شورای رقابت؛ بختکی که از بازار خودرو دست نمی کشد
به تازگی، آخرین دستورالعمل شورای رقابت در مورد قیمت گذاری و نحوه عرضه خودرو منتشر شده که ایرادات زیادی به آن وارد است.
شورای رقابت این روزها حسابی در کانون توجه های صنعت خودرو بوده است، چراکه این شورا شرایط فعلی عرضه (به خصوص عرضه در بورس کالا) را نمی پسندد و می خواهد تغییراتی بنیادین در این روند ایجاد کند. حالا دستورالعمل جدید این شورا منتشر شده است که همه خودروسازان ملزم به رعایت آن هستند. البته قابل پیش بینی است که این دستورالعمل هم گره گشا نخواهد بود و این وضعیت تنها با افزایش حقیقی عرضه (و نه فقط روی کاغذ) بهبود پیدا خواهد کرد. با وجود این که تقریباً همه مسئولان راه حل خروج از این بحران و وضع فعلی بازار را می دانند، اما حالا شورای رقابت دستورالعمل جدیدی برای قیمت گذاری و عرضه تعیین کرده است که در ادامه ایرادات وارد به این دستورالعمل را بررسی می کنیم.
بررسی فرمول طلایی شورای رقابت
در دستورالعمل جدید شورای رقابت که برای تمام خودروهای تولیدی، مونتاژی و وارداتی در نظر گرفته شده است، فرمول زیر تحت عنوان شاخص رقابت پذیری دیده می شود که به توضیح و تفسیر آن می پردازیم.
𝐶𝐼=(𝑃𝑏-𝑃𝑑)/𝑃𝑏×۱۰۰
در این فرمول، CI شاخص رقابت پذیری است. متغیر 𝑃𝑏 قیمتی است که براساس مقایسه خودرو با حداقل سه خودروی مشابه در بازار جهانی در نظر می گیرد و متغیر 𝑃𝑑 قیمتی است که سازمان حمایت براساس محاسبات کارگروه خودرو تصویب کرده است و بر این اساس، شاخص رقابت پذیری تعریف می شود. به زبان ساده تر، اختلاف قیمت تعیین شده توسط سازمان حمایت و معیار قیمتی (حداقل سه محصول مشابه در بازار جهانی) نباید از ۲۵ درصد بیش تر باشد. مشخص نیست شورای رقابت این فرمول را دقیقاً بر چه اساسی به دست آورده، اما ایرادات اساسی زیر به آن وارد است:
۱. در این فرمول مشخص نیست که محصولات مورد نظر با محصولات چه بازاری مقایسه می شوند. برای مثال، سایپا کوییک قرار است با چه خودرویی در کدام بازار مقایسه شود؟ آیا اصلاً این مقایسه منطقی است؟ به نظر می رسد در این بخش برای بسیاری از خودروهای داخلی مشابهی نداریم و این قیمت سازی ممکن نخواهد بود.
۲. به نظر می رسد در این فرمول تعرفه های واردات (چه برای مونتاژکاران و چه برای واردکنندگان) درست و دقیق در نظر گرفته نشده است. این در حالی است که متغیر خودروهای همرده در بازارهای خارجی برای این نوع خودروها بدون چالش محاسبه می شود، اما باقی المان های مؤثر بر قیمت تمام شده در نظر گرفته نشده اند.
۳. در این دستورالعمل اصلاً به ماهیت بازار توجه نشده و به این موضوع دقت نشده است که در نهایت، عرضه و تقاضا هستند که بازار را می سازند و با این دستورالعمل ها نمی توان قاعده ها را تغییر داد.
بورس کنار می رود؟
اگر شما در ماه های اخیر بدون نگاه سرمایه ای به دنبال خرید خودرویی صفر از کارخانه بودید، چه راهی را انتخاب می کردید؟ احتمالاً یا در قرعه کشی های لاتاری مانند خودروسازان شرکت می کردید و یا از مسیر بورس کالا خرید خود را انجام می دادید. با در نظر گرفتن این نکته که برنده شدن در لاتاری خودرو خوش شانسی بسیار می خواهد، پس مسیر بورس کالا به نظر منطقی تر بود. البته بورس کالا بهترین روش عرضه نیست، اما به نظر می رسید مسیر بهتری در شرایط فعلی وجود ندارد. با این حال اما شورای رقابت در دستورالعمل جدیدش اصلاً از بورس کالا صحبتی نکرده است و دوباره بحث سامانه یکپارچه را می بینیم. البته در خصوص این دستورالعمل، سازمان بورس اعلام کرده است که ما تا بالاترین سطح ممکن این روش را لغو خواهیم کرد. باید دید جنگ جدید بورس کالا و شورای رقابت به کجا ختم می شود.
