رویارویی رئیس جمهور آینده با فاجعه مصرف سوخت
با توجه به اظهارات روز گذشته مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی مبنی بر مصرف روزانه ۱۱۸ میلیون لیتر بنزین به نظر می رسد رئیس جمهور آینده باید خود را برای رویارویی با فاجعه مصرف سوخت؛ حاصل یک تصمیم پوپولیستی سیاسی آماده کند.
به گزارش پایگاه خبری اسب بخار، جلیل سالاری دیروز (یکشنبه ۳ تیر ۱۴۰۳) در جمع خبرنگاران با اشاره به رشد سالانه ۸ درصدی مصرف فرآورده های نفتی گفت: «روزانه ۲۰۵ میلیون لیتر فرآوردههای نفتی در کشور مصرف میکنیم. روزانه ۱۱۸ میلیون لیتر بنزین و ۶۵ میلیون لیتر گازوییل مصرف می کنیم. این در حالی است که ۳۱ میلیون وسیله نقلیه در حال تردد در کشور داریم که با هیچ استاندارد و ملاکی همخوانی ندارد.»
خودروهای ایرانی پرمصرف هستند
این مقام مسئول با بیان این که در سه سال اخیر سالی حدود ۳ میلیون کارت سوخت برای مردم صادر و بهطور متوسط سالانه ۵ میلیون لیتر به ظرفیت تولید بنزین کشور افزوده شده است، تصریح کرد: «خودروهای ایرانی چه در بخش بنزین سوز و چه در بخش گازوییل سوز پرمصرف هستند.»
وی افزود: «خودروی بنزینی به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر پیمایش به طور متوسط ۱۲ لیتر بنزین و خودروی گازوییلی ما به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر پیمایش ۵۵ تا ۶۰ لیتر گازوییل مصرف میکند که میتوان با استانداردسازی خودروها و خارج کردن خودروهای فرسوده از چرخه حمل و نقل، این ارقام را به نصف کاهش داد.»
فرصت صادرات بنزین
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی با بیان این که برنامه تولید و مصرف بنزین برای سال ۱۳۹۹ بهاینصورت بود که تولید ۱۰۵ میلیون لیتر و مصرف نیز در مرز ۱۰۵ میلیون لیتر باشد، اظهار کرد: «تولید ۹۴ میلیون لیتر و مصرف بهدلیل شیوع کرونا حدود ۷۵ میلیون لیتر بود و فرصت صادرات بنزین برای ایران فراهم شد.»
سالاری با بیان این که مصرف بنزین از ۷۵ میلیون لیتر در روز سال ۱۳۹۹، در سال ۱۴۰۰ به ۹۱ میلیون لیتر، در سال ۱۴۰۱ به ۱۰۴ میلیون لیتر و در سال ۱۴۰۲ به ۱۱۱ میلیون لیتر رسید.
آمادگی برای نوسازی ناوگان فرسوده
وی تأکید کرد: «شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی آمادگی دارد تا در صورتی که این اختیار را به ما بدهند، با استفاده از ظرفیتهای ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید، طرح اسقاط خودروهای فرسوده و نوسازی ناوگان فرسوده را با جلب سرمایهگذاران و با کمک سیستم بانکی، اجرایی کنیم.»
گازوییل قاچاق ۱۳ هزار تومان
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی با بیان این که خوراک پتروشیمیها را به عنوان سوخت مصرف میکنیم، گفت: «اگر نوسازی ناوگان صورت بگیرد، بخشی از سوخت مایع صرفهجویی شده باید به پتروشیمیها اختصاص یابد تا با ظرفیت کامل فعالیت کنند و جلوی انحراف سوخت که به قاچاق میانجامد گرفته شود، با همین ۳ اقدام میتوانیم به اندازه ۸۰ درصد درآمد صادرات نفت را برای کشور احیا کنیم.»
سالاری با بیان این که از ابتدای این ماه، به خودروهای گازوییلسوزی که در مسیر معین شده در بارنامه خود حرکت نمیکنند، هشدار داده میشود و از طریق پایش برخط این ناوگان، میتوانیم روزانه از انحراف ۵ میلیون لیتر سوخت جلوگیری کنیم، گفت: «سوخت در مسیر قاچاق از ۳۰۰ تومان در هر لیتر به ۱۳ هزار تومان در هر لیتر میرسد و با دست به دست شدن چندین باره، از مرزهای کشور خارج میشود.»
ارائه آمار و تشریح چگونگی مصرف و تولید سوخت در کشور توسط یک مقام رسمی اثرات مخرب، زیان بار، غیر قابل مهار و دامنه دار تصمیمات غیر منطقی، غیر اقتصادی و صرفاً پوپولیستی سیاسی در سال های دور را به طور کامل مشخص می کند. بخشی از فاجعه افزایش بی و حد و حصر و اندازه مصرف بنزین در ایران بدون تردید به مجلس هفتم و تثبیت قیمت ها مرتبط می شود. البته آن ها با نیت خیر این قانون را مصوب کردند، اما برخلاف تصور آن ها، نیت خیر آن ها نه تنها باعث بهتر شدن زندگی مردم نشد، بلکه در سال های پس از آن، سببساز اتلاف وحشتناک منابع ملی و از بین رفتن فرصت ها شد.
با این حال و به رغم مشخص شدن اثرات شوم تصمیمات سیاسی پوپولیستی صنعت خودروسازی کشور، باز هم از این دست اقدامات متحمل زیان های بسیار سنگینی شده است. بنزین در این میان مشت نمونه خروار است و از دیگر موارد مشابه می توان به قیمت گذاری دستوری و فروش دستوری (سامانه ای ) اشاره کرد.
بنابراین رئیس جمهور آینده ابتدا باید بداند که وضعیت این صنعت حاصل چه تصمیماتی است، چه افرادی و با چه تفکری مسبب این شرایط بوده اند و هستند؛ در ادامه هم غیر از چاره اندیشی برای رویارویی با مسائلی مانند مهار مصرف سوخت و اقدامات مشابه باید خود را برای جلوگیری از تکرار این اشتباه ها آماده کنند.
البته اگر واقعاً آنگونه که ادعا می کنند مردم میدان باشند و دغدغه ایران و بهبود زندگی مردم را داشته باشند، صنعت خودروسازی می تواند بهترین آزمون برای صحت ادعا و توانمندی ادعایی آنان باشد.
اگر فقط پنج میلیون از قدیمی ترین و فرسوده ترین این ۳۱ میلیون خودرو بازنشسته و اسقاط شوند و جای آنها خودرو برقی یا کم مصرف جایگزین شود بخش اعظمی از مشکل افزایش مصرف سوخت حل خواهد شد