پایگاه خبری اسب بخار
مرجع تخصصی اخبار و ویدیو خودرو

5 نکته مهم درباره روغن موتور و نحوه نگهداری از آن

از گذشته به رانندگان توصیه می‌ شد که پیش از استارت پیشرانه ‌ی خودرو ، آب و روغن آن‌ را بررسی کنند . حرکت خودرو به سه ماده‌ ی بسیار مهم که ما مسئول تأمین آن ‌ها هستیم ، وابستگی دارد . در این متن به بررسی ۵ نکته در مورد روغن موتور می پردازیم.

این مواد ، سوخت ، آب و روغن موتور هستند . از دیدگاه تئوری ، بنزین یا گازوئیل طی احتراق با هوا ، تأمین‌ کننده ‌ی انرژی لازم برای حرکت خودرو است و آب ، قطعات درگیر را خنک می ‌کند . در این میان ، روغن یا هر روان‌ کننده‌ ی دیگر ، حرکت قطعات این سیستم را ممکن می‌ کند.

به گزارش پایگاه خبری «اسب بخار» به نقل از مگ کارز: همه‌ ی ما می‌ دانیم که روغن موتور هم مثل سوخت ، باید در پیشرانه ‌ی خودرو ریخته و به طور مداوم بازرسی شود ؛ اما زمان تعویض ، نوع روغن و مقدار آن اهمیت زیادی دارد . استفاده از خودروهای مدرن با سیستم‌ های پیشرفته ، هنوز نتوانسته است جای یک راننده‌ ی آشنا به اصول فنی در بحث روغن موتور را بگیرد . پس رانندگان جوان نیز باید اطلاعات خود را در زمینه ‌ی شناخت این ماده ‌ی مهم افزایش دهند .

تصور یک موتور بدون سیستم روان‌ کننده غیر ممکن به نظر می‌ رسد . حتی در موتور های کوچک هم از گریس یا انواع روغن برای کاهش اصطکاک قطعات استفاده می‌ شود . قطعات مکانیکی به این ماده نیازمندند تا به هنگام حرکت و سایش با یکدیگر ، دچار فرسایش نشوند و حرارت ناشی از اصطکاک ، کاهش یابد . علاوه بر این ، ذرات معلق و رسوبات محیط نیز می ‌تواند جذب روان‌ کننده‌ ها شود و از آسیب به سیستم‌ های مختلف خودرو ، جلوگیری کند . با این اوصاف مسلما ساختمان شیمیایی انواع روغن‌ موتور ، با توجه به وظایف مهمی که در یک خودرو ایفا می ‌کند ، پیچیده و دانش ‌بنیان است و ساخت آن به سادگی ممکن نیست ؛ اما شناخت روغن خودرو و استفاده‌ ی صحیح از آن با رعایت چند نکته‌ ی ساده امکان ‌پذیر خواهد بود .

آیا رانندگی با خودرویی که روغن موتور اضافی در پیشرانه آن ریخته شده خطرناک است ؟

ریختن روغن اضافی می‌تواند موجب خسارات زیادی به پیشرانه خودرویتان شود . اگر شما فقط 2 میلی ‌متر بالاتر از شاخص نرمال ، روغن ریخته ‌اید ، جای نگرانی چندانی وجود ندارد اما اگر این عدد به یک سانتی ‌متر برسد این مورد می ‌تواند موجب وارد شدن خسارت شدیدی به پیشرانه خودرویتان شود .

مخزن یا کارتر روغن در خودرو به نحوی طراحی شده است تا در زمانی که سیال روغن بر اثر حرارت منبسط شد و توسعه یافت ، آن مقدار روغن اضافی را بتواند در خود جای دهد . اضافه ریزی نیم کوارت روغن ( حدود 470 سی‌ سی ) موجب صدمه دیدن پیشرانه خودرویتان نخواهد شد . با این وجود ، هر میزان که از این رقم فراتر رود می‌ تواند اثرات زیان ‌باری برای پیشرانه خودرویتان داشته باشد .

