پایگاه خبری اسب بخار
مرجع تخصصی اخبار و ویدیو خودرو

بررسی سایپا کوییک در خیابان های تهران

بسیار دوست داشتیم هنگامی که با نخستین خودروی ملی اتوماتیک ایران رو به رو می شویم، محصولی هم راستا با صنعت نوین خودروی جهان ببینیم، اما پس از چند ساعت بررسی به سبک های مختلف، شاهد آن بودیم که ” کوییک ” به عنوان نخستین خوروی ملی اتوماتیک ایرانیان، حتا از ۱۰ سال گذشته خودروسازان نوپای چینی هم عقب تر است، چه رسد که بتوانیم آن را با خودروهای روز اروپایی، کره ای و ژاپنی مقایسه کنیم.

با این که معرفی کوییک به مشتریان ایرانی، گامی نوین در صنعت خودروی کشور به حساب می آید، اما پس از بررسی این خودرو، احساس کردیم ” سایپا ” این خودروی اتوماتیک را تنها برای رفع تکلیف ساخته است. کوییک را می توان مشابه تکلیف یک کودک دبستانی دانست که در آخرین لحظه های فرصت برای تحویل مشق، آن را بد خط و بدون هیچ علاقه ای نوشته است.
برای آن که بیش تر با نتیجه تست و بررسی سایپا کوییک از سوی گروه مستند ” اسب بخار ” آشنا شوید، مسأله را بیش تر باز می کنیم تا متوجه آن شوید.

کوییک چه قدر از دیگر محصولات ملی سایپا متفاوت است؟

کوییک خودرویی هاچ بک و کراس است، به عبارتی می توان آن را یک هاچ بک کراس دانست. خودرویی با اصول مشابه دانگ فنگ H30 کراس، رنو ساندرو استپ وی، هیوندای i20 کراس، برلیانس H320 کراس و… این خودروی ملی به دلیل داشتن باربندهای تزیینی و همچنین قطعه های پلاستیکی دور گل گیر و طرح چند تکه سپر، شباهت به خودروهای کراس و کراس اوور دارد، اما نمی توان کوییک را یک خودروی شاسی بلند دانست و می تواند مانند مثال های نام برده، تنها ظاهر یک شاسی بلند را با کم ترین هزینه داشته باشد.

سایپا کوییک بر پلتفرم X200 ساخته می شود، پلتفرمی که در تیبا، تیبا۲ و ساینا دیده می شود. به همین دلیل بیش تر قطعه های ظاهری و بدنه ای کوییک با ساینا و تیبا برابر است و تنها در بخش سپرها و طراحی نمای عقب خودرو، با محصولی جدید و متفاوت از دیگر خودروهای قبلی X200 رو به رو می شویم. اما شرکت سایپا معتقد است که با وجود پلتفرم مشترک میان کوییک و تیبا یا ساینا، این خودرو نسبت به آن ها ایمن تر است و در بخش های جلو و عقب، تقویت هایی برای کاهش خسارت تصادف ها صورت گرفته است، اما همچنان در کوییک از سیستم ترمز تیبا و ساینا استفاده می شود و دو کیسه هوا در کابین آن نصب است. شرکت سایپا هم تا امروز هیچ تصویر یا مدرک مستندی برای بررسی ایمنی کوییک منتشر نکرده و معلوم نیست که این خودروی ملی براساس استانداردهای جهانی تا چه حد ایمن است؟
با این که سایپا در زمان رونمایی از کوییک اعلام کرده بود که این خودروی جدید با امکانات بیش تر ایمنی نسبت به ساینا و تیبا عرضه می شود، اما شاهد هستیم که حتا وعده نصب سیستم کنترل پایداری الکتریکی روی این خودرو تا امروز محقق نشده و در بحث سامانه های کنترلی می توان تنها به ترمز ABS و نرم افزارهای جانبی آن امیدوار بود.

