وضعیت امروز صنعت خودرو؛ سلطه سیاست بر اقتصاد

وضعیت صنعت خودرو
وضعیت صنعت خودرو

برای فهمدین حال و احوال این روزهای خودروسازی کشور نیاز نیست به سال های دور برویم، سال ۹۵ و مقایسه آن با اوقات زمان حال کافی‌ست تا به یک نکته روشن برسیم؛ وضعیت امروز صنعت خودرو، غلبه سیاست بر اقتصاد.

فونیکس تیگو 7 پلاگین هیبرید فونیکس تیگو 7 پلاگین هیبرید

گذری کوتاه بر دورانی کوتاه تر

سال ۹۵ را می توان یکی از سال های طلایی صنعت و بازار خودروی کشور طی چند دهه اخیر دانست. سالی که پیرو یک تصمیم سیاسی و برجام حاصل شده بود. کار و بار واردکنندگان سکه بود، تصمیات مبتنی بر سیاست داخلی هنوز آن ها را نرانده بود و با سرعت فعالیت می کردند. در واقع، رقابت به قدری شدید بود که چینی ها (یکه تازان امروز) فضای زیادی برای عرضه اندام نداشتند. بنابراین برای این که بمانند و بتوانند سهمی از بازار گرم خودروی ایران داشته باشند، روش های متنوع و منعطف فروش را در پیش گرفته بودند. در این بازار بسیاری از بازیگران بزرگ جهان حضور داشتند؛ ب ام و، بنز و فولکس واگن از آلمان، هیوندا، کیا و سانگ یانگ از کره جنوبی، تویوتا، مزدا و نیسان از ژاپن، پژو، رنو و سیتروئن از فرانسه، ولوو سوئد و بسیاری دیگر حضور داشتند. رقابت سخت و نفس‌گیر بود. در کنار این ها برخی برندهای لوکس مانند پورشه و لکسوس، که ورودشان ممنوع شده بود، نیز به اندازه خود در این بازار فعالیت می کردند. حتا بزرگان چینی نظیر جیلی و سایک نیز آمده بودند و سودای تولید داشتند. مردم نیز هر کدام به قدر وسع خود حق انتخاب داشتند. خودروسازان بزرگ و کوچک داخلی نیز تحت تأثیر جریان جاری صنعت و بازار، چابک تر شده بودند و محصولات زیادی را معرفی و رونمایی می کردند. صنعت خودروسازی کشور قرار بود هاب منطقه ای غول های جهانی شود و از منظر دیگر، راه برای تحقق اهداف چشم انداز ۱۴۰۴ باز بود.

تیشه دولت بر پیکر وارادت

به نظر می رسد جنبه شادی و روزهای خوب را نداریم و اصلاً بلد نیستیم خوشحال باشیم و آن را مدیریت و هدایت کنیم؛ با آغاز سال ۹۶ زمزمه های سال پیش مبنی بر محدودیت یا ممنوعیت واردات جدی و جدی تر شد، به نحوی که، یک‌باره واردات خودرو به بهانه کمبود ارز و جلوگیری از خروج آن ممنوع شد. واردکنندگان ماندند و سفارش گذاری های انجام شده و تعهداتی که به مردم داشتند. باقی ماجرا نیز که مشخص و تکراری است.

تولید داخل و تحریم ها

با ممنوعیت واردات فضا برای تولیدکنندگان داخلی و شرکای چینی آن ها باز شد. بسیاری از شرکت ها اقدام به معرفی و‌ پیش فروش محصولات جدید کردند. برای این بخش از تولید نیز شرایط مناسب بود. این وضعیت، از تحرک و سرعت بیش تر بخش خصوصی با حضور در کلاس های مختلف خبر می داد؛ جایی که، فعالیت آن ها در آینده ای نه چندان دور هیمه غول های جاده مخصوص را به چالش می کشید. این روند نیز در حال جا افتادن بود که تحریم های مستقیم صنعت خودرو آغاز شد. این بار چینی ها و فرانسوی ها به سرعت ایران را ترک کردند و داستان غم انگیز دیگری آغاز شد.

سال های التهاب

پس از رفتن شرکا و تا انتهای سال ۹۷ فشار چندان شدید نشده بود، اما از سال ۹۸ و توأم شدن عواملی مانند کرونا، بحران اقتصادی و افزایش سرسام آور نرخ ارز در کنار خالی شدن انبار قطعات، وضعیت را به حالی درآورد که انگار قیمت ها بال درآورده بودند و این تنها مختص خودرو نبود، بلکه سایر بخش های مرتبط نیز با افزایش قیمت های شدید و سرسام آور همراه شدند. در این شرایط خودروسازان با تمام توان در تلاش بودند که اثرات تحریم را کمرنگ کنند و بازار و صنعت را به آرامش برسانند. هر چند رفته رفته به این مهم نیز نزدیک شده اند، با این حال، موانع تحریم همچنان مشکل آفرین هستند.

در انتظار خبر توافق

در حال حاضر نیز بازار و صنعت خودرو باز هم چشم انتظار خبر دیگری از سیاست هستند تا بتوانند برنامه های خود را محقق کنند و به فعالیت خود ادامه بدهند، چراکه معمولاً این موقع سال شرکت ها به استقبال و تدارک بازار شب عید می روند، اما در حال حاضر، آن ها مردد هستند، برخی با بررسی عوامل اقدام به معرفی محصول با قیمت های آنچنانی می کنند و در این مسیر دو سوی جریان را مدنظر قرار می دهند. برخی نیز منتظر هستند تکلیف از وین مشخص شود. در این وضعیت مشخص نیست که آیا سیاست از نوع خارجی و داخلی باید راهگشا و جاده صاف کن اقتصاد باشد یا همچنان قرار است اقتصاد تاوان سیاست را بدهد. در حال حاضر، چشم فعالان این صنعت به وین دوخته شده است، جایی که، باز هم شاهد سیطره سیاست بر اقتصاد هستیم، در این میان، صنعت خودرو الگوی مناسب و آشکاری از مضرات این وضعیت است. وضعیتی که در آن نه اقتصاد انتفاعی دارد و‌ نه سیاست، و تنها مردم هستند که با سفره های کوچک شده خود همراه می شوند.

علی طجوزی

پایگاه خبری اسب بخار

به این مطلب رای دهید

تازه ترین اخبار و ویدیوهای خودرویی را در کانال تلگرام و اینستاگرام اسب بخار دنبال کنید.