آینده بازار خودرو پس از بیانیه چین و روسیه

بیانیه چین و روسیه
بیانیه چین و روسیه

با توجه به رفتار مشترک ضد ایرانی دو متحد استراتژیک ایران، این پرسش پیش می آید که آینده بازار خودرو پس از بیانیه چین و روسیه چگونه خواهد بود.

فونیکس آریزو 8 فونیکس آریزو 8

به گزارش پایگاه خبری اسب بخار، روسیه هم در مواجه با کشورهای حاشیه خلیج فارس راه چین را در پیش گرفت؛ هر دو کشور تمامیت ارضی ایران را به نفع امارات زیر سؤال بردند.

زخمِ خنجرِ دوست

مسکو در بیانیه پایانی ششمین نشست مشترک وزرای امور خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، که به میزبانی روسیه برگزار شد، از تلاش‌های امارات برای ایجاد راه حل مسالمت‌آمیز برای مسئله جزایر سه گانه تنب کوچک، تنب بزرگ و ابوموسی از طریق گفت‌وگوهای دوجانبه و یا دادگاه عدل بین‌المللی براساس قوانین بین‌المللی و منشور سازمان ملل حمایت کرد.

این بیانیه در شرایطی امضا شده است که حداقل در وضعیت فعلی، اتخاذ چنین موضعی از سوی روسیه قابل تصور نبود، چراکه بعد از حمله روسیه به اوکراین و تحریم شدن این کشور از سوی نهادهای بین المللی، خودروسازان بزرگی که در این کشور حضور داشتند روسیه را ترک کردند و صنعت و بازار خودروی آن ها دچار همان مسائلی شد که ایران بارها تجربه کرده است. به دلیل همین تجربه، حسن همجواری و اتحاد و پیمان استراتژیک، ایران به رغم تمام مشکلات اقتصادی موجود ترجیح داد از دستاوردهای تحریم، برای احیای صنعت خودروسازی این کشور استفاده کند.

سینه چاکی ایران برای روس ها

در واقع، به محض این که روسیه با مشکلات و بحران های سنگین تحریم ها مواجه شد، ایران به سرعت برای همکاری و کمک اعلام آمادگی کرد. در این شرایط، قطعه سازان و خودروسازان هم  پیش قدم شدند. با حضور در نمایشگاه خودروی روسیه و با عقد قرارداد ۷۰۰ میلیون دلاری، برنامه ریزی برای صادرات ۴۵ هزار دستگاه خودرو از جمله کادیلا و احیای خط تولید رنو (P90)، هم برادری خود را ثابت کردند و هم خواستند از این طریق قدرت خود را به دشمن مشترک نشان بدهند.

بی تفاوتی تزارها به تحریم ایران

این در حالی است که این کشور در دوران تحریم به هیچ وجه آنچنان که شایسته یک پیمان و اتحاد استراتژیک بود از ایران حمایت نکرد، حتا تک محصول روسی موجود در بازار خودروی کشور، بعد از سفارش گذاری باید بیش از ۳ ماه برای رسیدن قطعه از روسیه به ایران صبر می کرد، یعنی حتا برای ارسال قطعات سفارش گذاری شده، حاضر به ارسال از آن سوی خزر به این سو نبودند.

بیشتر بخوانید:

تولید مشترک تندر ۹۰ توسط ایران و روسیه

ایران به روسیه خودرو صادر می کند

روسیه اعلام کرد خودرو‌های ایرانی مورد تأیید نیست

دوست و دشمن یکی است

در این زمینه کارشناسان سیاسی معتقد هستند: «آن چیزی که مسئولان وزارت خارجی جمهوری اسلامی به خوبی تحلیل نمی‌کنند، این است که انزوای ایران به همان اندازه که توسط دشمنانش شکل می‌گیرد، به همان اندازه نیز توسط کشورهایی که ایران آن‌ها را دوست خود توصیف می‌کند، تشدید می‌شود، زیرا این رابطه به صورت یک‌جانبه و بدون شرط شکل گرفته است. ایران عملاً یک محدوده تنش را تعریف کرده و بسیاری از ظرفیت‌ها و فرصت‌های تنوع مناسباتی خود را از دست داده است. بنابراین، کشورها هر سیاستی که در راستای منافع ملی‌شان باشد را علیه ایران دنبال می‌کنند.»

