پایگاه خبری اسب بخار
مرجع تخصصی اخبار و ویدیو خودرو

زمان تعویض روغن ترمز + ویدیو آموزشی

روغن ترمز نیز مانند دیگر سیالات بکاررفته در خودرو جزو مصرفی ها محسوب می شود و به همین دلیل باید در زمان مشخص به طور کامل تعویض شود.

یکی از بخش های مهم ایمنی هر خودرو سیستم ترمز گیری آن است که عملکردش در اکثر خودروهای شخصی با استفاده از فشار روغن انجام می شود. به این سیستم های کاهنده سرعت خودرو، ترمزهای هیدرولیکی (Hydraulic Brake) می گویند چرا که در آن ها حرکت یک سیال مایع موجب انتقال نیرو و ترمزگیری می شود. البته باید گفته شود که تقریباً در اکثر خودروهای باری و تجاری (Commercial Trucks) از ترمز های بادی یا پنوماتیکی استفاده می شود که عملکرد آن ها متفاوت است و در آن ها خبری از جریان روغن نیست.

ویدیو آموزشی

نام گذاری روغن ترمزها بر چه اساسی است؟

برای نام گذاری انواع روغن ترمز در ابتدا از کلمه DOT که خلاصه شده Department Of Transportation یا دپارتمان حمل و نقل است، و در ادامه از یک عدد استفاده می شود. هر چه مقدار عدد بیشتر باشد نشان دهنده این است که روغن مورد نظر، دمای جوش بیشتری دارد. برای مثال روغن DOT 4 از روغن DOT 3 دمای جوش بیشتری دارد.

انواع روغن ترمزهای موجود در بازار

به طور کلی ۴ نوع روغن ترمز شناخته شده اند که میزان کاربرد هر کدام از آن ها نیز متفاوت است.

دات ۳ (DOT 3)

روغن دات ۳ از پرکاربرد ترین و قدیمی ترین روغن هاست که دمای جوش آن حدود ۲۴۰ درجه سلسیوس دارد و در صورت افت کامل کیفیت خود، دمای جوش آن به ۱۴۰ درجه سلسیوس می رسد. از ویژگی های این روغن می توان به پایه گلیکولی بودن، خورنده بودن رنگ و مضر بودن برای پوست اشاره کرد.

دات ۴ (DOT 4)

همان طور که از نام این روغن پیداست دمای جوش بالاتری نسبت به دات ۳ دارد (حدود ۲۵۰ درجه سلسیوس) و از آن بیشتر در خودرو های تولیدی اروپا استفاده می شود. مکمل های بکاررفته در این روغن موجب می شوند تا در تماس با رطوبت، کمتر خاصیت اسیدی به خود بگیرند.

قیمت روغن دات ۴ حدوداً دو برابر دات ۳ است و قابلیت این را دارد که با دات ۳ مخلوط شود زیرا پایه هر دو گلیکول است. اما مخلوط کردن دات ۳ و ۴ پیشنهاد نمی شود زیرا روغن دات ۴ خود دارای چند نوع است که هر کدام ویژگی مربوط به خود را دارند. روغن دات ۴ پلاس در خودرو های مرسدس بنز و ولو، روغن دات ۴ با ویسکوزیته پایین دربرخی از مدل های بی ام و و دات ۴ مسابقه که آبی رنگ است در خودرو های مسابقه ای استفاده می شود. به طور کلی از روغن دات ۴ بیشتر در خودرو ها روز و گران قیمت استفاده می شود.

توجه داشته باشید که برای تهیه این سیال مصرفی می توانید از روغن ترمزهای فومن شیمی که در دو نوع دات ۳ و ۴ در بازار موجود اند، استفاده کنید.
نقطه جوش روغن ترمز دات ۳ فومن شیمی در حالت خشک ۲۴۰ درجه و در حالت مرطوب ۱۵۰ درجه است. از طرفی روغن دات ۴ این شرکت در حالت خشک در دمای ۲۵۰ درجه و در حالت مرطوب در دمای ۱۶۰ درجه جوش می آید.

دات ۵ (DOT 5)

روغن دات ۵ برخلاف دیگر روغن ها پایه سیلیکونی است و به همین دلیل دمای جوش آن به ۲۶۰ درجه می رسد. این روغن برخلاف روغن های دات ۴ و دات ۳ که به رنگ زرد  و کهربایی اند، بنفش رنگ است و این تفاوت می تواند شما را در تشخیص آن کمک کند. جذب رطوبت در روغن دات ۵ بسیار کمتر از دات ۳ و ۴ است اما از طرفی خروج هوا از آن بسیار سخت است و اغلب روغن به صورت کف (Foam) در می آید. به همین دلیل است که از این نوع روغن نمی توان در بسیاری از سیستم های ABS استفاده کرد.
از معایب دات ۵ این است که نمی تواند با دات ۳ و ۴ مخلوط شود و از طرفی دیگر قیمت آن حدوداً ۴ برابر روغن دات ۳ است.

دات ۵.۱ (DOT 5.1)

این نوع روغن ها از پایه گلیکول ساخته می شوند و می شود آن ها را ارتقا یافته روغن دات ۴ دانست. خواص روغن دات ۵.۱ تقریباً با خواص روغن دات ۴ مسابقه ای یکی است و مانند آن دمای جوش بالایی دارد، اما آبی نیست و زرد رنگ است. قیمت این روغن حدوداً ۱۴ برابر روغن دات ۳ است و به همین دلیل کمتر پیش می آید که از آن در خودرو های معمولی استفاده شود. از روغن دات ۵.۱ بیشتر در خودرو های مسابقه ای و پر قدرت استفاده می شود تا بتواند دمای بالای تولید شده در اثر ترمز گیری این خودرو ها را تحمل کند.

زمان تعویض روغن ترمز

میزان عملکرد روغن ترمز در خودرو های مختلف متفاوت است، به همین دلیل بهتر است برای دانستن زمان دقیق تعویض روغن ترمز به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کنید و اطلاعات لازم را بدست آورید. به طور کلی اما بهتر است هر دو سال یکبار و یا با هر ۵۰ هزار کیلومتر کارکرد، روغن ترمز را به کلی تعویض کنید. البته باید گفته شود که شرایط دیگری نیز می توانند در زمان تعویض روغن ترمز تاثیر گذار باشد. برای مثال در صورت دیدن کثیفی زیاد در مخزن روغن و همچنین تغییر رنگ بیش از اندازه روغن، بهتر است آن را به طور کلی تعویض کنید تا به سیستم ترمز شما آسیب وارد نکند. در صورت مشاهده این علائم که پیش تر به آن ها اشاره شد نیز بهتر است با مکانیک مشورت کنید و در صورت نیاز، روغن ترمز خودرو را تعویض کنید. رانندگی درون شهرهای پرترافیک می تواند عمر روغن ترمز را کم کند زیرا مسافت ها کم است و میزان ترمزگیری نسبت به حالت نرمال بیشتر می شود.، به همین دلیل بهتر است تا در فواصل زمانی کمتری نسبت به تعویض روغن سیستم ترمز اقدام کنید.