آیا نخستین خودروی اتوماتیک بازار ایران از نظر فنی مطمئن است؟

کوییک و ساینا اتوماتیک جزو نخستین خودروهای اتوماتیک ملی بازار ایران هستند که با فاصله چند ماه نسبت به هم در اختیار مشتریان قرار گرفته اند. هر دو خودرو به موتور ۱٫۵ لیتری ۸ سوپاپ مجهز هستند که می تواند ۸۷ اسب بخار را با گشتاور ۱۲۸ نیوتن متر تولید کند. در همین ابتدای کار مشخص است که دانش فنی یکی از بزرگ ترین خودروسازان ایران حتا نسبت به چینی ها عقب تر است، زیرا شاهد آن هستیم که خودروی ملی ایران برای سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ به پیشرانه ای بسیار قدیمی مجهز است و حتا سایپا نتوانسته موتوری ۱۶ سوپاپ را روی آن نصب کند. بازدهی پایین این موتور و نبود فن آوری های مربوط به سال های گذشته، هیچ جای دفاعی در بحث پیشرانه برای کوییک و ساینا اتوماتیک باقی نمی گذارد.

اما در مسأله جعبه دنده اتوماتیک، سایپا از کمپانی ” پانچ ” بلژیک کمک گرفته است. این قطعه ساز به نسبت معروف تا امروز جعبه دنده های مختلفی برای محصولات هیبرید و سوخت فسیلی دنیا معرفی کرده و با کمپانی هایی همچون ولوو، جیلی، لیفان و… برای تامین قطعه همکاری داشته است. پانچ قرار بود در ایران خط تولیدی برای ساخت جعبه دنده های اتوماتیک اش راه اندازی کند و هنوز مشخص نیست که در شرایط کنونی تحریم ها، رویکرد آن چه گونه خواهد بود. اما به هر حال می توان جعبه دنده پیوسته ( CVT ) این کمپانی بلژیکی را برای کوییک و ساینا اتوماتیک، گزینه ای قابل اعتماد دانست. حداقل می توان گفت به مراتب فن آوری به روزتر و کیفیت بالاتری در بحث جعبه دنده کوییک نسبت به موتور قدیمی اش دیده می شود.
کوییک و ساینا اتوماتیک نیز به فرمان کمکی برقی مجهز هستند که باز هم این اتفاق، طرحی نوین روی خودروهای ملی ایران به حساب می آید. بدیهی است که تامین قطعه و فن آوری این سامانه توسط شریک های خارجی سایپا انجام شده است. به عبارت ساده در این دو خودرو هرجا سایپا تسلیم شده و از توانمندی کمپانی های دانش بنیان خارجی استفاده کرده است، توانسته نسبت به گذشته خود ارتقا پیدا کند و در هر بخشی که حاضر به ارتقا حتا از نوع اتکا به شرکت های دانش بنیان داخلی هم نشده، می بینیم که هیچ پیشرفتی برای این خودروساز حاصل نشده و همچنان در حال درجا و پسرفت است.

آیا کوییک خودرویی کامل در بحث امکانات است؟

اگر بخواهیم امکانات ایمنی کوییک را بررسی کنیم، باید بگوییم خیر! کوییک و ساینا به هیچ وجه از نظر امکانات ایمنی کامل نیستند و تنها حداقل ها را رعایت کرده اند. امروز خودروسازی همچون ” رنو نیسان ” هم وقتی محصولی اقتصادی و ارزان قیمت تولید می کنند، سعی دارند حداقل های ایمنی را رعایت کنند و هنگامی که همسو با استانداردهای اروپا پیش می روند، به مراتب امکانات ایمنی بیش تری نسبت به کوییک ارائه می دهند. دو کیسه هوا و سامانه ترمزهای قدیمی چیزی نیست که آن را برتری امکانات کوییک بدانیم.

اما در بحث امکانات رفاهی می توان گفت که سایپا کوییک گزینه ای به نسبت مناسب و حتا کامل تر از برخی چینی ها است. کروزکنترل، محدودکننده سرعت، سنسور و دوربین عقب، نمایش گر، رهیاب ماهواره ای، استارت دکمه ای، بلوتوث، فرمان کمکی برقی، تنظیم ارتفاع چراغ، پشت سری های چهار جهتی، چراغ روشنایی روز، سیستم تهویه الکتریکی، آینه ها و شیشه های برقی، کامپیوتر سفر و سرویس های دوره ای و… از جمله امکاناتی است که در سایپا کوییک دیده می شود. اگر این خودروی هاچ بک کراس به سانروف هم مجهز می شد، می توانستیم بگوییم در بحث امکانات رفاهی، گزینه ای به نسبت کامل در رده قیمتی تا ۱۲۰ میلیون تومان در میان رقیب ها است.

