پایگاه خبری اسب بخار
مرجع تخصصی اخبار و ویدیو خودرو

تاریخچه ایران خودرو

کارخانه ایران خودرو سابقه ای ۶۱ ساله دارد؛ برادران خیامی، احمد و محمود، برای اولین بار با سرمایه ای حدود ۱۰ میلیون تومان، شرکت ایران ناسیونال را در اداره ثبت شرکت‌های تهران به ثبت رساندند. این کارخانه در مرداد ماه ۱۳۴۱ به طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.

ایران ناسیونال در گام اول، به سمت ساخت و مونتاژ اتوبوس‌های ال پی یا ۳۲۱، که تمام لوازم و قطعات آن از آلمان تأمین و در ایران مونتاژ می شد، رفتند. فرآیند تولید اتوبوس های آلمانی توسط ایران ناسیونال ادامه یافت و باعث افزایش سرمایه این برند شد، تا جایی که، برادران خیامی تصمیم گرفتند محصولاتی برای استفاده عموم مردم تولید کنند. بنابراین برادران خیامی با بسیاری از شرکت‌های آلمانی، فرانسوی، ایتالیایی و انگلیسی وارد مذاکره شدند تا سرانجام شرکت تالبوت انگلستان قبول کرد مجوز تولید مدل هیلمن هانتر خود را به شرکت ایران خودرو بدهد.

در سال ۱۳۴۵ برند ایران ناسیونال به دنبال پیش‌برد اهداف خود، مدل هیلمن هانتر یا پیکان را از کمپانی روتس انگلستان، که در واقع مالک برند تالبوت بود، خریداری کرد و از ۲۴ اردیبهشت ۱۳۴۶ خط تولید پیکان در تهران گشایش یافت. این محصول در تیپ‌های مختلفی از جمله لوکس جوانان، پیکان کار، استیشن و وانت به تولید رسید. از سوی دیگر، ایران ناسیونال در کنار تولید محصولات شهری، مونتاژ و تولید محصولات سنگین خود را ادامه می داد.

فعالیت‌های ایران ناسیونال در دهه ۵۰

مدیران برند ایران ناسیونال در سال ۱۳۵۲ به منظور افزایش کیفیت صنعتی کشور و محصولات خود تصمیم گرفتند مدل های خودرویی را با داخلی سازی و خودکفایی تولید کنند، در نتیجه، برادران خیامی اقدام به تأسیس چندین کارخانه و شرکت تأمین کننده در نقاط مختلف کشور کردند، اما با شروع انقلاب ۵۷ و پیامدهای ناشی از جنگ ایران و عراق و تحولات سیاسی، اقتصادی سنگین، تمامی این پروژه ها به طور کامل متوقف شد.

بیشتر بخوانید: ایرادهای شایع تارا

کمپانی ایران ناسیونال پس از گذشت چند سال و کسب موفقیت های بسیار با مدل پیکان در سال ۱۳۵۷ قصد داشت با خرید پژو ۳۰۵ از کمپانی پژو فرانسه با خودرویی مدرن تر بازار ایران را دوباره به دست بگیرد، اما با پیروزی انقلاب، تمام صنایع بزرگ کشور از حالت خصوصی به دولتی درآمدند و ایران ناسیونالِ سال ۴۱ به ایران خودرو تبدیل شد و پروژه پژو ۳۰۵ هم لغو شد. طی دوران جنگ ایران و عراق، ایران خودرو با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو شد، اما با پایان یافتن جنگ، ایران‌خودرو دوباره به سراغ مسئولان شرکت پژو رفت و در پی آن، مجوز تولید پژو ۴۰۵ را در ایران کسب کرد، که تولید آن و محصولاتی با پلتفرم مشابه آن در ایران خودرو تا امروز تدام داشته است.

