پایگاه خبری اسب بخار
مرجع تخصصی اخبار و ویدیو خودرو

کنترل پایداری الکترونیکی یا ESC به خودرو کمک می کند تا در شرایط بحرانی در مسیر باقی بماند و منحرف نشود.

یکی از قدیمی ترین آپشن هایی که به تازگی بکارگیری آن برای خودروهای تولیدی در ایران اجباری شده کنترل پایداری الکترونیکی یا Electronic Stability Control است که البته این آپشن با نام های دیگر نیز در دنیا شناخته می شود.

با نگاهی به تاریخ صنعت خودروسازی متوجه می شویم که آپشن کنترل پایداری الکترونیکی اصلاً جدید نیست و سال هاست که خودروسازان مطرح و غیرمطرح دنیا از آن برای محصولاتشان استفاده می کنند. اما مانند همیشه و طبق معمول، صنعت خودروسازی ایران همیشه از دنیا عقب بوده و همین عقب ماندگی موجب شده تا سازمان استاندارد این آپشن ایمنی مهم را در سال ۲۰۲۳ برای محصولات تولید داخل اجباری کند. البته ناگفته نماند که هنوز هم شاهد بکارگیری گسترده از ESC بر روی خودروهای داخلی نیستیم و برخی از محصولات هنوز هم با مهلت گرفتن از سازمان استاندارد، به ESC مجهز نشده اند. به این ترتیب به نظر بنده زمان زیادی طول خواهد کشید تا تمام خطوط تولید ایران خودرو و سایپا خودروهایی با آپشن ESC تولید کنند و به مردم تحویل دهند.

کنترل پایداری الکترونیکی یا ESC چیست؟

کنترل پایداری الکترونیکی یک آپشن ایمنی است که در شرایط بحرانی و در صورت خارج شدن خودرو از مسیر پیش بینی شده توسط کامپیوتر، فعال می شود و با اعمال نیروی ترمزی به صورت غیرمتقارن به چرخ های خودرو و همچنین میزان گشایش دریچه گاز، پایداری خودرو را حفط می کند و آن را به مسیر برمی گرداند.

توجه داشته باشید که در صورت عملکرد به موقع و درست ESC، مشکل بیش فرمانی و کم فرمانی خودرو هنگام عبور از پیچ ها نیز به میزان قابل توجهی حل می شود و راننده می تواند راحت تر و ایمن تر از مسیرهای پرپیچ و خم عبور کند.

کنترل پایداری الکترونیکی یا ECS چگونه کار می کند؟

طرز کار ESC این گونه است که کامپیوتر کنترل کننده آن در ابتدا به کمک سنسور زاویه فرمان و سرعت خودرو، یک مسیر منحنی را پیش بینی می کند و در نظر می گیرد. سپس در صورت خارج شدن خودرو از مسیر پیش بینی شده به هر دلیلی، کامیپوتر به کمک اعمال نیروی ترمزی متفاوت به چرخ ها و همچنین کنترل میزان گشایش دریچه گاز، به خودرو کمک می کند تا دوباره به مسیر بازگردد.

به این ترتیب در صورت انحراف و یا ناپایداری خودرو هنگام عبور از پیچ ها، سیستم کنترل پایداری الکترونیکی به کمک ترمز و قدرت تولیدی موتور، پایداری را به خودرو برمی گرداند و موجب می شود تا کنترل خودرو از دست راننده خارج نشود.

البته در برخی از خودروها سیستم ESC از گیربکس اتوماتیک AT هم می تواند کمک بگیرد و با کاهش دنده از دور موتور بکاهد و به این طریق سرعت خودرو را کاهش دهد. توجه داشته باشید که عملکرد ESC با کمک کاهش دنده نیاز به گیربکس های AT بروز و پیشرفته دارد، به همین دلیل این ویژگی عملکردی کنترل پایداری الکترونیکی را می توان بیشتر در خودروهای روز دنیا یافت.

توجه داشته باشید عملکرد کنترل پایداری الکترونیکی منوط به وجود ABS است زیرا در غیر این صورت اصلاً نصب ESC برای خودرو عملی نخواهد بود.

عملکرد کنترل پایداری الکترونیکی به چه اطلاعاتی وابسته است؟

در درجه اول این سیستم از سنسور زاویه فرمان اطلاعات اولیه اش را دریافت می کند و پس از پیش بینی مسیری که راننده در نظر دارد، به کمک سنسور سرعت هر چرخ و یاو سنسور (Yaw Sensor) متوجه می شود که خودرو پایدار است یا از کنترل خارج شده. سپس در صورت انحراف و ناپایداری خودرو تغییرات لازم را بوجود می آورد تا جایی که خودرو مجدداً بدون لغزش و متعادل ادامه مسیر را طی کند.

عمل کردن ESC چه نشانه ای دارد؟

در صورت شروع به کار این آپشن ایمنی، چراغش در کلاستر خودرو شروع به چشمک زدن می کند و در کنارش صدایی از چرخ ها به گوش می رسد که به علت درگیر شدن ترمز است.

نکات مهم در مورد درست عمل کردن ESC خودروها

۱- سلامت سیستم ترمز ABS

همان طور که پیش تر گفته شد لازمه نصب ESC بر روی خودروها این است که به ترمز ضد قفل یا ABS مجهز باشند. به این ترتیب سلامت و درست کار کردن ABS یکی از لازمه های عملکرد صحیح و به موقع ESC است.

بیشتر بخوانید : نشانه های خرابی سیستم ای بی اس (ABS)

۲- میزان بودن فشار باد تایرها

با توجه به این که در صورت عملکرد ESC میزان ترمزگیری های متفاوتی بر روی هر چرخ اعمال می شود، لازم است تا فشار باد تایرها در محدوده نرمال باشد تا از لغزش چرخ ها جلوگیری شود.

بیشتر بخوانید : نحوه عملکرد سیستم اندازه گیری فشار تایر یا TPMS

سیستم کنترل پایداری الکترونیکی با چه نام هایی شناخته می شود؟

این آپشن در محصولات برندهای مختلف خودروسازی با نام های متفاوتی شناخته می شود برای مثال VSC (Vehicle Stability Control)، ESP (Electronic Stability Program)، DSC (Dynamic Stability Control) و … از دیگر نام های آپشن کنترل پایداری الکترونیکی اند.  

در پایان باید گفت که بکارگیری از چنین آپشن مهمی می توانست خیلی زودتر برای خودروهای داخلی صورت گیرد زیرا عملکردش موجب کاهش بروز تصادفات ناشی از سر خوردن و انحراف خودرو می شود. حال اما این اتفاق افتاده و سازمان استاندارد نصب آپشن کنترل پایداری الکترونیکی برای خودروهای تولید داخل را اجباری کرده اما هنوز از طرف خودروسازان به طور جدی مد نظر قرار نگرفته و هنوز خیلی از خودروها مجهز به این آپشن ایمنی نیستند.

با توجه به مهلت گرفتن های پی در پی ایران خودرو و سایپا از سازمان استاندارد، احتمال می دهیم تا فراگیر شدن ESC هم مانند دیگر آپشن های ایمنی مانند ABS و ایربگ زمان بر باشد.