محدودیت های بی اثر
همان طور که در سال های اخیر محدودیت های سفت و سخت را برای متقاضیان خرید خودرو داشتیم، این محدودیت ها در این مدت تأثیر چندانی در بازار نداشته و فقط باعث اتفاق هایی عجیب مثل خرید کارت ملی شده است. شورای رقابت همچنان محدودیت ها را ادامه داده و تنها بعضی از جزییات را تغییر داده است. ماندن سند در رهن کارخانه به مدت یک سال، موجود شدن مبلغ (بسته به فروش یا پیش فروش) در حساب وکالتی، نداشتن امکان صلح حواله خودرو، نداشتن پلاک فعال و… همچنان شرایطی هستند که برای عرضه خودرو در نظر گرفته می شود. همچنین متقاضیانی که به مدت ۴۸ ماه از ایران خودرو و سایپا و ۲۴ ماه از خودروسازان خصوصی خرید داشته اند، امکان ثبت نام ندارند.
محدودیت های فوق همیشه با مدل های مختلف وجود داشته اند، اما تجربه نشان داده است مشکل بازار با این محدودیت ها حل نخواهد شد. کاش شورای رقابت و تمام نهادهای مؤثر بر خودرو، تمام توان را بر افزایش عرضه می گذاشتند چون تنها راه رهایی از این وضعیت در بازار خودرو همین است. در صورت اجرایی شدن دستورالعمل جدید شورای رقابت، به نظر می رسد راه برای افزایش قیمت محصولات ایران خودرو و سایپا هموار شده است. اگر قرار بود شورای رقابت با افزایش قیمت این دو خودروساز همیشه شاکی موافقت کند، نیاز به ساختن فرمول عجیب و تدوین دستورالعمل جدید نبود و کافی بود با افزایش قیمت موافقت شود.
حالا باید دید واکنش خودروسازان و بورس کالا به این دستورالعمل چیست و نهایتاً چه مسیری برای عرضه خودرو در نظر گرفته می شود، اما آن چه از حالا مشخص است این است که دستورالعمل جدید چیزی را تغییر نمی دهد و با این دستورالعمل امیدی به بهبود وضعیت بازار خودرو نیست. شورای رقابت در اقدامات اخیر خود همه چیز را پیچیده تر کرده است و به نظر می رسد این بختک بازار خودرو همچنان دست بردار نیست. مشخص نیست این شورا چه زمانی می خواهد تصمیمی منطقی برای بازار و قیمت گذاری خودرو داشته باشد.
احسنت چند وقتی که پست های آقای پاداش رو خوندم میگم ازاون نویسنده های دوست داشتنی و البته با قلمی شرافت مندانه هستند..
این فرمونی که دوستان می رن، جز ضرر برای من مصرف کننده نداره! به خیرتون نیاز نیست! شر نرسانید!
طرح پیش فروش جدید هم سند تو رهن میشه؟
به تمام دلالان و مفسدین اقتصادی و عاشقان نابودی صنایع کشور باید برای این نامه تبریک گفت
برای دلال هایی مثل شما خیلی بد میشه….برای من مصرف کننده که میخوام سوار ماشین شم ۳ سال تو رهن باشه مگه چه اتفاقی می افته … دلال…..
درسته که یه سری باگ داره دستور شورای رقابت. اما واقعیت رو داره میگه. بورس هم شده محل خراج دولت و خودروسازی. این انحصار و احتکاره که ماشین رو داره ب افزایش صد درصدیی تو بورس به یه سری میفروشه. اون وقت منی که اندازه قیمت قیمت کارخونه پول دارم باید تو افق محو بشم. در ضمن همین قیمت کارخونه برای کارخونه سود داره تازه. منطقی ترین گزینش همینه که پول نقدیا رو ماشین بده چه مادران دلال و چه مردم عادی. اینجوری دلال کارت ملی جور و پلاسش جمع میکنه.
بزنن پول ملت رو جمع کنن خودروسازیا اون وقت دلال و غیرش معلوم میشه. مثلا میشنوی که فلان کمپانی صف خرید برای فلان محصولش رسیده به سه سال. اینا هم همون کار رو کنن. یهو شیر فلکه رو باز کنن اون وقت از یازده میلیون نفر ده میلیون ثبت نام میکنن؟ نه . نهایت یک میلیونه که تولید یک ساله. هم پول کلفتی میاد دست خودروسازی هم تهش با قیمت روز تصفیه حسابش رو میکنه مصرف کننده هم راضیه. من به شخصه پیش فروش یه ساله نوشتم در اومد الانم تحویل میگیرم راضی هم هستم. ضرر نکردم.هر راهی که قراره طی بشه باید به مصرفکننده واقعی با قیمت درست فروخته بشه. اونی که از بورس میخره دلاله. میبیند که باز تفاوت قیمت زیاد وجود داره با بازار .
