پایگاه خبری اسب بخار
مرجع تخصصی اخبار و ویدیو خودرو

صنعت خودرو در سال ۱۳۹۹ از نگاه کارشناسان مختلف – بخش هشتم

سال ۹۹ برای صنعت خودرو در حالی به پایان رسید که پر از فراز و نشیب بود. مسائل مختلفی طی این سال دامنگیر این صنعت بود؛ افزایش نرخ ارز، رشد لجام گسیخته قیمت خودرو در بازار، تعهدات معوق، خودروهای ناقص کف کارخانه، افزایش نرخ نهاده های تولید مبتنی بر نوسان نرخ ارز، قیمت فولاد، قیمت گذاری دستوری خودرو و تحریم از جمله این مشکلات بودند.

از سوی دیگر، حرکت به سمت داخلی سازی بیش تر، حضور مؤثر و پررنگ تر قطعه سازان برای تعمیق داخلی سازی، افزایش میزان تولید، معرفی محصولات جدید، آرامش نسبی ای که در پایان سال در بازار خودرو به وجود آمد و همچنین اعلام تولید محصولات جدید و تولید انبوه آن برای سال ۱۴۰۰ بخش سفید و مثبت ماجرا بودند. در همین رابطه، ۵ پرسش را با برخی کارشناسان درمیان گذاشتیم. از این میان، برخی بنا به دلایل مختلف نتوانستند در این مسیر همراهی کنند و برخی دیگر نیز وقت گذاشتند به زعم خود به پرسش های اسب بخار پاسخ دادند. این پرسش ها پیش از نام گذاری سال جدید و در واقع، پیش از شروع  سال نو مطرح شده اند.

در بخش هشتم به سراغ گفت و گو با علی شکوهی، کارشناس صنعت خودرو، رفته ایم که به ۵ سوال اصلی اسب بخار پاسخ داده است.

پرسش ها:

۱- مهم ترین اقدامی که در صنعت خودرو انجام شده چیست؟

۲- چه تصمیم و برنامه‌ای تأثیر بسیار منفی گذاشت؟

۳- پیش بینی برای سال ۱۴۰۰

۴- آیا با واردات خودرو موافق هستید؟

۵- الگوی شما برای توسعه پایدار چیست؟

۱- پاسخ به پرسش اول

سال ۹۹، هم برای تولیدکننده‌ها و هم خودرو و تولیدکنندگان قطعه سال بسیار سختی بود. به واسطه مشکلاتی که در تأمین منابع مالی در کشور ایجاد شده بود سازمان‌ها خیلی سخت توانستند خودشان را مدیریت کنند و کار را پیش ببرند. متأسفانه یک کار خیلی خاص درست اعمال نشد؛ ما در صنعت خودرو متأسفانه رونمایی‌های بسیار ضعیفی را شاهد بودیم که بیش تر آبروی صنعت را برد؛ چه در مورد ایران خودرو، چه در مورد سایپا و چه در مورد برندهای دیگر، اما این آخر سالی در مورد خودروهای تجاری کارهای خوبی را تقریباً شاهد هستیم، به‌خصوص در هلدینگ ماموت. مثلاً در مایان کارهای خوب و جذاب می‌کنند یا در هلدینگ آرین سعی داشتند یک کار جذاب را انجام دهند، اما به واسطه تجربه کمی که در بحث رونمایی داشتند، نتوانستند کار را به درستی دربیاورند. در مجموع، چند محصول جدید رونمایی شد که می‌شود به‌عنوان یک کار خوب در صنعت خودرو نگاه کرد، اما در مورد رونمایی، نحوه پرزنت، نحوه ارائه‌اش و از آن طرف، نحوه قیمت‌گذاری‌هایی که در بازار صورت گرفت، متأسفانه شاهد رفتار درستی در بازار نبودیم، یعنی تولیدکنندگان ما نتوانستند به خوبی بازار را مدیریت کنند و آن تقاضایی که در بازار وجود دارد را جهت دهند و مسیر درستی را برایش ایجاد کنند. در مورد قطعه‌سازان به واسطه مشکلاتی که اصولاً در خودروسازان وجود دارد، این مشکلات پلکانی می‌رسد به قطعه‌سازان و آن‌ها را با برخی چالش‌های بزرگ‌تر روبه‌رو می‌کند، چون قطعه‌سازان بسیار زیاد از نظر درآمد و از نظر گردش وجوه نقد در سازمان شان وابسته هستند و نیز عملکردی که خودروسازان در قبال آن‌ها انجام می‌دهند، در نتیجه، باید این مسئله را حتماً در نظر گرفت، به‌عنوان یکی از تأثیرگذارترین عواملی که می‌تواند آینده کار و کسب قطعه را در کشور تضمین کند یا نابودش کند.