زمانی که روغن اضافی زیادی را به درون پیشرانه می ‌ریزید ، روغن اضافی به سمت میل ‌لنگ حرکت می ‌کند . از آنجایی که میل ‌لنگ با سرعت بالایی در حال گردش است ، روغن موتور با هوا مخلوط شده و هوا گرفته و به اصطلاح کف ‌آلود می‌ شود . این ترکیب کف ‌آلود از روغن ، درست مثل یک روان ‌کننده بد عمل می‌ کند . در نتیجه ، روغن به نحو موثری پمپاژ نمی ‌شود . پس از مدتی ، پیشرانه از روانکاری مناسب محروم شده و به واسطه ضعف پمپ روغن حتی ممکن است قفل کند .

تعویض منظم روغن بخشی از تعمیرات در یک خودرو است و این کار معمولاً باید پس از هر شش ماه و یا 5000 مایل ( ۸۰۰۰ کیلومتر ) انجام شود . تعویض روغن عملی ساده است و حتی در منزل هم در صورت وجود ابزار مناسب می ‌توان آن را انجام داد . با این وجود ، یک اشتباه کوچک در این رابطه می ‌تواند برای پیشرانه خودروی شما مرگبار باشد میلیون‌ ها تومان هزینه روی دست شما باقی بگذارد .

میزان روغن موتور مصرفی در خودرو

اغلب پیشرانه‌ ها به 5 تا 8 کوارت ( حدود 4.7 الی 7.5 لیتر ) روغن نیاز دارند . اما این بستگی به سایز پیشرانه خودرویتان دارد . برای مثال ، پیشرانه‌ های 4 سیلندر اغلب به 5 کوارت ( حدود 4.7 لیتر ) و پیشرانه ‌های بزرگتر 6 سیلندر ممکن است حدود 6 کوارت (۵.۶  لیتر ) روغن نیاز داشته باشند . البته میزان دقیق روغن مصرفی در دفترچه راهنمای هر خودرو درج شده است و شما دقیقاً باید طبق همان مقدار روغن در پیشرانه خودرو جای دهید .

نشانه ‌های وجود روغن اضافی در پیشرانه خودرو

برخی مواقع شما اطلاعی از این بابت که خودتان یا مکانیک تعمیرگاه چه میزان از روغن موتور در پیشرانه ریخته است ندارید . اما چنانچه یکی از نشانه‌ های زیر را در خودرویتان مشاهده نمودید می‌ تواند ناشی از اضافه روغن باشد .

۱- نشتی روغن

۲- بوی سوختگی از روغن

۳- علائمی از دود در محوطه پیشرانه

۴- علائمی از دود در محوطه اگزوز

۵- پیشرانه سر و صدای زیادی ایجاد می ‌کند

چنانچه متوجه هر یک از نشانه ‌های فوق شدید ، این احتمال وجود دارد که روغن اضافه زیادی در مخزن روغن موتور خودرویتان ریخته شده است . برای اطمینان بیشتر ، در یک مکان ایمن خودرو را متوقف نموده و پیشرانه آن را خاموش کنید . کاپوت را بالا زده و میله شاخص روغن موتور را بیرون کشیده و لکه روغن روی آن را چک کنید . اگر این لکه در جایی بالاتر از نقطه نرمال شاخص جای داشت این به معنای وجود اضافه روغن در پیشرانه است .