اقدامات ایران خودرو در دهه ۶۰

ایران خودرو پس از جنگ، در سال ۱۳۶۸ دوباره تصمیم به تولید اتوبوس های خود گرفت و در این سال، توانست حدود ۶ هزار دستگاه را به مرحله تولید برساند، ایران خودرو با توجه به آن که تازه شروع به کار کرده بود، در سال ۱۳۷۰ دوباره تولید پیکان را از سر گرفت و در ادامه آن، شرکت ساپکو تأسیس شد. در سال ۱۳۷۳ برنامه هفت ساله به منظور افزایش تیراژ و کیفیت محصولات در ایران خودرو به تصویب رسید، که متعاقب آن، بسیاری از واحدهای شرکت موفق به کسب گواهینامه ایزو ۲۰۰۹ تا پایان سال ۱۳۷۷ شدند.

تولید خودرو سمند و ایجاد تحول در ایران خودرو

سمند نخستین خودرو ملی ایرانی بود که پس از انقلاب، صنعت خودروسازی ایران توانست تولید کند، این خودرو بر روی پلتفرم پژو ۴۰۵ سوار شد و برای طراحی از یک شرکت انگلیسی کمک گرفته شد. همچنین این محصول در ابتدا با موتور ۱۸۰۰ سی سی xu7، که به پژو ۴۰۵ تعلق داشت، به تولید می رسید، که مشکلات تکنولوژی قدیمی موتوری، ایران خودرو را مجبور کرد پس از چند سال و با تولید موتور ملی که به کمک یک شرکت آلمانی طراحی و ساخته شده بود، در سال ۱۳۸۷خودرو سمند با پیشرانه جدیدی با نام ef7 در بازار ایران عرضه کند.

همچنین در کنار پروژه تولید سمند، ایران خودرو در اوایل دهه ۸۰ شمسی اقدام به تولید نمونه فیس لیفت و نسبتاً لوکس پژو ۴۰۵ با نام پژو پرشیا یا پژو پارس کرد.

شروع دوباره همکاری ایران خودرو و پژو فرانسه

پس از چند دهه فعالیت مشترک پژو فرانسه و ایران خودرو، در اواخر سال ۹۰، این کمپانی فرانسوی همکاری خود را با ایران خودرو، به علت تحریم های حداکثری علیه ایران، به حالت تعلیق درآورد، اما پس از توافق برجام، کمپانی پژو شرایط را برای حضور در بازار خودرویی ایران هموار دید و تصمیم گرفت علاوه بر تأمین قطعات خودروهای قدیمی، خودروهای به‌روز و تازه‌تولید خود را، نظیر پژو ۳۰۱، پژو ۲۰۸ و پژو ۲۰۰۸ وارد بازار ایران کند. البته از این جمع، تنها پژو ۲۰۰۸ و آن هم به صورت محدود موفق به حضور در خطوط تولید ایران خودرو شد، زیرا با شروع دور جدید تحریم‌ها، شرکت پژو دوباره بازار ایران را ترک کرد و قراردادهای همکاری مشترک میان او و شرکای ایرانی‌اش نیز به سرانجامی که باید نرسید.

پس از تحریم ها و قطع همکاری برندهای معروف دنیا با ایران، ایران خودرو در اواسط دهه ٩٠ با رشد و گسترش صنعت خودروسازی کشور چین، تصمیم گرفت برندهای خودرویی مختلف، مانند دانگ فنگ و هایما، را وارد بازار ایران کند و محصولاتی همچون دانگ فنگ اچ ۳۰ کراس، هایما S7، هایما S5 و… را در سبد تولیدات خود جای داد.

همچنین سوزوکی گرند ویتارا از قبل از تحریم ها، یعنی سال ۱۳۸۵، وارد خط تولید ایران خودرو شده بود، که تولید این مدل به طور غیر رسمی تا سال ۱۳۹۸ ادامه یافت. از طرفی، ایران خودرو برای جبران کمبود مدل های خودرویی خود در سال های اخیر به سمت، ساخت مدل‌های جدیدتر با نام دنا، دنا پلاس، دنا پلاس توربو، رانا، رانا پلاس، تارا، تارا اتوماتیک و… رفته است، که خودروهای جدید کیفیت گذشته محصولات این کمپانی را ندارند و موج بزرگ از انتقادهای مردمی را به همراه داشته اند.