رانندگی با کوییک در خیابان های تهران

رانندگی ما با سایپا کوییک محدود به چند ساعت در خیابان ها و بزرگراه های تهران بود. بدیهی است که مالکان این خودرو با تجربه رانندگی های طولانی در مناطق مختلف، می توانند دید وسیع تری نسبت به عملکرد این خودرو داشته باشند.
کوییک را می توان خودرویی مناسب برای ترافیک های شهری دانست، زیرا عملکرد جعبه دنده CVT آن مناسب است و همچنین فرمان کمکی برقی آن، نرمی خوبی دارد. ترکیب این دو ویژگی توانسته کوییک را به خودرویی کوچک و مناسب در استفاده های شهری تبدیل کند، زیرا می توان با کم ترین دردسر آن را پارک کرد و در ترافیک های سبک و سنگین شهری مانند تهران با آن رانندگی کرد. اما وقتی نوبت آن می رسد که ترافیک را در سربالایی تجربه کنید، با کمی جان کندن کوییک برای فرار از ثابت ماندن رو به رو می شوید. با این که کندی در حرکت اولیه از ویژگی های جعبه دنده های CVT به حساب می آید، اما مشخص است که عامل اصلی در تنبل بودن کوییک در شیب ها موتور قدیمی و کم جان آن است.
در مواجه با چاله ها و دست اندازهای خیابان های تهران، کوییک سواری نرم و قابل قبولی دارد. در این خودرو خبری از تکان های شدید و صداهای عجیب از چرخ و سیستم تعلیق نیست، اما همین نرمی به دلیل وجود سیستم تعلیق قدیمی در کوییک است. پس وقتی با این خودرو ترمز شدیدی می گیرید یا در سرعت های متوسط و کمی بالا، به کوییک فرمان می دهید، با حرکت های عرضی و طولی مختلفی رو به رو می شوید که شما را یاد خودروهای بسیار قدیمی می اندازد. برخی معتقدند که این حرکت های عرضی حتا در پراید هم کم تر است و سایپا باید با توجه به فن آوری قدیمی سیستم تعلیق کوییک، فکری برای بهبود آن کند.

اما با بهای کارخانه ای حدود ۴۲ میلیون تومان و قیمت بازار آزاد تا ۷۵ میلیون تومان برای کوییک، بدیهی است که بسیاری این خودرو را تنها برای استفاده در ترافیک های سنگین نمی خرند و می خواهند مانند هر خودرویی استفاده های گوناگون را با آن تجربه کنند. وقتی قرار باشد با کوییک تخت گاز بروید یا بخواهید سرعت های بالای ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت را تجربه کنید، به دلیل سبک فعالیت جعبه دنده CVT مجبور هستید این خودروی ملی را با دور موتور بالای ۴۰۰۰RPM برانید. این جاست که مشخص می شود سایپا عایق بندی خوبی را در کوییک استفاده نکرده و صدای زیادی از موتور به درون کابین می آید. عدم بازدهی مناسب موتور ۱٫۵ لیتری کوییک باعث می شود شدت صدای مزاحم موتور بیش تر برای راننده و سرنشینان ملموس باشد. در این موقع بسیاری فکر می کنند استفاده از حالت اسپرت یا تیپ ترونیک مصنوعی جعبه دنده کوییک، می تواند این صدای مزاحم را کم کند. اگر از حالت تیپ ترونیک استفاده کنید و خود بازه های انتخاب شده را به کوییک تحمیل کنید، تا حدی می توانید حداکثر صدای نامناسب را در خودرو کاهش دهید، اما وقتی دسته دنده این خودرو را در حالت اسپرت قرار می دهید، با توجه به سنگین شدن ضریب دنده صدای بیش تری وارد کابین می شود و تنها می توانید حداکثر صدای مزاحم را تنها در حد چند صدم ثانیه در کابین کوییک کم تر داشته باشید. در این جا باید گفت به دلیل تعریف نرم افزای جعبه دنده کوییک، با قرار گرفتن دسته دنده در حالت اسپرت، تنها ضریب لحظه ای CVT سنگین می شود و حساسیت پدال گاز بالا می رود، بنابراین در بهترین حالت، شتاب کوییک در این سبک رانندگی تنها چند دهم ثانیه بهتر می شود.
ترمزهای کوییک عملکرد به نسبت قابل قبولی دارند، اما شاید گفتن این نکته سخت باشد که ترمزهای این خودرو آن چنان هم قوی نیست و نمی توان آن را به روز دانست و برای کنترل کوییک، بیش تر به مهارت راننده نیاز است. فضای کابین و بار کوییک نیز آن چنان بزرگ و جادار نیست، اما براساس تعریف خودروهای کلاس B، این خودرو اندازه های قابل قبولی دارد. سیستم تهویه الکتریکی این خودرو به هیچ وجه اتوماتیک نیست و تنها شما تنظیمات را می توانید روی نمایش گر سیستم تهویه ببینید. خنکی و گرمای تهویه کوییک، تا حدی بهتر از برخی رقیب های چینی است، اما صدای فن و پرتاب باد این خودرو تا حد قابل توجه ای از رقیب های دیگر بیش تر است و گاهی آزار دهنده احساس می شود.
مصرف سوخت این خودرو به گفته تعدادی از مالکان، در هوای تابستانی تهران با احتساب کارکرد کولر، حدود ۹٫۷ لیتر به صورت میانگین است و در استفاده های جاده ای این عدد به کم تر از ۸ لیتر به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر هم می رسد. در زمان فشار زیاد به کوییک، مصرف سوخت این خودرو می تواند فراتر از ۱۳٫۵ لیتر به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر باشد.

