پایگاه خبری اسب بخار
مرجع تخصصی اخبار و ویدیو خودرو

سه سال پس از خداحافظی با پراید ؛ خودرو ارزان حسرت شد

به رغم آغاز تأثیرگذاری تحریم ها و حرکت صعودی قیمت ها در بازار، شاید کم تر کسی باور می کرد خداحافظی با پراید خداحافظی با رؤیای خودرو ارزان باشد.

به گزارش پایگاه خبری اسب بخار، سرانجام پس از چند سال تأیید و تکذیب، در آخرین روز تیرماه سال ۹۹، تولید پراید با حضور رئیس دفتر رئیس جمهور وقت، محمود واعظی، و برخی از مدیران ارشد دولتی و همچنین سایپا به طور رسمی متوقف شد.

سایپا در بهمن ۱۳۹۸ تولید پراید ۱۳۲ را متوقف کرد و سپس در اردیبهشت ۹۹، تولید نسخه هاچ بک این خودرو، پراید ۱۱۱، به پایان رسید. در اواخر تیر ۱۳۹۹ هم تولید ۱۳۱ خاتمه پیدا کرد. البته ۱۶ مرداد همان سال سایپا مراسمی به رسم یادبود و ثبت در رسانه ها برگزار کرد. در آن برنامه، خودروهایی مانند SP100 کراس، ساینا S، تیبا کوییک فیس لیفت (کوییک S و G) هم معرفی شدند و برنامه های سایپا برای آینده توسط مدیرعامل وقت این خودروساز، جواد سلیمانی، اعلام شد.

به این ترتیب، پرونده تولید یکی از پرخاطره ترین و بحث برانگیزترین خودورهای بعد از انقلاب بسته شد. پراید نزدیک به ۳۰ دهه و در حدود ۶.۵ میلیون دستگاه تولید شد و طی این مدت سهم ۵۰ درصدی در تولیدات سایپا داشت. ضمن این که بیش از ۱۵ سال در کلاس خودروهای ارزان قیمت بازار یکه تاز بود؛ این یکه تازی از اردیبهشت ۱۳۸۴ و پس از حذف پیکان از خط تولید ایران خودرو آغاز شد، در واقع، پراید بعد از پیکان به عنوان تنها گزینه قابل دسترس اقتصادی و به عنوان ارزان ترین خودرو داخلی از محبوبیت و مقبولیت ویژه ای برخوردار شد. البته این خودرو سال های سال به دلیل شرایط کیفی همیشه در صدر انتقادها قرار داشت و بحث عدم پاس کردن استانداردها، حذف این خودرو از چند سال قبل مطرح شده بود، با این حال، مدیران وقت این شرکت توانسته بودند با دلایل متعدد مجوز ادامه تولید را اخذ کنند، اما سال ۹۹ پراید به نقطه پایان رسید و خط تولید این خودروی نوستالژی برای همیشه متوقف شد.

البته برخلاف زمان حذف پیکان، نارنجی پوشان از مدت ها قبل برنامه هایی برای جایگزین کردن این خودرو در دستور کار قرار داده بودند؛ ماحصل برخی از این برنامه ها هم اکنون زیرپای شهروندان است و برخی دیگر همچنان در حد معرفی شدن باقی مانده اند. با این حال، پراید را باید آخرین خودروی ارزان دانست، چراکه تحریم ها و تصمیمات عجولانه و شتاب‌زده خودرویی و غیر خودرویی باعث شده است خرید همین پراید برای بسیاری از خانوارها امکان پذیر نباشد، به بیان دیگر، قیمت امروز پراید در بازار خودرو را می توان نمونه ای کامل از نحوه مدیریت دولتی بر صنعت خودروسازی کشور دانست.

طی سال های اخیر، افزایش نرخ ارز و اصرار بر باقی ماندن فاصله قیمت کارخانه و بازار بر جذابیت ها و رانت های پیدا و پنهان آن اضافه کرد، تقاضا برای خرید خودرو به شدت افزایش پیدا کرد و تأمین و پوشش آن از توان خودروسازان داخلی خارج بود. در همین حال، هیچ یک از بازارهای مالی رسمی توان جذب نقدینگی سرگردان را نداشتند. هر چه هر چه بر فشار تحریم ها بیش تر می شد، هجوم ها به بازار خودرو نیز بیش تر می شد. قرعه کشی ها مزید بر علت شد و بسیاری از افراد بی نیاز از خودرو نیز برای برخورداری از رانت کور، بخت خود را به بوته آزمایش گذاشتند.

دیگر خودروی ارزان در بازار، مفهوم سابق را از دست داده واستانداردهای جدیدی برای این نوع خودروها تعریف شده است؛ در حال حاضر، خودروهای زیر ۳۰۰ میلیون تومان اقتصادی به شمار می آیند، البته این قیمت کارخانه است و در بازار، خودروهای ارزان و اقتصادی با این قیمت ها یافت نمی شود، و باز هم پراید توانسته است با ۲۰۰ میلیون تومان همچنان جایگاه ارزان ترین بودن خود را حفظ کند.

اما آیا درآمد خانوارهای ایرانی متناسب با قیمت پراید دست دوم افزایش یافته است؟ سایپا به عنوان یک خودروساز دولتی در روز خداحافظی با پراید با معرفی چند محصول نشان داد که برای عدم مواجهه با بحران مشابه ایران خودرو در زمان خروج پیکان، برنامه ها و پلن های خاص خود را تدارک دیده است؛ هر چند تمام برنامه های آنان عملی نشده است، اما در هر صورت این شرکت نشان داد که  به درک و فهم لزوم برنامه جایگزین رسیده است.

با این حال، نحوه حکمرانی اقتصادی کشور نشان می دهد آن ها نه تنها برنامه و ایده خاصی برای مدیریت شرایط امروز ندارند، بلکه بیش تر پیرو حوادث و اتفاقات یا تصورات هستند؛ به عنوان نمونه می توان از بحث بی پایان و سرانجام قیمت گذاری و واردات خودرو نام برد.

رئیس دفتر روحانی روی کاپوت آخرین پراید نوشت: «به امید این که بعد از اتمام تولید پراید، خودرو جایگزین ایمن، زیبا با قیمت مناسب در اختیار مردم عزیزمان قرار گیرد.»

هر چند از آن روز به بعد خودروسازان بزرگ تلاش کرده اند خودروی ایمن، زیبا و با قیمت مناسب در اختیار مردم قرار بدهند، اما وضعیت بازار خودرو و نارضایتی روزافزون مردم نشان می دهد که هیچ یک از امیدواری های وی محقق نشده است، ضمن این که، از نقش ویژه دولت روحانی با ممنوعیت واردات در وضعیت امروز خودروسازی کشور نمی توان بی تفاوت گذر کرد.