پایگاه خبری اسب بخار
مرجع تخصصی اخبار و ویدیو خودرو

آقای وزیر؛ شکستن انحصار با خصوصی سازی ممکن است

وزیر صمت در حالی از شکستن انحصار حرف زده است که انگار در فضایی خارج از ایران حرف می زند چرا که شکستن انحصار تنها با خصوصی سازی ممکن است.

به گزارش پایگاه خبری اسب بخار، سالیان سال است که صنعت خودرسازی کشور با موضوع انحصار عجین شده است. در این شرایط برخی قطعه سازان و برخی خود خودروسازان را انحصار گر می دانند، اما در کنار این اتهام بازی ها و متهم کردن طرفین این قضیه کارشناسان در یک نقطه اشتراک نظر دارند؛ دلیل اصلی انحصار و حال و روز این روزهای صنعت خودروسازی حضور پررنگ و تاثیرگذار دولت است. در واقع، می توان به جای دولت از واژه حکمرانی اقتصادی کشور استفاده کرد، چراکه این صنعت به شدت مغلوب سیاست های داخلی و خارجی است. صنعتی است که هم از سیاست های داخلی رنج می برد و هم به شدت تحت تأثیر تصمیمات و عوامل سیاست خارجی قرار دارد. تحریم  نمونه بارز این گونه مسائل است، به نحوی که، هر زمان ارتباط با سایر کشورها در حالت عادی قرار داشته، روند پیشرفت و توسعه سرعت خوبی پیدا کرده است و در مقابل، با بستن شدن راه های ارتباطی این صنعت از دایره اقتصاد خارج شده و برای نظام حیثیتی شده است. دور زدن تحریم های سال ۹۷ و چینی شدن کامل این صنعت از این قبیل مسائل است.

در این میان، به رغم توصیه ها و حرکت ها هنوز این صنعت رنگ و روی خصوصی شدن را به خود ندیده است و در مقابل، شاهد شعارها و وعده های بسیار زیاده بوده، شاهد این بوده است که می خواهند انحصار را بشکنند و این صنعت را به ریل اصلی توسعه، یعنی خصوصی سازی بیاندازند، اما هر چه بیش تر رفته به همان اندازه در تارهای دولتی بودن پیچیده تر شده است. تمام دولت ها نیز به زعم خود خواسته اند که انحصار را بشکنند. شاهکار این نوع تصمیم ها نیز در دولت مهرورز با شورای رقابت به منصه ظهور رسید، اما برخلاف تصور واهی و غیر منطقی‌ آن دولت، نه تنها تاکنون انحصار شکسته نشده، بلکه حاصل آن زیان های انباشته سرسام آور و غیر قابل باور است. نتیجه آن، افزایش فاصله با جریان جهانی و دور شدن از بازارهای منطقه ای و جهانی است. دولت رئیسی نیز قرار است این انحصار را بشکند. در واقع، وزیر صمت یکی از اولویت ها برون رفت از وضعیت فعلی این صنعت را شکست انحصار می داند. در همین رابطه، وی اولویت‌های این صنعت را این گونه برشمرد: «اول باید انحصار در صنعت خودرو شکسته شود، برای همین هدف، خودروسازان کوچک را تقویت می‌کنیم و امسال سهم آن‌ها از تولیدات خودرو تاکنون ۲ برابر شده است. از سوی دیگر، واگذاری خودروسازان را پیگیری می‌کنیم و طرح سوم هم واردات است که عرضه ۲۰۰ هزار خودروی خارجی طی ۶ ماه را برنامه‌ریزی کرده‌ایم.»

اگر همین چند کلام فاطمی امین را  با کمی دقت مطالعه کنیم، مشخص می شود که خود وزارت صمت نه تنها به سمت خصوصی سازی حرکت نکرده است، بلکه خودش به این انحصار دامن می زند. به بیان ساده، نه تنها به وزارت صمت بلکه به هیچ نهاد و ارگان دیگری میزان تولید بخش خصوصی ارتباطی ندارد، بلکه آن ها تنها باید شرایط و زمینه های تولید و رقابت را فراهم کنند. وقتی که وزارت صمت برای دو خودروساز بزرگ، که مدعی است نقشی در آن ها ندارد، برنامه تولید تعیین می کند، چگونه می تواند از شسکت انحصار دم بزند. این تعیین تکلیف و تحقق اهداف مدنظر وزارت صمت به نوبه خود باعث می شود امکانات تولید به آن سمت سوق پیدا کنند. در واقع، وزیر صمت می خواهد با این برنامه ریزی ها بازار را به تعادل بکشاند، اما در عین حال، فراموش کرده است که تعیین تیراژ، مدل و نوع همکاری ارتباطی به وزارت صمت ندارد، دلیلی ندارد آن ها تیراژ واردات را مشخص کنند. به بیان ساده، این بازار و نیازها و مطالعات بازار سنجی است که باید تکلیف این گونه مسائل را روشن کند، یعنی شرکت ها خودشان می دانند که برای کسب سهم بیش تر و سودآوری در چه مسیر حرکت کنند.

این که وزارت صمت مسیر را مشخص کند، نشان می دهد آن ها با توجه به جایگاه حاکمیتی، اختیار این صنعت را در دست گرفته اند. اگر اسم این عمل انحصار نیست، معلوم نیست چه نام دیگری می توان بر آن نهاد. بنابراین در این شرایط، وزارت صمت اگر می خواهد انحصار شکسته شود و بخش خصوصی سهم بیش تری در تولید داشته باشد، ابتدا باید سری به قوانین موجود بزند و برای عرضه تولیدکنندگان برنامه ریزی نکند، دلایل گرانی را پیدا کند و گردن مردم نیاندازد و از همه مهم  تر پای خود را از این صنعت کنار بکشد.