کم کاری های سایپا در ساخت کوییک

این بخش اساسی ترین عامل در مثال دفتر مشق یک کودک دبستانی است. هنگامی که کاپوت کوییک را بالا می زنید، حتا شلنگ های آب پاش شیشه جلو مناسب نصب نشده، کاور منیفولد خروجی دود نیز گویا توسط یک تازه کار شکل گرفته و خیلی ضعیف نصب شده است. وقتی به مونتاژ قطعه های بدنه و کابین دقت می کنید، پر از خطاهای ساده است. از ریگلاژ نبودن درها گرفته تا محکم بسته نشدن قطعه های کابین و دستگیره ها! همچنین در جای گیری قطعه هایی همچون ECU، جعبه فیوز، دریچه های هوای مخفی و… کم ترین سلیقه و دقت دیده می شود و گویا سایپا نمونه اولیه کوییک را به مشتریان تحویل داده و هنوز هیچ تجاری سازی ای برای آن انجام نشده است. این سطح از تمیز کار نکردن سایپا در ساخت و طراحی کوییک حتا در خودروهای ارزان و نه چندان مطلوبی همچون رنو کویید و داتسون Go هم دیده نمی شود.

وقتی هم به اتصال قطعه های بدنه دقت می کنید، می بینید که با دقت پایین و کم سلیقگی ساخته شده است. به عنوان مثال اگر یک دستگاه کوییک را در نمایندگی و خیابان دیدید، فقط به اتصال قطعه های در صندوق آن دقت کنید تا متوجه این مسأله شوید. یکی دیگر از کج سلیقگی های سایپا در ساخت کوییک، قرار ندادن دکمه بازشوی در صندوق روی آن و درون کابین است. مالک کوییک تنها می تواند برای باز کردن در صندوق از ریموت خودرو استفاده نماید. همچنین انتخاب رنگ تریم داخلی آن به سبکی خاص و متفاوت، مسأله ای است که شاید باب میل همگان نباشد. با دیدن جای گیری دکمه برف پاک کن عقب و فعال کردن کروزکنترل نیز به اشتیاق نداشتن سایپا در ساخت محصولی جدید پی می برید. انتخاب دکمه ای قدیمی در بدترین جای ممکن روی داشبورد خودرو مانند انجام کار بدون علاقه و از روی اجبار است. رودری های کوییک هم با وجود شیشه های برقی عقب و قفل های مخفی درها، متفاوت با قالب گیری رودری های تیبا و ساینا نیست، زیرا به جای پوشاندن یکپارچه قفل رودری تیبا و ساینا و جای دستگیره شیشه بالابر عقب، از قطعه های زائد پلاستیکی استفاده شده است. درست کاری که نصاب های شیشه بالابرهای غیر فابریک انجام می دهند که نوعی کثیف کاری به حساب می آید.

