پایگاه خبری اسب بخار
مرجع تخصصی اخبار و ویدیو خودرو

واردات خودرو ؛ فرصتی که از دست رفت

تحریم به عنوان یکی از اصلی ترین مشکلات سال های اخیر خودروسازی کشور به شمار می آید. در این شرایط، برای عادی سازی و تنش زدایی، واردات خودرو می توانست نقش مهمی ایفا کند، اما آن هم فرصتی بود که از دست رفت و نیازمان به چین را بیش تر کرد.

به گزارش پایگاه خبری اسب بخار، هر چند صنعت خودروسازی ایران همچنان به جای پیشرفت دور خود می چرخد و جایگاهی درخور و شایسته در سطح بین الملل به دست نیاورده است، اما در ظاهر، آن قدر از نظر تحریم کنندگان مهم بود که مستقیم آن راهدف قرار دادند. از سال ۹۷ دور جدیدی از تحریم ها، صنعت خودروسازی ایران را تحت فشارهای بیش تر قرار داد؛ اتفاقاتی که بعدها پیرو این مسئله روی داد، دیگر از کسی پوشیده نیست. بسیاری از افرادی که تحریم ها را نعمت می دانستند، اکنون یا ساکت شده اند و یا این که دیگر در این مورد بر سر موضع نیستند.

افزایش تورم، نرخ ارز، قیمت ها بخشی از اثرات منفی تورم هستند که رنج و مشقت بسیاری را به مردم تحمیل کرده اند. از بین رفتن ارتباطات با سایر خودروسازان، دور شدن از به‌روزترین دستاوردها و تکنولوژی ها، بیش تر شدن فاصله، رفتن شرکا و بلااستفاده ماندن سرمایه گذاری ها در خودروسازی، بخشی از اتفاقاتی بودند که با تحریم ها روی داد.

در این سال ها، همچنین تلاش هایی برای عادی سازی روابط شکل گرفته است، اما بنا به دلایل مختلف هم اکنون امکان برقراری ارتباط عادی وجود ندارد. حال این که، حاکمیت در  سیاست گذاری خارجی علاقه و نیازی به ایجاد این ارتباط دارد یا وضعیت فعلی را ترجیح می دهد، هنوز کاملاً مشخص نیست؟ اما پرواضح است که اثرگذاری تحریم ها عمق بیش تری پیدا کرده اند و این تأثیرات در صنایع و بازارهای مختلف خود را نشان می دهد. صنعت خودروسازی اعم از واردات، تولید و صنایع مرتبط نیز از این امر مستثنا نیستند، به نحوی که، هم اکنون مشکلات ارزی چالش های بیش تری در تولید و تأمین منابع لازم برای واردات ایجاد کرده است.

این مسئله ناشی از تحریم است. این اقدام مانع از فروش نفت به عنوان اصلی ترین منبع درآمد کشور شده است. با این حال، به هر شکلی که شده است چرخ ها باید بچرخند. بنابراین چاره ای جز فروش این سرمایه  عمومی و ملی وجود ندارد، اما چاره ای جز فروش به تنها مشتری موجود وجود ندارد؛ این مشتری هم با علم به وضعیت اقتصادی ایران با قیمت دلخواه خریداری می کند. در واقع به رغم این که، توسعه چین به شدت نیازمند نفت است، اما آن ها، حداقل در مورد ایران، دست بالا را دارند، چون تنها منبعی به شمار می آیند که همچنان حاضر به همکاری با ایران هستند، اما آن ها نیز از این نیاز و تنگ دستی آگاهی کامل دارند، به همین علت شرایط خرید و حتا پرداخت  را آن ها تعیین می کنند. پرداخت بدهی ایران با ارز چند کشور آفریقایی نیز در همین راستا صورت گرفته است.

با این حال، به باور برخی کارشناسان باید همین ارتباط را بسیار مغتنم دانست، چراکه اگر چینی ها نبودند مشخص نبود امروز وضعیت بازار و تولید به چه وضعیتی درآمده بود. در واقع، همین شکل و شمایلی که امروز خودروسازی ایران دارد، مدیون وجود و حضور چینی هاست. با این حال، چین بارها نشان داده است که نگاه دوستانه پایدار و متعهدی به ایران ندارد، یعنی در دنیایی که تمام کشورها مشتری و یا شریک تجاری چین هستند، ایران قدرتی در چانه زنی ندارد و این کشور یکی از گزینه ها نیست، بلکه تنها گزینه است که اگر نباشد، اقتصاد کشور دچار تلاطم های شدید و شدیدتر خواهد شد. این مسئله درباره دیگر شریک این روزهای ایران، روسیه، نیز صادق است؛ نگاهی به نحوه برخورد و حضور در سایر کشورها و دیدار با سران آن ها به سادگی جایگاه ایران در این مناسبات را نشان می دهند. این وضعیت باعث شده است هر محصولی که بدهند، داده اند، از میان گزینه های آنان باید انتخاب کنیم.

 به نظر می رسد برای واردات خودروهای بنزینی و برقی هم آن ها تصمیم بگیرند، البته استفاده هر چه بیش تر و گسترده تر از خودروهای پاک به یک ضرورت تبدیل شده است؛ اما اگر این ضرورت است چرا پیش از آن که زیرساخت ها فراهم شود و هماهنگی لازم میان دستگاه های مرتبط به وجود آید، یک‌باره شاهد تغییر سیاست ها در این زمینه شده ایم؟

با این وجود، واردات فرصتی بود که با استفاده از آن می شد کم کم از طریق خودروسازان کشورهایی غیر از چین اثر تحریم ها را کم و زمینه ها را برای عادی سازی روابط فراهم کرد. در واقع، اگر نیت برقراری این ارتباط وجود داشت، ابزارهای ساده ای برای پیش بردن گفت‌وگوها در اختیار داشتیم. به عنوان مثال، با پیوستن به FATF بهانه را برای نقل و انتقال مالی از بین می بردیم و در عین حال، با خرید و دادوستد با شرکت های بخش خصوصی امکان افزایش فشار روی دولت آن کشورها بیش تر می شد. حالا چندین و چند برابر سال های پیش از ممنوعیت داخلی و محرومیت خارجی باز هم ارز از کشور خارج می شود، اما غیر از کاسبان تحریم و چینی ها کسی دیگری از این دادوستد سود برده است؟

آیا شرکت هایی مانند کیا که فروش آن ها تقریباً دوبرابر از کل تولید ایران است یا نیسان که سال گذشته میلادی بیش از ۳.۵ میلیون دستگاه خودرو تولید کرده است، نمی توانستند به عنوان وکلای ایران عمل کنند؟ حالا مثلاً می توان فولکس و تویوتا را به این جمع اضافه کرد، اما محدود کردن های بیش تر قطعاً بدون دلیل و برنامه نبوده است؟