۲- پاسخ به پرسش دوم

ما تصمیمات خیلی زیادی را شاهد بودیم، از تغییرات خیلی گسترده در وزارت صمت گرفته تا ابلاغیه‌های متفاوت که در داخل کشور خودمان لحاظ شد، روی صنعت خودروی ما تأثیر گذاشتند، در کنارش هم تأثیرات بین‌المللی زیادی هم دیده شد، یعنی خیلی از شرکای بین‌المللی به واسطه شرایطی که داشتند، تقریباً از سال ۹۸ دیگر با ایران کار نمی‌کردند و از آن طرف، تحریم‌هایی که هر روز سخت‌تر و سخت‌تر در قبال صنعت خودروی کشور اعمال می‌شد، کار را سخت‌تر کرده بود. مجموع این‌ها باعث شد تأثیر خیلی منفی‌ای بگذارند روی بازار ما و به بازار ما سمت و سو و جهت نادرستی دهند. بحث تصمیمات و تغییرات در وزارت صمت تأثیر خیلی بیش تری بر صنعت خودروی ما گذاشت تا مسائل دیگر، یعنی خیلی وقت‌ها با وجود تحریم‌های بین‌المللی که وجود داشت، اگر یک فرد مدیر و مدبر خیلی خاص می‌توانست رأس کار قرار بگیرد و سیاست‌گذاری درستی داشته باشد، خیلی از چالش‌هایی که پیش رو بود از بین می‌رفت و با آن روبه‌رو نبودیم. به نظرم یکی از مشکلات بزرگ برمی‌گردد به عدم ثبات مدیریت، عدم سیاست‌گذاری درست، تغییرات پشت سر هم نرخ ارز و همه این‌ها دست به دست هم می‌دهند که یک بازار را دچار چالش کنند که ما دقیقاً در سال ۱۳۹۹ همزمان با همه این‌ها روبه‌رو بودیم.

۳- پاسخ به پرسش سوم

سال ۱۴۰۰ سال بسیار پیچیده‌ای است، به واسطه این‌که ما در این سال انتخابات ریاست جمهوری را داریم و احتمال تغییر جناح حاکم بر دولت هست، به شدت حس می‌شود و شاید تفکر نو بخواهد وارد سیستم شود که اصلاً با تفکراتی که در گذشته بوده، هیچ گونه هم‌خوانی‌ای نداشته باشد. در نتیجه، باید منتظر بمانیم تا خرداد ۱۴۰۰ و مشخص شدن نتیجه انتخابات ریاست جمهوری و بعد از آن باید پیش‌بینی‌ها صورت بگیرد. خیلی از دوستان وقتی بایدن به‌عنوان رئیس جمهور انتخاب شد، تصورشان این بود ۲۰ ژانویه که بایدن روز اول کاری‌اش است، تمام تحریم‌ها علیه ایران برداشته می‌شود، یک فرش سبز پهن می‌کنند و می‌روند جلو، اما با آمدن بایدن دیدیم که این طور نیست و قطعاً منتظر می‌ماند تا انتخابات ریاست جمهوری انجام شود و در نتیجه، سال ۱۴۰۰ سال بسیار دشواری برای صنعت خودرو خواهد بود، به‌خصوص شش ماهه اول سال.

۴- پاسخ به پرسش چهارم

…

۵- پاسخ به پرسش پنجم

برای توسعه پایدار ما نیازمند این هستیم که ثبات در جامعه و در اقتصاد ما ایجاد شود. همچنین باید یک ثبات رویه در وزارت صمت و تصمیم‌گیرانی که در صنعت خودرو کار می‌کنند، دیده شود. ما متأسفانه به واسطه تغییرات مدیریتی زیادی که در اقتصادمان و در بدنه دولت داریم، عمدتاً تصمیماتی که اتخاذ می‌شود، خیلی سریع عوض می‌شوند و با آمدن تیم جدید همه چیز از بین می‌رود. بنابراین اگر ما می‌خواهیم یک توسعه پایدار داشته باشیم، علاوه بر این‌که نیاز است زیرساخت‌هایمان را به درستی بچینیم، نیاز است بتوانیم این ثبات را در بدنه دولت هم پیش‌بینی کنیم و داشته باشیم. اصولاً در بحث توسعه پایدار ما چند اِلِمان خیلی مؤثر داریم، یعنی استاندارد جهانی می‌گوید که ما در یک طرف، به‌عنوان یکی از مؤثرترین ساختارهایی که روی بحث توسعه پایدار تأثیر دارد، دولت را داریم. در کنارش بحث عرضه و تقاضاست، یعنی وقتی عرضه و تقاضا کاملاً کنترل شود و هم‌سو با هم پیش بروند، این توسعه پایدار را خواهیم دید.

دو عامل دیگر هم هست که یکی برمی‌گردد به تعاملات بین‌المللی که می‌تواند بسیار مؤثر واقع شود؛ در مورد بحث توسعه پایدار، یعنی تا زمانی که ما نتوانیم یک ارتباطات جذاب، دوسویه، تعاملی و هدفمند را با بازارهای بین‌المللی و در راستای چه بحث اقتصادی و چه بحث سیاسی و فرهنگی – اجتماعی طراحی کنیم، نمی‌توانیم مسیر درست مان را پیدا کنیم. ما باید این سطح تعاملات بین‌المللی را داشته باشیم و نهایتاً برای توسعه پایدار، که شاید بخواهیم آن را مهم‌تر از همه این‌ها جلوه دهیم، بحث تفکر است، بحث نوع مدل ذهنی است. یعنی اگر در کشور همه آن المان‌های دیگر وجود داشته باشند، اما تفکر درستی برای اجرای توسعه پایدار شکل نگیرد، ما به آن دست پیدا نمی‌کنیم و قطعاً با آن دچار چالش می‌شویم.

علی طجوزی

پایگاه خبری اسب بخار