چین و تضمین منافع ملی     

با این حال، چه بخواهیم و چه نخواهیم، رفتار روسیه همواره با ایران همین گونه بوده است. البته چین هم دست کمی از روسیه ندارد و بنا به نوع رابطه و منافع ملی اش عمل می کند. آذر ماه سال ۱۴۰۱، پس از پایان دیدار رئیس جمهور چین، شی جین پینگ، از عربستان و کشورهای اسلامی حاشیه خلیج فارس بیانیه بلندبالایی امضا شد که مالکیت ایران بر جزایر سه گانه را زیر سؤال برد.

بند ۱۲ بیانیه مشترک رئیس جمهور چین و سران شورای همکاری خلیج فارس، این گونه تنظیم شده بود: «رهبران از تمامی تلاش‌های مسالمت‌آمیز شامل ابتکارها، پیشنهاد‌های امارات برای رسیدن به راهکار صلح آمیز برای حل مسئله سه جزیره تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی، از راه مذاکرات دوجانبه بر مبنای قوانین بین‌المللی حمایت می‌کنند.»

بیشتر بخوانید:

آیا خودروسازان چین به سرنوشت فرانسوی ها دچار می شوند؟

واکنش های دوگانه در پاسخ به اقدامات چین و فرانسه

عدم واکنش به اظهارات کره ای ها و ادامه واردات خودرو

این بیانیه در زمانی امضا شد که کمی قبل تر، از یک سو، کره ای ها نیز در امارات اظهارات ضد ایرانی بر زبان رانده بودند و از سوی دیگر، ورود خودروهای فرانسوی به کشور ممنوع شده بود.

تغییر نگرش و چرخش

روسیه و چین با موضع گیری‌های‌شان به صراحت اعلام کرده اند که منافع ملی کشورشان در اولویت اصلی قرار دارد و برای دست یابی به آن، به اتحاد با ایران پایبند نیستند؛ مهم کسب سود حداکثری از جریان اقتصاد جهانی است. البته رویکرد هر دو کشور در عرضه سیاست بین الملل متفاوت است، اما در کمال تأسف با ایران رفتار مشابهی داشته و دارند. در این شرایط، با توجه به نحوه همکاری نمی توان از ایران انتظار تغییر نگرش و چرخش یک‌باره و ناگهانی داشت، ابتدا باید واقعیت را پذیرفت و براساس آن با پرهیز از شعارگرایی و اصرار بر ادامه راه و روش ها و اتحادهایی که تاکنون منافع ملی ایران تضمین نکرده است، مسیر جدیدی را انتخاب کرد.

لزوم فاصله گرفتن از شرق

در واقع، به رغم تمام ارتباطاتی که دو کشور دارند، با توجه به آسیب های احتمالی تحریم ها، تا امروز حاضر نشده اند به صورت مستقیم با خودروسازان ایرانی همکاری کنند. خودروهای ری‌برندشده نمونه ای از ارجحیت حفظ ارتباط با جهان است. عدم اعتبار تولیدکنندگان ایرانی هم یک نمونه دیگر است، یعنی به رغم روابطی میان دو طرف حاضر به پذیرش کوچک ترین ریسک نبوده و برای ایران تاوان نمی دهند.

در این شرایط به نظر می رسد می توان به بهانه از سرگیری واردات خودرو، مقدمات ایجاد ارتباط مجدد، تحکیم و تعمیق روابط اقتصادی با سایر کشورها را از طریق صنعت خودروسازی کشور فراهم کرد. کاهش نیاز ایران به چین حتا می تواند نحوه برخورد خودروسازان این کشور با تولیدکنندگان داخلی را نیز تغییر بدهد.

کنار گذاشتن بازار خودروی روسیه

واقعیت این است که ایران از نزدیکی و ارتباط با شرق به نتیجه مطلوب نرسیده است. سابقه تاریخی روسیه نشان داده که اعتماد به این کشور تکیه بر باد است؛ یعنی درست در زمانی که ایران به دلیل گسترش همکاری با روسیه با واکنش های منفی جامعه جهانی همراه شد، این کشور به راحتی به ایران پشت کرد. بنابراین به جای تلاش برای احیای صنعت خودروسازی این کشور و سرمایه گذاری و صادرات، بهتر است تا رابطه ها عمیق تر نشده است، شراکت خودرویی را قطع کرد. کنار گذاشتن بازار خودروی روسیه در شرایط فعلی یک ضرورت برای احیای غرور ملی و جلوگیری از اتلاف منابع کشور است.