اشتباه رایج درمورد روغن موتور خودرو

۱ – معمولا خودروسازان خارجی برند و نوع خاصی از روغن را برای موتور توصیه می کنند ، مثل اِلف ، شِل ، اسو ، لیکومولی و غیره که اغلب برچسب آرم شرکت طرف قرارداد با خودروساز نیز در گوشه شیشه عقب نصب می شود . مردم می گویند اگر هم نخواستی دقیقا همان روغن موتور را بریزی، بهتر است روغنی از همان برند را با خواص بهتر انتخاب کنید . واقعیت این است که روغن با کیفیت و خواص همان روغن توصیه شده می توانید یک از هر برند معتبری را انتخاب کنید و داخل موتور بریزید . الزامی به استفاده از برندهای خارجی توصیه شده توسط خودروساز وجود ندارد .

۲  – آیا می توان دو روغن موتور را با هم مخلوط و استفاده کرد ؟ اگر قصد چنین کاری دارید ، حتما باید به ویژگی های اعلام شده برای روغن که توسط خودروساز توصیه می شود توجه کنید . مواردی مثل افزودنی ها و نیز گرانروی روغن توصیه شده ، باید حتما مورد توجه قرار گیرد . در صورتی که خواص دو روغن ترکیبی کاملا مشابه باشد ، این کار مانعی ندارد ؛ در غیر این صورت ، موتور آسیب می بیند .

۳ – می گویند بعد از دوره گارانتی نیازی به رعایت توصیه های خودروساز در مورد روغن و استفاده از روغن با کیفیت بالا وجود ندارد . این امر واقعیت ندارد ؛ عمر ماشین شما دو تا سه برابر عمر دوره گارانتی است . پیشرانه خودرو همواره نیازمند روغن باکیفیت و استاندارد و ترجیحا توصیه شده توسط خودروساز است . این حرف ها را نشنیده بگیرید و به کار خودتان ادامه دهید .

۴ – می گویند ، استفاده از روغن باکیفیت در موتور خودرویی که چندسالی از عمرش گذشته ، سبب چکه کردن و نشت روغن می شود . این حرف ها را باور نکنید و از روغن باکیفیت استفاده کنید . اگر بعد از مدتی استفاده از روغن معمولی با تعویض روغن به سمت استفاده از روغن با کیفیت بالاتر ، نشت روغن دیدید ، هیچ ارتباطی با کیفیت روغن ندارد بلکه مربوط به خرابی برخی قطعات است ؛ آنها را تعویض کنید .

۵ – می گویند ، اگر از برند توصیه شده توسط خودروساز استفاده نکنید ، گارانتی خودرو باطل می شود . این مساله صحت ندارد ؛ خودروسازان فقط از مالکان می خواهند از روغن با استاندارد و مشخصات خاصی استفاده کنند نه برند خاصی . برند ها توسط خودروساز فقط توصیه می شوند و نه بیش تر . اصلا ممکن است آن برند در دوره گارانتی خودروی شما دیگر وجود خارجی نداشته باشد . در عین حال حواستان باشد ، اگر از برند دیگری استفاده کردید حتما استاندارد و مشخصات روغن توصیه شده توسط خودروساز را داشته باشد وگرنه گارانتی بی گارانتی .

می گویند روغن سنتتیک فقط مال این ماشین جدیدهاست . اصلا اینطور نیست . شاید بعضی ها فکر می کنند خیلی دهان پرکن است ؛ حتی اگر خودروی کلمه سنتتیک با خواص و قدیمی دارید ، برای استفاده از روغن سنتتیک استاندارد توصیه شده توسط خودروساز تردید نکنید ، اما این نکته را نیز در نظر داشته باشید که روغن های جدید به خاطر خاصیت پاک‌ کنندگی بالای موتور ، ممکن است برخی از منافذ پیشرانه کنند و به همین خاطر احتمال بروز خودروتان را بشویند و پاک نشت از موتور وجود خواهد داشت . در این صورت به جای اکتفا به آلودگی ها و جرم هایی که جلوی نشت را می گرفتند ، باید برای رفع آن اقدام اساسی بکنید .

