پایگاه خبری اسب بخار
مرجع تخصصی اخبار و ویدیو خودرو

اسب بخار سر چرخ چیست؟ تفاوت بین توان سر چرخ و فلایویل + ویدیو

اسب بخار سر چرخ که به عنوان توان واقعی خودرو از آن یاد می شود با توان تولیدی پیشرانه متفاوت است. در این متن به سراغ چگونگی محاسبه توان خودرو خواهیم پرداخت.

همیشه یکی از پارامترهایی که در انتخاب خودرو ملاک خریداران است، توان یا مقدار اسب بخار خودرو است. به طور مثال یک خودرو طبق اعلام کارخانه ۱۰۰ اسب بخار قدرت دارد. اما آیا این توان نهایی و واقعی خودرو است و همین قدرت به چرخ های خودرو منتقل می شود؟ شاید هم شنیده باشید که یک خودرو بر روی دستگاه داینو (داینامومتر) اسب بخار کمتری را نسبت به عدد اعلامی کارخانه ثبت کرده است.

در این مقاله نمی خواهیم در مورد مفهوم اسب بخار در خودرو و یا نحوه اندازه گیری آن صحبت کنیم، اما لازم است به صورت مختصر نگاهی به واحد اندازه گیری یا یکای اندازه گیری توان داشته باشیم.

یکا و واحد اندازه گیری توان خودرو

هر کمیتی در دنیای فیزیکی ما یک استاندارد و واحد اندازه گیری دارد تا بتوان آن کمیت را اندازه گیری و ارزیابی کرد. البته باید در نظر گرفت که برای این اندازه گیری ها، استاندارد های متفاوتی وجود دارد و در هر منطقه جغرافیایی و بسته به نوع آن کمیت از یکای خاصی استفاده می شود. برای درک بهتر این موضوع می توان از کمیت هایی مانند طول و وزن که در زندگی روزمره استفاده می کنیم، مثال بزنیم.

برای سنجش وزن در دستگاه متریک از واحد کیلوگرم استفاده می کنیم اما همین وزن در سیستم بریتانیایی (امپریال یا سلطنتی) بر اساس پوند اندازه گیری می شود. واحد طول هم به همین شکل است که با یکاهای مختلفی از جمله متر، اینچ، یارد و … ارزیابی می شود.

توان خودرو هم از این امر مستثنی نیست. در کاتالوگ خودروها معمولا برای نشان دادن توان خودرو از واحد هایی مثل اسب بخار (hp)، اسب بخار ترمزی یا اصطکاکی (bhp)، کیلووات (kilowatt)، فوت-پوند بر دقیقه و امثال این ها استفاده می شود.

ویدیو تفاوت بین اسب بخار سر چرخ و فلایویل

اسب بخار متریک ps

اسب بخار متریک معادل کلمه اسب بخار در زبان آلمانی است (Pferdestärke) و به اختصار ps نمایش داده می شود. اسب بخار متریک برابر است با نیروی لازم برای بلند کردن وزنه ۷۵ کیلوگرمی به طول یک متر در مدت زمان ۱ ثانیه.

اسب بخار مکانیکی hp (اسب بخار امپریال یا بریتانیایی)

اسب بخار مکانیکی که به صورت hp نمایش داده می شود. ۱ اسب بخار مکانیکی برابر با جا به جایی یک وزنه ۵۵۰ پوندی (۲۵۰  کیلوگرمی) به طول ۱ فوت (۳۰.۴۸ سانتی متر) در مدت زمان یک ثانیه است. این اسب بخار، حداکثر توان تولید شده توسط خودرو است که به میل لنگ منقل می شود و باعث می شود میل لنگ با حداکثر سرعت دوران کند. در این نوع اندازه گیری توان خودرو، اتلاف انرژی محاسبه نشده است. همچنین یک اسب بخار مکانیکی برابر با ۰.۷۴۵۷ کیلو وات است.

اسب بخار ترمزی یا اصطکاکی (brake horsepower)

اسب بخار ترمزی یا اصطکاکی که به صورت bhp در کاتالوگ خودرو ها نمایش داده می شود در واقع میزان نیرویی است که به فلایویل منتقل می شود و برخی اتلاف توان موتور خودرو در آن محاسبه می شود. قطعات زیادی مانند دینام، پمپ آب (واتر پمپ)، سیستم هیدرولیک فرمان و کمپرسور کولر، توان خود را از موتور خودرو می گیرند. بنابراین تمام توان تولید شده موتور به فلایویل منتقل نمی شود. البته در خودروهای جدید که از فرمان برقی، کمپرسور برقی و دینام هوشمند و متغییر استفاده می کنند، نیروی زیادی از موتور دریافت نمی شود. در اصل بیشتر خودروسازان همین نیروی سر فلایویل را به عنوان اسب بخار خودرو در کاتالوگ خود اعلام می کنند.

اسب بخار سر چرخ (wheel horsepower)

نیروی تولید شده توسط پیشرانه خودرو تا به چرخ ها منتقل شود، مسیر طولانی را طی می کند. در این میان توان موتور باید از سیستم کلاچ، جعبه دنده، گاردان (در صورت دیفرانسیل عقب بودن خودرو)، دیفرانسیل، پولوس و خود چرخ عبور کند. به این ترتیب اتلاف انرژی زیادی را در این بین داریم. در نتیجه همیشه توان نهایی که به چرخ های خودرو میرسد، کمتر از اسب بخار تولیدی موتور و اسب بخار فلایویل است. به توانی که در نهایت به چرخ های خودرو انتقال پیدا می کند، اسب بخار سر چرخ می گویند.

داینو و اندازه گیری توان خودرو

برای اندازه گیری توان خودرو از دستگاه داینامومتر استفاده می کنند. این دستگاه مانند یک تردمیل بزرگ عمل می کند که خودرو بر روی آن قرار می گیرد و با استفاده از سنسورها و یک کامپیوتر، اسب بخار و گشتاور خودرو اندازه گیری می شود.

سوالات متداول