شکست سکوت بدون فریاد

ادامه سکوت و انفعال در قبال سیاست های ضد ایرانی چین هم انزوا و احتمال تکرار آن را بیش تر می کند. البته این سکوت را نباید با فریاد شکست، بلکه باید از یک سو، آرام آرام زمینه های ورود خودروسازان غیر چینی را به کشور فراهم کرد و از سوی دیگر، با تغییر دیدگاه از سیاست به اقتصاد، زمینه های نفوذ در سایر بازارها و ایجاد در هم تنیدگی، مقدمات عادی شدن روابط را مهیا کرد. اگر این اتفاق رخ بدهد، آیا چین، روسیه و یا هر کشور دیگری جرئت تکرار چنین جسارتی را خواهند داشت؟

اما به دلیل نفوذ خودروسازان چینی از صدر تا ذیل صنعت خودروسازی کشور نمی توان راهی مشابه روس ها در پیش گرفت، در واقع، همان طور که چین آرام آرام ضریب نفوذ خود را در ایران گسترش داد، باید به همین روش از آن فاصله گرفت و به سمت کاهش اتکا و اعتماد به آنان حرکت کرد.

واردات از امارات

در این وضعیت، برخی با توجه به حمایت دو متحد اصلی ایران از امارات، درباره آینده خودروهای وارداتی دست دوم با ابهام مواجه شده اند، در واقع، تصور می کنند حالا که امارات توانسته است دو رأی مثبت از هم پیمانان ایران بگیرد، احتمال دارد با توجه به نیاز ایران به واردات خودرو اعم از نو و دست دوم  سازوکارش در قبال ایران را تغییر بدهد.

البته طی سال های اخیر، هیچ گاه روابط ایران و امارات به طور کامل قطع نشده است، ضمن این که، ادعای مالکیت این شیخ نشین بر جزایر سه گانه، جدید هم نیست. با این حال، برخی فکر می کنند دولت امارات با توجه به نیاز مبرم بازار خودروی ایران با افزایش عرضه، تنوع و تنظیم بازار به واردات، در مسیر آن سنگ اندازی خواهد کرد. تأکید اصلی این بخش روی واردات خودروهای دست دوم است.

در مقابل، برخی کارشناسان با اشاره به این که بیش تر فعالیت های اقتصادی در امارات بر عهده بخش خصوصی است می گویند: «طی سال های اخیر و حتا در اوج تنش ها، هیچ گاه رابطه اقتصادی و سیاسی دو کشور به طور کامل قطع نشد، ادامه این مسیر و همکاری نیز میسر است. بنابراین پیش روی خرید خودروهای دست دوم مانع خاصی دیده نمی شود.»

بیشتر بخوانید: هجوم سرمایه گذارن ایرانی به بازار دست دوم های امارات

ضمن این که با خروج بخش زیادی از خودروهای دست دوم، تمام بار آن به کشور مقصد منقل خواهد شد. در واقع، اگر اتفاق غیرمترقبه ای رخ ندهد، در مسیر ورود خودروهای دست دوم از امارات به ایران مانع خاصی دیده نمی شود. با این حال، باید دید که آیا ادامه این وضعیت برای سیستم سیاسی کشور قابل قبول و پذیرش است؟ باید باور کرد که اگر حتا همین همکاری نیم بند خودروسازان چینی با طرف های ایرانی باعث خدشه دار شدن وجه چین در جامعه جهانی شود، بدون تردید و با سرعت آن را قطع خواهند کرد. روسیه هم همین طور است و در کل، تمام کشورها بنا بر منافع حداکثری ملی حرکت می کنند.

اکنون باید دید که از منظر مقامات ارشد کشور، منافع ملی با همین شیوه حفظ می شود یا شاهد تجدید نظر در پیمان ها و سیاست گذاری ها خواهیم بود.

۳.۶ امتیاز از ۲۴ رای

تازه ترین اخبار و ویدیوهای خودرویی را در کانال تلگرام و اینستاگرام اسب بخار دنبال کنید.