یک روز در خط تولید بهمن موتور
پاجرو، مزدا، کاپرا، لندمارک، آسا و حال ایسوزو. این است داستان امروز ما. خودروهایی که در بازار ایران مورد پسند عموم مشتریان و مصرف کنندگان قرار می گیرند. روزهای اول که بهمن موتور شروع به تولید خودروهایی برای مصارف شخصی و خانوادگی کرد، خیلی ها به اعتبار برندهای ژاپنی خرید از این شرکت را آغاز کردند. حال بعد از سال ها کار به جایی رسیده که نام گروه بهمن و بهمن موتور خود اعتباری بر کیفیت محصولات جدید است. بسترن B50F را می توان خودرویی چینی دانست که هیچ شرکتی جز بهمن موتور توان تولید و عرضه خوب آن را به بازار نداشت. شاید بگویید که این مسئله اشتباه است و اصلا شرکت های دیگر بهتر می توانند بسترن را بفروشند. فقط این نکته را در نظر بگیرید. برندی ناشناخته از دید ایرانیان، خودرویی سواری آن هم چینی به بازار عرضه می کند و به بازه های قیمتی حساسی وارد می شود و می تواند نظر بسیاری را جلب کند. به نظر شما این اتفاقی است؟ یعنی اگر فلان کمپانی این خودرو را با توان تولید بیشتر می آورد موفق می شد؟ بلا استثنا مشتریانی که روزهای اول برای ثبت نام این خودرو به نمایندگی های گروه بهمن مراجعه کردند، پوستر مزدا۳ را روی دیوار واحد فروش دیدند و با آه سردی که چرا نمی توانند مزدا بخرند، خودرویی چینی را به امید خط تولید مزدا در ایران ثبت نام کردند و امروز اکثر آن ها راضی هستند.
این ها تبلیغ نیست، کافی است به گزارشات دوره ای سازمان استاندارد مراجعه کنید و ببنید در دوره های مختلف زمانی همین بسترن توانسته رقبای کره ای مونتاژ ایران را در بحث کیفیت ساخت و تولید کنار بزند. آخرین بررسی سازمان ISQI هم نشان می دهد که بسترن با دو ستاره کیفی با سراتو سایپایی رقابت می کند که قیمتی بیش از ۹۰ میلیون تومان را در کارخانه دارد و اگر یاد داشته باشید روزی همین بسترن چالشی را در بحث کیفیت برای سراتو ایجاد کرد. کارشناسان می گویند با توجه به اینکه نمره دهی کیفیت بر مبنا قیمت شده است، اگر بسترن همچنان قیمتی زیر ۷۵ میلیون تومان داشت، به عنوان با کیفیت ترین خودرو رده قیمتی خود شناخته می شد. بالاخره نظارت مزدا بر FAW در طراحی B50 و B50F و از طرفی تجربیات مزدا در خط تولید گروه بهمن، می تواند نتیجه ای مثل این را داشته باشد. برای همین روز چهارشنبه به کارخانه بهمن موتور رفتیم تا با روند ساخت یک محصول در این فضای صنعتی آشنا شویم. در این مطلب شما را یه یک تور نوشتاری از خط تولید بهمن موتور دعوت می کنیم.
۱- اینجا سالنی است که قطعات خم شده و منفصل به هم می رسند. خم و قالب زنی این قطعات در کشور مبدا انجام می شود (به غیر از وانت مزدا و کارا) و در این بخش جوش آن ها با فرایندهای مختلف جوشکاری و اتصال نقطه ای انجام می شود. اجزا در کنار هم قرار گرفته و جز به جز هم دیگر را تکمیل می کنند. این روند باعث شده تا در خط تولید به نسبت بزرگی به مرور زمان حالت و قالب بدنه خودرو شکل بگیرد. در این بخش که مزدا۳ و فاو بسترن B50F جوشکاری بدنه شان انجام می شود، با تجهیزات به نسبت به روز و به وسیله دست و ابزار دقیق نقاط اتصال ایجاد می شود. در ایستگاه های مختلف، قاب چپ و راست خودرو به قسمت کف متصل شده و با توجه به حرکت خط کاپوت، سقف، درب صندوق و سایز اجزا به آن اضافه می شود.
۲- بعد از اینکه فرایند جوشکاری و شکل دهی اتاق خودرو تکمیل شد، بدنه در یک محفظه امن قرارگرفته و از خط هوایی به سمت حوضچه های قبل رنگ کاری منتقل می شود. در این بخش تفاوتی بین محصولات وجود ندارد و با توجه به بالاترین سطح کیفی ممکن، عموم محصولات از وانت کارا و مزدا گرفته تا ایسوزو D-MAX و مزدا۳ در این بخش قرار می گیرند.
