موتورسواری، ممنوعه ای عجیب برای زنان ایران زمین

موتورسواری زنان
موتورسواری زنان

در سال های گذشته بارها اخبار متعددی در مورد ممنوعیت موتورسواری زنان شنیده ایم، اما چه منطق و استدلالی پشت این ممنوعیت جریان دارد؟ در ادامه به بررسی ابعاد مختلف این قضیه می پردازیم.

فونیکس آریزو 8 فونیکس آریزو 8

روز گذشته بود که رئیس مرکز اطلاع‌رسانی پلیس راهور تهران بزرگ، سرهنگ علی ‌اصغر شریفی، درباره موتورسواری زنان گفت: «قانون در این باره سکوت کرده است و ما هم سکوت می‌کنیم.» این در حالی است که احتمالاً شما در شهرهای پرجمعیت ایران زنانی را در خیابان ها سوار بر موتور دیده اید. در واقع، در مورد موتورسواری زنان با شرایطی مواجه هستیم که بسیاری از قانونش پیروی نمی کنند. در عمل نیز هیچ دلیل منطقی و موجهی در قانون موتورسواری زنان وجود ندارد و مشخص نیست تا چه زمان قرار است این امر یک ممنوعه عجیب برای زنان ایران باشد.

مدیران 777 مدیران 777

قانون در مورد موتورسواری زنان چه می گوید؟

موتورسواری زنان
موتورسواری زنان

براساس قانون راهنمایی و رانندگی، هر شخصی که گواهینامه داشته باشد ممنوعیتی برای استفاده از موتورسیکلت نخواهد داشت. در واقع، قانون در این بند به وضوح بیان کرده است که جنسیت هیچ تأثیری در ممنوعیت استفاده از موتورسیکلت ندارد. البته در تبصره ماده ۲۰ این قانون نوشته است: «صدور گواهینامه رانندگی موتورسیکلت برای مردان، بر عهده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است.» براساس همین تبصره است که پلیس از صدور گواهینامه موتورسیکلت برای زنان امتناع می کند و آن را ممنوع می داند. از طرفی، بسیاری از حقوقدان ها و وکلا معتقدند براساس همین تبصره می توان نتیجه گرفت که صدور گواهینامه برای زنان می تواند از مرجعی دیگر انجام شود.

سال ۹۸ بود که از شکایت یک خانم از پلیس راهور برای امتناع از صدور گواهینامه گفتیم. این خانم اصفهانی با استناد به همین تبصره از قانون شکایت خود را تنظیم کرده بود. البته رأی بدوی به نفع این خانم صادر شد، اما پلیس راهور رأی را به دادگاه تجدید نظر برد و در آخر (با وجود ایراد وارده به قانون) رأی نهایی به نفع پلیس صادر شد. با این اوصاف به نظر می رسد قانون راهنمایی و رانندگی ما در مورد موتورسواری زنان ضعف اساسی دارد و عدم اصلاح آن، تنها به بی قانونی و سرپیچی از قانون فعلی دامن می زند. شاید تنها راه اصلاح وضع موجود، ورود مجلس شورای اسلامی به این موضوع باشد که البته با توجه به روندی که تابه‌حال از مجلس فعلی دیده ایم، این امر محال به نظر می رسد.

شرع در این مورد چه می گوید؟

پیش از هر چیز باید گفت که بررسی شرعی این مسئله بدون تردید نیاز به تخصص در حوزه دین دارد، بنابراین آن چه در این بخش به آن اشاره می کنیم نگاهی عمومی و سطحی به این قضیه است. در تاریخ اسلام بسیار به این موضوع اشاره شده است که زنان از شتر و یا اسب برای پیمودن مسافت ها استفاده کرده اند. حالا سؤالی که براساس همین روند تاریخی پیش می آید این است که چرا امروز باید موتورسواری برای بانوان ممنوع باشد؟ مگر نه این که موتورسیکلت های امروزی وسیله ای پیشرفته از همان مرکب های دیروزی است؟

البته در مورد ممنوعیت شرعی موتورسواری بانوان گاه دلایل دیگری هم مطرح می شود؛‌ مثلاً گفته می شود: «موتورسواری مانع داشتن حجاب کامل می شود» و یا این که «موتورسواری امری تحریک آمیز برای نامحرمان به حساب می آید». البته این دو دلیل هیچ گاه از سوی مراجع و فقها مطرح نشده است، اما اگر بخواهیم براساس همین دلایل هم بحث کنیم، می توان گفت چه‌طور نشستن زنان روی ترک موتور ممنوع نیست؟ آیا حجاب فقط با راندن موتور کامل نخواهد بود؟ آیا تنها راندن به عنوان امری محرک شناخته می شود و روی ترک نشستن تحریک کننده نیست؟

چرا باید قانون اصلاح شود؟

موتورسواری زنان
موتورسواری زنان

در دنیای امروز موتورسیکلت ها از جمله وسایل نقلیه بسیار کاربردی، به خصوص در شهرهای شلوغ دنیا هستند. ترافیک سنگین شهرهای شلوغ ایران از یک طرف و افزایش شدید قیمت خودرو از طرف دیگر باعث شده است خرید و استفاده از موتورسیکلت در شرایط فعلی بسیار منطقی و به صرفه باشد. حال این پرسش مطرح است که چرا بخش بزرگی از جامعه ما، زنان، باید از استفاده از موتورسیکلت ها محروم باشند؟ به نظر می رسد هیچ منطقی پشت این ممنوعیت نیست و حتی قانون گذاران کشور هم تلاشی برای مطرح کردن استدلالی برای این قانون ندارند.

جمله ای قدیمی وجود دارد که می گوید: «قانون بد بهتر از بی قانونی است.» استدلال این جمله بر آن است که مسیر بی قانونی می تواند به هرج و مرج منتهی شود، اما در مورد موتورسواری زنان تقریباً با یک بی قانونی طرف هستیم که مشخص نیست چه زمان قرار است اصلاح شود. حتی اگر ممنوعیت موتورسواری زنان را به عنوان قانون در نظر بگیریم، در این صورت هم نباید به این فکر کرد که قانون بَد هم عواقب بدی به همراه دارد؟ اگر نگاهی تاریخی به قوانین در سرتاسر دنیا داشته باشیم متوجه خواهیم شد که قوانین بد به همان اندازه آسیب زننده هستند که بی قانونی! پس اگر در مورد موتورسواری زنان اصلاح قانون را نداشته باشیم، بعید نیست که این موضوع به معضلی اجتماعی بدل شود.

در این گزارش سعی شد مروری اجمالی بر ممنوعیت موتورسواری بانوان در ایران داشته باشیم، اما نظر شما در این مورد چیست؟ به نظر شما قانون باید اصلاح شود؟

محمدرضا پاداش

پایگاه خبری اسب بخار

۵ امتیاز از ۱ رای

تازه ترین اخبار و ویدیوهای خودرویی را در کانال تلگرام و اینستاگرام اسب بخار دنبال کنید.