پایگاه خبری اسب بخار
مرجع تخصصی اخبار و ویدیو خودرو

تاوان پرمصرفی خودروهای داخلی را مردم می پردازند

اخبار حول محور مصرف و قیمت بنرین این روزها در همه محافل خبری به گوش می رسد. اخباری که برای مردم خوشایند نیست اما شرایطی که در سال های گذشته ایجاد شده، راه فراری نیز از این ماجرا برای کشور باقی نگذاشته است و به نظر می رسد، وضعیت کمبود بنزین روز به روز تشدید شود.

به گزارش پایگاه خبری اسب بخار، مصرف بنزین در کشور به بالای رقم ۱۱۰ میلیون لیتر در روز رسیده است که با وجود تعداد خودروها و جمعیت مردم رقم بالایی است و به نظر می رسد با استانداردهای جهانی همخوانی نداشته باشد.

برخی کارشناسان بر این باورند که مصرف بنزین در کشور ما برابر با مصرف بنزین در یک کشور ۳۰۰ میلیون نفری است که پر بی راه هم نمی گویند و با محاسبه تعداد خودروهای موجود در کشور ما و یک کشور ۳۰۰ میلیونی، به نظر می رسد که آمار ارائه شده چندان هم دور از واقعیت نباشد.

چرا مصرف بنزین در کشور ما بیشتر از استانداردهای موجود است؟

نگاه به ساختار حمل و نقل کشور نشان از آن دارد که حمل و نقل عمومی در کشور ما بسیار کمتر از میزان نیاز جامعه رشد کرده است و شرایط مناسب برای استفاده مردم از حمل و نقل عمومی وجود ندارد و همین موضوع بسیاری را مجبور به استفاده از خودروهای شخصی می کند. در کنار این مساله، افزایش حاشیه نشینی و طی کردن مسافت های طولانی برای جا به جایی بین محل کار و زندگی به این مساله دامن می زند. بماند که بخش عمده ای از حمل و نقل عمومی را تاکسی ها تشکیل می دهند که بیشترشان به حالت فرسودگی کامل رسیده اند و بدون شک بسیار بیشتر از استانداردهای موجود مصرف می کنند. در این بین موضوع گران بودن حمل و نقل بین شهری با هواپیما و دشواری های سفر با قطار و اتوبوس نیز موجب می شود تا مردم در بییشتر سفرهای بین شهری نیز از خودروهای شخصی استفاده کنند.

در نتیجه متوجه می شویم که چرا میزان مصرف مردم ایران از خودروی شخصی تا این حد بالا رفته است و بخش قابل توجهی از حمل و نقل عمومی را نیز تاکسی های شهری و تاکسی های اینترنتی تشکیل می دهند که این بخش نیز در مصرف بیش از حد بنزین نقش دارد.

با این وجود نکته ای که باید در همه این معادلات در نظر گرفته شود، میزان مصرف خودروهای موجود در کشور است. استاندارد مصرف بنزین برای خودروهای موجود در سطح جهان به واسطه استفاده از سیستم های افزایش بهره وری روز به روز کاهش پیدا می کند و با این وجود، خودروسازان داخلی ما که بخش اصلی بازار را در اختیار دارند، در سال های گذشته هیچ اقدام چشمگیری در زمینه کاهش مصرف سوخت به انجام نرسانده اند.

متوسط میزان مصرف بنزین خودروهای موجود در کشور چیزی بین ۸ تا ۱۰ لیتر به ازای هر صد کیلومتر است و این مقدار تقریبا ۲ برابر استانداردهای جهانی است. این در شرایطی است که بخش مهمی از خودروهای شخصی و ناوگان حمل و نقل عمومی در شرایط فرسودگی قرار دارند و بسیار بیشتر از مقادیر یاد شده (حدود ۱۵ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر) مصرف می کنند.

به عبارت ساده تر اگر خودروهای موجود در کشور به میزان استاندارد جهانی سوخت مصرف می کردند، اکنون مصرف بنزین حدود ۵۰ میلیون لیتر در روز بود و با وجود تولید حدود ۱۰۰ میلیون لیتر بنزین در روز، امکان صادرات و ارز آوری قابل توجهی نیز برای کشور ایجاد می شد.

این در حالی است که مردم به همین میزان از خودروهای خود استفاده کنند و اگر دولت روی بخش تمرکز زدایی از کلان شهرها و کاهش حاشیه نشینی و همچنین افزایش توان حمل و نقل عمومی سرمایه گذاری می کرد، امروز شاهد آن بودیم که میزان مصرف بنزین در کشور ما شاید یک سوم مقدار کنونی می بود.

اما از آنجایی که هیچ گاه نگاه بلندمدت به اقتصاد در کشور ما وجود نداشته، می بینیم که به بهانه حمایت از تولید و تقدیم رانت و انحصار به خودروسازی، صنعت پالایش نفت کشور تحت فشار قرار دارد و از این میزان قابل توجه تولید بنزین، نه تنها کشور سود نمی کند، بلکه متضرر هم می شود.

در کنار آن مردم هم همیشه در آستانه آسیب قرار دارند و دولت ناچار است با تکیه بر ابزارهای مختلف مصرف بنزین را به صورت کوتاه مدت کاهش دهد. ابزارهایی که صف های طولانی مدت در پمپ بنزین ها ایجاد می کند و هر روز این هشدار را تکرار می کند که کمبود بنزین در کشور جدی تر از همیشه است.

با این وجود، حقیقت امر آن است که بنزین در کشور ما کم نیست و این خودروهای موجود در کشورند که بنزینی که به سختی تولید می شود را به سادگی می سوزانند و در زمان بحران سوخت نیز هیچ کدام از خودروسازی ها مسئولیتی به عهده نمی گیرند. در نتیجه این تنها مردمند که باید کم مصرف کنند و تاوان ناتوانی خودروسازانی را که در یک عرصه انحصاری رشد کرده اند را بپردازند.