۳- یکی از پرهزینه ترین بخش های بهمن موتور همین بخش حوضچه های قبل از رنگ اصلی است. ابتدا باید بدنه شسته شود و بعد چربی گیری صورت گیرد. سپس بدنه به حوضچه فعال سازی می رود تا شرایط شیمیایی لازم فراهم شود. بعد از آن محلول های فسفاته در انتظار بدنه های مختلف است. بعد از اینکه تمام اجزا بدنه زمان لازم را در مرحله فسفاته شدن گذراندن، به حوضچه خنثی سازی نهایی می رسیم تا دیگر یون اضافی در بدنه باقی نماند. بعد از اطمینان کامل که به صورت اتوماتیک سنجیده می شود، اتاق و بدنه به بخش ED می روند که بسیار معروف است. ED مخفف Electro Deposition بوده که باعث شده تا بدنه و مواد رنگی قطبیت های متفاوتی را پیدا کنند ( عموماً بدنه بار منفی می گیرد و رنگ با بار مثبت به آن جذب می شود که روش شیمیایی آند و کاتد اتفاق می افتد). اگر به تصاویر دقت کنید در کنار ریل ورود خودرو به حوضچه، نوار مسی رنگ پهنی وجود دارد که باعث ایجاد خاصیت آنود و کاتود در بدنه و رنگ ابتدایی می شود. این کار باعث شده تا کوچکترین منفض در اتاق و بدنه رنگ را به خود جذب کند و نقطه ای خالی از رنگ نماند. بعد از این مرحله بدنه به قسمت حلال رنگ رفته تا کیفیت بیشتری را در بخش های ابتدایی رنگ کاری شاهد باشیم. توجه داشته باشید که در این مراحل گاهی بدنه توسط پاشش آب پاک می شود تا برای هر مرحله جدید آماده شود. بعد از اینکه بدنه از آخرین حوضچه بیرون آمد، لحظاتی مکث می کند تا رنگ و آب اضافه از آن خالی شود. سپس در مرحله پایانی این بخش به کوره ۱۶۰ درجه سانتی گرادی رفته تا رنگ اولیه ثبات خود را پیدا کند. تا به اینجا بدنه مزدا ما ۱۳ حوضچه را پشت سر گذاشته است. این بخش تاثیر زیادی روی عدم خوردگی بدنه دارد و هرچه پیشرفته تر باشد، به تبع کیفیت بهتری را در دراز مدت شاهد خواهیم بود. زمان کل این بخش از فرایند تولید دو ساعت تا دو ساعت و پانزده دقیقه است.
۴- در این مرحله، بدنه به بخشی می رسد که باید سیلرکاری شود. به اصطلاح بازاری ها موم فابریک درزهای بدنه زده شود تا از نفوذ ذرات مضرر جلوگیری شود. سپس کف خودرو با لایه PVC پوشانده می شود که در تکمیل این امر، کاهش انتقال صدا را به اتاق شاهد باشیم. این مرحله ماسکتینگ نام دارد که کف خودرو را نوعی عایق نازک می پوشاند.
۵- برای رسیدن به اتاق رنگ اصلی، باید هر فرد از راهروی مخصوصی بگذرد. در این راهرو باید چند لحظه ای صبر کنید تا به وسیله فشار هوا، ذرات گرد و خاک اضافی از روی لباس شما جدا شود تا در فرایند رنگ کاری نهایی خللی وارد نشود. وقتی به این بخش می رسید، به علت وسعت فضا و اتوماتیک بودن اکثر بخش ها، نمی توانید به راحتی به هر سمتی بروید. عموماً بدنه ها روی خطوط به اتاقک هایی حمل می شوند که در آن ربات ها یا کارگران ماهر در حال کار هستند. فرایندهایی مثل زدن رنگ آستر، زدن رنگ نهایی، زدن کیلر به بنده و پولیش نهایی از جمله بخش هایی است که بدون تجهیزات لازم ورود به آن فضا هم تا حد زیادی غیر ممکن است. به گفته کارشناس خط برای هر خودرو حدود ۴ کیلوگرم رنگ مصرف می شود و بخش رباتیک باعث شده تا ۷۰% در استفاده موارد بهینه سازی شود. همچین اعلام شد که رنگ این خودروها از شرکت های تولید رنگ ایرانی تهیه می شود. ربات های این بخش هم از برند سمز فرانسه را دارند که با یک تحقیق جزئی کیفیت کار آن ها مشهود می شود. این خط رنگ، توانایی این را دارد که بتواند در زمان کار شش رنگ مختلف را برای محصولات بزند. احساس می شود اگر از رنگ های باکیفیت تری مثل رنگ های معروف خارجی استفاده می شد، به مراتب شاهد کیفیت رنگ بهتری در خودروهای گروه بهمن می بودیم.