نتیجه گیری

امروز مشتریان زیادی به سایپا اعتماد کرده اند و به نام « نخستین خودروی ملی اتوماتیک » احترام گذاشته اند و از میان گزینه های مختلف دنده ای و کارکرده به سراغ کوییک آمده اند. نامی که نشان گر معادن غنی در غرب کشور است و اصالتی باستانی را به یاد ما می آورد. اما گویا این اعتماد خریداران کوییک از سوی سایپا ارج نهاده نشده و این شرکت به جای تحویل خودرویی در شأن نام « محصول ملی »، خودرویی خام و پر از ایراد را به دست مشتریان رسانده است. این روزها تعداد قابل توجه ای از مالکان ساینا اتوماتیک و کوییک به مشکل جوش آوردن این خودرو و حرکت نکردن آن در ترافیک ها اشاره می کنند و می بینیم پس از ماه ها این مشکل حل نشده است. جالب است که در پیگیری های مختلف، نمایندگی های سایپا این مشکل را قبول دارند و مدیران سایپا هیچ واکنشی نسبت به این مشکل و اعلام آن نشان نمی دهند.
وقتی به قیمت کوییک نگاه می کنیم، بدیهی است که این خودرو در رده محصولات اقتصادی بازار قرار می گیرد، بدیهی است که اتوماتیک بودن آن برتری را برای کوییک نسبت به رقیب ها فراهم می کند، اما یکی از تعریف های مهم خودروهای اقتصادی این است که در کنار قیمت پایین، باید ضریب استهلاک و هزینه های جاری کم تری نسبت به خودروهای دیگر داشته باشند. اما می بینیم که کوییک نمی تواند این تعریف محصول اقتصادی را در خود حفظ کند و به عنوان مثال خودروی مورد بررسی تنها با پیمایش ۱۵۰۰ کیلومتر، دو بار برای خرابی به نمایندگی های سایپا رفته است. جالب است بدانید که به گفته مالک خودرو، در آخرین مراجعه به دلیل نبود قطعه یدکی برای این خودروی ملی، مجبور شده کوییک خود را حدود یک هفته در نمایندگی متوقف کند!
اگر امروز کوییک این سطح از امکانات رفاهی را نداشت، نمی شد این کاستی را به عنوان معایب جدی آن معرفی کرد، اما وجود این امکانات وقتی با خرابی و دردسرهای زیاد همراه می شود، ارزشی ندارد و شاید بهتر بود که این خودرو با همین قیمت و امکانات کم تر، با کیفیت بیش تری عرضه می شد.
بی شک اگر سایپا بتواند کمی در ساخت این خودرو دقت بیش تری به خرج دهد و همچنین مشکلات ساده فنی کوییک را حل کند، این خودرو می تواند نظر مالکان خود را بیش تر جلب کند و حداقل آن ها را به دلیل انتخاب شان تا این حد پشیمان نکند. حل مشکلات اشاره شده از ساده ترین کارهایی است که می توان برای ارتقای نام سایپا کوییک انجام داد. حال اگر این مشکلات حل شد، زمان آن می رسد که سایپا بی خیال موتور قدیمی و کم جان ۱٫۵ لیتری ۸ سوپاپ اش شود و مانند ” رهام ” که از پیشرانه به نسبت به روز برلیانس استفاده کرده است، یک موتور ۱۶ سوپاپ با فن آوری های ساده و به روز را روی کوییک نصب کند.

برای مشاهده ویدیو شتاب و تست و بررسی کوییک کلیک کنید.

در جدول زیر می توانید جایگاه سایپا کوییک را در بحث نفوذ صدا ببینید و آن را با سایر خودروهای موجود در بازار کشور مقایسه نمایید.
نکته: چیدمان جدول بر مبنا میزان صدای داخل کابین در حالت سکون (از کم به زیاد)

گروه مستند اسب بخار