بعدشم سایپا تا همین سه چهار ماه پیش دست به دامن فروش لیزینگی برای شاهین شده بود. شاهینش هم که رفت تو بورس با ملاج خورد زمین و قیمت پایه به زور فروش رفت(از بس که بی طالبه). اون وقت میگین ضرر بورسی.
یه ایران خودرو و بهمن موتور و ارین موتور میمونه. اینا بخوان به راحتی میتونن جمع کنن بازارو با پیش فرروش ولی نمیخوان. هر سری بهونه. مادر دلال و فرسوده و بورس. برای مردم عادی هوا هم نمینونه. این نشون میده کلن نمیخوان قیمتا بیاد پایین. شمایی که طرف بورس رو میگیری طرف همین خودروسازیایی نه مردم عادی.
یعنی فکر میکنی دلالی که ظرف دو سه ماه از هر خودرو دویست میلیون تومان به جیب میزنه، نقدینگی نداره بعد اون مصرف کننده بدبختی که قیمت سرکوب شده روبه زور جور کرده داره؟! وضعیت سوددهی بازار خودرو طوری هست که طرف سرمایه اش رو از هر جا جمع میکنه میاد دلالی اما مصرف کننده باید با قرض و فروش طلا و … تازه بیاد تو لاتاری. این مدل فروش اتفاقا حذف مصرف کننده به نفع دلال هست. در مورد بورس هم دیدیم که یک ماه عرضه خودرو در بورس منتج به کاهش قیمت داخل بورس شد. نمونه واضحش هم شاهین. هر منطقی میگه اگر یک ماه میشد دو ماه بازار نمیتونست روی اون قیمت مقاومت کنه چون خریدار میفت تو بورس که قیمتش نزولی بود. اما مافیا و دلال شورای رقابت رو به موقع وارد کرد. این شورا تپه آباد نکرده تو صنعت خودرو نذاشته تو این ده سال
خرید خودرو غیر از قیمت کارخونه ای که تازه با حداقل بیست سی درصد سود کارخونه هستش برای مصرف کننده واقعی حماقته
خرید از بورس کالا سود باد آورده برای خودروسازیه یا دولتیه که عامل همین وضعیته. قیمت رو بالا بردن تو بورس که اتفاقا خیلی راحت میتونه رخ بده. نمونش رو خود اسب بخار چندی پیش گزارش هم کرد.همین الان رو ببین . کیا بیش تر از همه دنبال فروش تو بورسن. همین بهمن و ایران خودرو که چون طالب دارن هی میخوان تو بورس بمونن .سر وارداتیا هم دولت همین برنامه رو اجرا میکنه و از کمبود عرضه و طالب داشتن لذت میبره . این وسط قطعا سیبیل چندتا رو هم چرب میکنن تا بشن حامی بورس.
بورس اومد وسط تا خودروساز بشه خود دلال.چه بسا سی درصد تولیدش رو بتونه گرون بفروشه.بقولی میگن یه تومن هم یه تومنه. حالا شما مستقیم از کارخونه بخر با ۱۰۰ درصد،۷۰ افزایش قیمت خوشحال هم باش که به ماشین رسیدی. یا مصرف کننده ای که جای تاسف داره قیمت کارخونه ای سه چهار سال بعد رو الان داری میدی و همین الان با طرح مادران دلال با قیمت مصوب میفروشه.یا دلالی که میخوای بالاتر تو بازار بفروشی . نمونش هرجفت رو دیدیم. از هایما گرفته که هم قیمت بازاره تو بورس. یا از دنا قالپاقی تا دیگریتی پرستیژ یا لاماری گرفته که با وجود افزایش هشتاد درصدی باز هم دلال عزیز سودش رو کرد.صد درصد تولید هم بزارن واس فروش؛ این دو تا تا جایی که بتونن تو بورس قیمت سازی میکنن.
سیاستشونه با گزاف ترین قیمت بفروشن. تو بورس باشه یه جور. قیمت کارخونه باشه اینقدر سر مصرف کننده عادی بلا میارن تا بازار گرمیشونو واسه فروش و افزایش قیمت داشته باشن.نمونش ده بیست درصد تولید فقط به مصرف کننده میرسه . فرسوده فلاکت زده مهمتره یا مادر دلال. مردم عادی چه گناهی کردن زن نشدن دو تا بچه بزان بشن دلال. وضعیت عرضه الان بلبشو کامله برای مصرف کننده.
هر تولید کننده ای کوچک ترین رغبتی نسبت به محصولش ببینه همین بازی رو در میاره چونکه هم انحصار وجود داره هم کمبود عرضه. چه مونتاژی چه وارداتی چه تولید داخل.