۶- بعد از اینکه فرایند رنگ به پایان رسید، اتاق ها به نوبت به خط مونتاژ نزدیک می شدند. به رسم تمام خطوط مونتاژ، درب های خودرو از بدنه جدا می شود تا بحث مونتاژ کاری با سهولت بیشتری انجام شود. در یک خط تولید با توجه به شیفت و روزکاری، مزدا۳ یا بسترن B50F مونتاژ می شود. در خط بعدی وانت مزدا یا کارا تولید می شود و در خط آخر، ایسوزو D-MAX یا لندمارک و پیکاپ سرهم می شود. به غیر از مزدا۳ و بسترن که شاسی و اتاق متصل به هم دارند، سایر خودروها باید توسط خطوط هوایی هم به مقصد مونتاژ می رسیدند. زیرا دیگر خودروها شاسی مستقل بوده و می بایست در خط مونتاژ بدنه به شاسی وصل شود. در بخش های مختلف از تزییات خودرو گرفته تا بحث زیربندی و فنی به خودروها متصل می شد و در پایان خط با چک اولیه خودرو، محصول تازه متولد شده به بخش آزمایش فنی یا SCHENCK می رود. در این بخش خودرو فشارهای نامتعارفی را برای اولین به خود می بیند. از تست گیربکس گرفته تا بررسی ترمزگیری و عملکرد ESP. در مواقعی خودرو با سرعت ۱۴۰ کیلومتر بر ساعت در حالت ایستاده تست می شود و انواع پارامترهای مزدا،FAW و سایر برندهای سنجیده می شود. بعد از اینکه در این بخش مشکلی روی مانیتور دیده نشد، برگه تاییده ای از دستگاه چاپ بیرون آمده و کارشناس بازرسی آن را به مدارک خودرو اضافه می کند. سپس خودرو به بخش بازرسی ظاهری رفته و افرادی در فضاهای مخصوص، خودرو را در بخش خود مختلف مورد بازبینی قرار می دهند. در صورتی که در این بخش هم مشکلی دیده نشود، خودرو به ستاد تحویل سپرده می رود تا برای اولین بار با مالک خود ملاقات داشته باشد.
با نگاهی جامع و واقع بینانه می توان فهمید که خط تولید بهمن موتور استانداردهایی را دارد که امروز مزدا با آن فعالیت می کند و قصد ادامه همکاری را دارد. به گفته کارشناسان ژاپنی، خط تولید گروه بهمن یکی از با کیفیت ترین خطوط تولید محصولات مزدا به حساب می آید و در بازرسی های ماهانه از طرف ژاپنی ها، عدد ۹۸.۶ به عنوان دقت و کیفیت کار به محصولات مزدا گروه بهمن اعطا شده است.
امید است با بهبود روابط اقصادی ایران با سایر کشورها، شاهد حضور پررنگ صنایع خودروسازی قوی در صنعت و بازار خودرو خود باشیم.
حسین دلاور- روزنامه دنیای خودرو
عکاس: عرفان حمیدی
دمت گرم حسین
کاش ما هم اون جا همراهت بودیم
از این به بعد جای ما رو هم خالی کن
ایولا
دمتون گرم
واقعا گروه بهمن کارشون حرف نداره . دقت مونتاز و کیفیت قطعاتشون خیلی عالیه . کاش بقیه مونتاژ کارها هم لااقل نصف گروه بهمن به کارشون متعهد بودن و کیفیتشون بهتر بود .
دیدن خطوط مزدا واقعا لذت بخشه ،کاش من هم اونجا بودم.
اق مگه نباید keyless starter باشه مزدا ۳؟ این چرا کلیدش معمولیه تو عکسای بالا؟؟؟
به سلامتی این اپشنشم حذف کردن؟؟
نه خیر. مثل نسخه های قبل هست. اون جای قرارگیری مستقیم سوییچ هست
سلام وخسته نباشید واقعا زیبا بود فقط می خواستم بپرسم فیلم بررسی لیفان ۸۲۰ کی میاد روی سایت
سلام. فردا شب
خیلی گزارش خوبی بود. ایکاش میپرسیدید که گروه بهمن قصد مونتاژ نسل جدید مزدا ۳ (۲۰۱۵) و مزدا ۶ رو هم داره و اینکه قراره از کی این کارو انجام بده.
با تشکر
سه ماه آینده مشخص میشه
با سلام. در مطالب قبلیتون گفته بودین که مزدا های جدید مونتاژی کیفیت سالهای قبل رو نداره در مطلبی تحت عنوان سمفونی صدا در محصولات گروه بهمن!! الان ولی نظر دیگه ای دارین؟! توضیح میفرمایین راجع به این تناقض. در ضمن درسته که ارتفاع مزدا های جدید بیشتر شده؟؟
سلام. ممنون از دقتتون. توی مطلب قبل به افت کیفیت مونتاژ اشاره شد. توی این مطلب گزارشی از خط تولید. توی این مطلب ما می گیم که با این حال کیفیت مونتاژ مزدا توی ایران سر آمده. توی اون مطلب می گیم افت کیفیت دارن نسبت به سال قبل. مطمئن باشید اگر تناقضی بود اون مطلب رو پاک می کردیم.