۷ – می گویند ، اگر روغن موتور سیاه شد باید تعویض شود . حقیقت این است که سیاهی روغن به دلیل گرفتن دوده و آلودگی اجزای موتور به خودش است . این امر اصال به معنای از بین رفتن خواص روغن موتور نیست . چه بسا اگر رنگ روغنی بعد از عمر طوالنی هنوز روشن مانده ، به  معنای مناسب نبودن آن است .

۸ – می گویند ، اگر قدری روغن بیشتر از میزان استاندارد در داخل موتور بریزی ، بهتر کار می کند . این حقیقت ندارد و چه بسا باعث نشت روغن و دردسرهای بعدی شود . ممکن است روغن از سرسیلندر نشت کند و یا وارد قسمت هایی شود که نباید بشود . روغن موتور باید دقیقا مطابق اندازه استاندارد استفاده شود .

۹ – می گویند اگر مشکلی وجود ندارد، پس نیاز به استفاده از روغن موتور بهتر و باکیفیت هم نیست . خب ، حالا چه نتیجه ای از این روغن کم کیفیت و توصیه غلط می گیریم ؟ این که برویم از یک بگوییم چون دندان درد نداری ، لازم نیست پیش دندان پزشک ارزان تر استفاده کنیم ؟ هرگز این کار را نکنید . مثل این است که بروی . استفاده از روغن کم کیفیت ، به تدریج باعث آسیب دیدن موتور می شود . اگر بگذارید زمان بگذرد ، متوجه می شوید که چه خسارت هایی به موتور وارد شده است ، ضمن این که در همین مدت ، عملکرد پیشرانه تحت تاثیر قرار می گیرد . حداکثر حفاظت از موتور فقط با استفاده از روغن باکیفیت و استاندارد که مشخصات فنی آن توسط خودروساز توصیه شده حاصل می شود .

۱۰ – می گویند ، همه روغن ها مثل هم هستند . مگر روغن کارش چیست ؟ روان کاری است دیگر خیر . این صحیح نیست . بعضی افزودنی ها به روغن موتور ، عملکرد بهتر موتور را سبب می شوند . مقاومت در برابر گرما در بعضی انواع روغن ها بسیار بالاست و برای سوپرکار ها حتما باید از روغن هایی با خواص منحصربه فرد استفاده شود . توصیه خودروساز برای استفاده از نوع خاصی از روغن موتور را حتما جدی بگیرید ؛ مثال در خودروهای جدید نمی توان از روغن های قدیمی ( معدنی ) استفاده کرد .

۱۱ – می گویند روغنی بخر که برچسب صرفه جویی در مصرف Energy یا انرژی داشته باشد . در حقیقت، واژه Conserving  کاهنده مصرف انرژی توسط موسسه نفت آمریکا (API ) ساخته روغن در مقایسه با روغن مرجع یا شده تا نشان دهد که یک معنای شاخص مقایسه ، چقدر عملکرد بهتری دارد . این واژه یک خاص دارد و به معنای کامل بودن روغن و مناسب بودن آن برای هر خودرویی نیست .

۱۲ – می گویند موتور کوچک‌تر داغ تر است ؛ پس روغن موتور خاص می خواهد . لزوما این طور نیست . به این حرف ها توجه نکنید ، بلکه توصیه ها و راهنمایی های خودروساز از هر چیزی مهم تر است . البته شرایط آب و هوایی ، دمای محیط ، تجهیزات اضافی و وزن خودرو می توانند روی عملکرد آن تاثیر بگذارند ، پس باید در نظر گرفته شوند .

۱۳ – می گویند بهترین روغن برای موتورهای کم حجم آن است ۱۰ باشد  ؛ پس همان را مصرف کنید . ۲۰ یا W40 که W50 واقعیت این است که این درجه روغن برای مناطق سردسیر یا ۵ مناسب نیست و در دماهای بسیار پایین باید از روغن موتور W30 استفاده شود . باز هم در این مورد لازم است توصیه های ۵ W40 سازنده خودرو را در نظر بگیریم .