزریق آن ها به بازار علاوه برتأثیر قیمتی می تواند تا حدی عطش بازار را نیز کم تر کند. در این میان، تنها کار دولت در این شرایط سخت تأمین مالی خودروسازان است. در این شرایط نمی توان و نباید به شریک چینی خرده گرفت، چرا که اساس تجارت بر سودآوری استوار است و چین نیز از این قائده مستثنا نیست. در این جا نقش دولت بسیار پررنگ و حیاتی است. یعنی دولت در این جا نیز با دو انتخاب روبه‌روست. از یک سو، می تواند شرایط اقتصادی را بهانه کند و ارز مورد نیاز خودروسازان را تأمین نکند و اجازه دهد بازار با محوریت دلالان به کار خود ادامه دهد و اجازه دهد رفته رفته فشارها باعث از دور خارج شدن خودروسازان شوند. عملی که عواقب اقتصادی – سیاسی بسیاری در پی خواهد داشت. از سوی دیگر، می تواند با تأمین ارز و رساندن آن به دست خودروسازان و نظارت کردن باعث رونق و افزایش تولید شده و علاوه بر حفظ سرمایه گذاری های انجام شده، با تکیه بر تجربه پارس خودرو – برلیانس و الگوبرداری از آن، نه تنها باعث بازگشت شرکای رفته از ایران به اشکال گوناگون شود، بلکه توانایی خود در بی اثر کردن تحریم ها را نیز به رخ بکشد. در واقع، دوگانه پارس خودرو – برلیانس و ۱۹۵۴ دستگاه خودروی بارگیری شده در بندر دالی یک آزمون تاریخی برای دولت است تا نشان دهد آیا می خواهد به اهداف مد نظر خود در خودروسازی برسد یا خیر. یا خودروسازان علاوه بر مقابله با تحریم های خارجی باید با تحریم های داخلی نیز مقابله کنند.

پایگاه خبری اسب بخار

علی طجوزی

به این مطلب رای دهید

تازه ترین اخبار و ویدیوهای خودرویی را در کانال تلگرام و اینستاگرام اسب بخار دنبال کنید.