عزیز یه سوال داشتم شما که رفتید گروه بهمن ،این مزدا ۳ های new face (منظورم مدل ۲۰۱۵ ) را کی وارد میکنن؟
سه ماه آینده معلوم میشه
این وانت مزدا کلا یه نوستالژیه سه نسل از انقلاب به این طرف ازش خاطره دارن….
عالی بود تشکر✅
من برج ۵ یک دستگاه مزدا وانت ۲۰۰۰ صفر کیلومتر گرفتم،
میتونم بگم که افتضاحه!!! واقعا افتضاح یه ماشینی که دارن با قیمت ۳۷ میلیون میفروشن باید خیلی خیلی کیفیت برتری داشته باشه!
باور کنید اصلا هم دروغی ندارم بگم: ماشین روی کیلومتر ۳۵۰ یعنی به هزار تا هم نرسیده بود چراغ ABS روشن شد و روی ستا از چرخ ها ارور داده بود.
الان ماشین ۸۵۰۰ تا رفته و چراغ ایربگ راننده روشن شده یکبار بردم نمایندگی با دیاگ درستش کردن ولی باز روشن شد دوباره بردم ایندفعه دیگه با خود سنسور و ایربگ رو فرمون ور رفتن بازم درست نشد چراغش روشن شد حالا ایندفعه گفتن اگه درست نشد بیار کلن باید عوض کنیم ببینیم چش شده!
خیلی خیلی مشکلات دیگه هم داره که اینجا جا نمیشه ادم بگه ولی واقعا من که ناراضی ام، مدل های ۹۱ به پایین کامپیوتر زیمنس داشت و عالی بود(قیمتش هم الان ۳ ملیون تا ۳۲۰۰ هست) ولی الان کامپیوتر کروز میزارن که قیمتش به زور به ۱ تومن میرسه!!!
۴ روز پیش بعد از ۱۷ روز صبر یه سفیدش رو از درب کارخونه تحویل گرفتم که ۱۰ کیلومتر هم راه رفته بود با قیمت ۱۰۸٫۵۱۰٫۰۰۰ میلیون نقد !!!
ماشین خیلی کثیف بود و لای درب ها کلی خاک داشت و لای آینه های بغل و روی شیشه ها و سانروف لک بارون بود !!!
کارت گارانتی خودرو هم ماه پیش انقضاء شده
فرداش رفتم کارواش، موقع خشک کردن ماشین، کارگر کارواش گفت درب سمت عقب راننده رنگ شده !!!
روی بال عقب هم خوب رنگ نشده و اون قسمت سیاهی که روی بال عقب هست به دلیل پوشش ضعیف رنگ روی بال هستش
زیر درب عقب و ستون وسط کاملا زبری رنگ قابل لمس بود
به دلیل موندگاری زیاد ماشین خاک زیادی بین درب ها بخصوص درب موتور جمع شده بود
خیلی خورد توی ذوقم
دیگه تمایلی بهش ندارم
بعد از مشورت با چند نقاش حرفه ای مشخص شده قسمتی از ستون ماشین دوباره رنگ شده و حتی شره رنگ هم مونده و کاملاً واضح و مشخصه !!!
دیگه این اشتباه رو نمی کنم و از خودروساز داخلی و چه مونتاژ کار خودروی داخلی تحویل نمی گیرم
۱۰۸ تومن بدم بعد از ۱۷ روز اینم نتیجش
حالا هم نمی دونم چیکار کنم
با مبلغ کمی بیشتر میتونستم کیا سراتو یا تویوتا کرولا بگیرم
چه اشتباهی کردم !!!
یک ماه قبل یه مزدا مدل ۹۵ ثبت نام نقدی کردم بعد از بیست روز ماشین رو تحویل گرفتم موقع تحویل ماشین کاملا کثیف بود کلی قیر روی رنگ ماشین بود بردم کارواش متوجه زبری رنگ روی دربهای عقب ماشین شدم واقعا تعجت میکنم چرا رنگ ماشین باید اینطوری باشه از ترسم پیش نقاش نبردم که بگن رنگه واقعا متاسفم چرا اینهمه کیفیت رنگ ماشن پایینه برای خدمات گارانتی هم که به نمایندگی که رفتم خیلی افتضاح بود. به نظر من باید خودروی وارداتی بخری تا خیالت راحت باشه .برای گروه بهمن متاسفم که چرا بی کیفیت کار میکنه .اشتباه کردم .