بازم ی تصمیم ب درد نخورد دیگه
تنها راه نجات بازار خودرو واردات آزاد با عوارض خیلی پایین
دوستان عزیز حاضر در شورای رفاقت، ببخشین رقابت، بیشتر به رفقای عزیزشون در دولت نیم نگاه دارن. دوستانی که همین امروز خبر یکیشون اومد که چند صد دستگاه J5 بدون نوبت و بدون قرعه کشی به فلان سازمان(حج و زیارت) رانت دادن. نمایندگان محترم مجلسم که در بدو ورودشون دناهاشونا گرفتن. خب معلومه به هیچ عنوان این همه رانت و این سفره رنگارنگا ول نمی کنن. این وسط میمونه مشتری که خب چیزی براش نمیمونه بعد از رانت و دلالای عزیز که اونا هم سر همون سفره شورا رفاقت نشستن. در آخر اینکه بالاخره مافیا پیروز این رفاقت شد.
اگه قراره بورس مثل سری قبل هایما بیاد و قیمتااونقد بالا مچ بشه،نباشه بهتره.هایما سری اخر ۲۰۰ ارزونتر بازار بود که بصرفه نیست
یعنی جدی جدی معادله دادن حل کنیم ؟؟
که چی بشه ،؟ 😑
بااین مقاله های بودارت
کامل معلومه طرف خودروساز ها هستی
کسی که پول وکالتی نداره تو بورس چجوری میخواد خرید کنه؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
باور کنید دولت فقط بفکر خالی کردن جیب مردم هست . فقط با واردات خودرو کار کرده شاید امید به ماشین دار شدن مردم زنده شود . البته اگر دولت با تعرفه وحشتناک بفکر چپاول پا برهنه ها هم نباشد .
بورس فقط بازی قیمت سازی هست . کجای دنیا تعداد معدود کالا را می اورند بورس با متقاضی چندین برابر که قیمت فقط بالا و بالاتر رود . تعدادی عامل خودشان هم بدون خرید فقط پیشنهاد قیمت را بالا می برند تا خوشایند خودرو ساز و دولت باشند و دست اخر مردم با قیمتی دو برابر قیمت کشف شده خرید کنند . واردات کار کرده را ازاد کن بخدا تویوتا ۲۰۱۰ را با قیمت پراید ۱۳۸۰ می توان خرید . کیفیت و الایندگی و مصرف سوخت و ایمنی بهتری از خودرو داخلی صفر کیلومتر دارند . کیا پگاس را می خواهد یک میلیارد و نیم بفروشد بخدا گروگان مردم را گرفته اند .
دوستان ممنون میشم بگید چی این بورس کالا خوب بوده که همش جار و جنجال راه انداختین، من مصرف کننده هستم،ممنون میشم بگید توش چه سودی داره من آشغال کارخونه داخل رو ک تابوت هست رو تازه برم براش ۱۰۰ میلیون هم بیشتر بدم تو بورس کالا خوشحال هم باشم، صد در صد مصرف کننده مخالفه، دستورات شورای رقابت تا اینجاش رو ورق خوبه فقط بیاد یکی دو بند دیگه هم اضافه کنه ک خودرو ساز رو مجبور کنه تولیداتش رو هر ماه زیاد تر کنه، خودرو ساز بیجا کرده ک میگه من ضرر ده هستم، یک مملکت رو براشون بستن میگن باز ضرر میدین اگه اینطوره شما لطف کنید جمع کنید بزارید خودروساز های جهانی بیان بهتون یاد بدن، چرا تیگو ۸ باید ۸۰۰ میلیون باشه اینجا ۱۸۰۰ با کدوم منطق من باید برای یک ماشین تو دوتاکشور دوقیمت پرداخت کنم، همه دنیا ی ارزش افزوده میگیرن برای خودرو و تمام، در مورد شاهین هم ک دوستان نوشتن بورس کالا درستش کرد قیمت شکست ن عزیزم بورس کالا هیچ کار نکرد، هر وقت شاهین با موتور ۱۶ سوپاپ اومد طرفدار نداشت حرفتون قبول میشه کرد، کی میره موتور پراید توربو بخره اونم با داشبورد پلاستیک خشک با اون قیمت، اگه بورس چاره ساز بود تارا قیمتش کم میشد، تنها راه همین دستورالعمل بعلاوه اجبار خودرو ساز ب افزایش تولید و جمع شدن طرح مادران دلال هستش و فرسوده دلال هستش، خیلی خوشحال میشیم این بورس دست از سر ما برداره همون قبل جیب ملت رو زدین تو بورس بسه دیگه
بورس دیگه چه مسخره بازیه برای ماشین ؟؟؟؟؟؟
شورای رقابت حرف حق میزنه….
به مقالات این سایتا توجه نکنید ….طفلکی ها برای امرار معاش مجبورن از خودرو ساز پول بگیرن و طرفشو داشته باشن.