پایگاه خبری اسب بخار
مرجع تخصصی اخبار و ویدیو خودرو

دست‌کاری در کامپیوتر خودرو؛ تغییری مثبت یا منفی؟

اگر به حوزه خودرو علاقه‌مند باشید و اخبار آن را دنبال کنید، احتمالاً تا به حال، کلماتی چون ریمپ یا ecu و دست‌کاری کامپیوتر خودرو را شنیده باشید؛ این کلمات چه معنایی دارد؟ آیا اصولاً دست‌کاری در کامپیوتر خودروها شدنی است؟ آیا این تغییر مثبت است؟

فهرست مطالب

• Ecu چیست؟
• بخش های مختلف ecu
• ریمپ ecu چیست؟
• آیا ریمپ ecu مفید است؟

Ecu چیست؟

پس از بحران نفتی قرن پیش و بعدتر به واسطه جدی شدن مسائل زیست محیطی، ایالات متحده آمریکا و به تبع آن اتحادیه اروپا سعی در ایجاد قوانین سختگیرانه و محدودکننده برای ساخت وسایل حمل و نقل کردند. در ابتدا این قوانین با مخالفت روبه‌رو شد، زیرا جامعه مصرف کننده، به خصوص در ایالات متحده، به خودروهای بزرگ و با موتورهای حجیم و قدرتمند عادت داشت و مصرف بنزین، به خصوص تا پیش از بحران نفتی، اصلاً مدنظر نبود. اما قصد از تدوین قوانین، صرفاً کوچک کردن موتورها نبود بلکه افزایش بازدهی نیز مدنظر قرار گرفته بود، بنابراین خودروسازان علیرغم هزینه زیاد سرمایه گذاری تحقیق و توسعه در این رابطه، به این کار علاقه‌مند شدند و مطالعات و اختراعات در این زمینه آغاز شد. یکی از این ابداعات کامپیوترهای خودرو بودند.

در ابتدا ecuها واحد کنترل موتور خودروها بودند، اما امروز این واحدهای پردازش و کنترل پا را فراتر گذاشته اند و قسمت های زیادی از خودرو، به ویژه امکانات رفاهی و در برخی اتومبیل ها قسمت های الکتریکی خودروهای هیبریدی، را کنترل می کنند.

بخش های مختلف Ecu

هدف ما در این مقاله توضیح کامل نحوه کارکرد و قسمت های مختلف آن نیست، بلکه صرفاً می خواهیم با نحوه دست‌کاری و علل آن صحبت کنیم، اما پیش از آن باید کمی آشنایی با این واحد خودرو داشته باشیم.

 اجزای کامپیوتر خودروها:

• مبدل آنالوگ به دیجیتال که خروجی حسگرهای مختلف را گرفته است و آن را به سیگنال دیجیتال تبدیل می کند.
• خروجی های دیجیتال رده بالا که وظیفه ارسال دستورات مختلف نظیر جرقه زنی را دارند.
• مبدل های دیجیتال به آنالوگ برای ارسال سیگنال آنالوگ به بعضی قسمت های خودرو
• کاندیشنر یا فرم دهنده سیگنال که سیگنال های ورودی یا خروجی را متناسب با واحد دریافت تنظیم می کند.
• چیپ های ارتباطی که ارتباطات در کامپیوتر را انجام می دهد.

هر کدام از این واحدها دنیایی وسیع هستند که از طراحی تا تعمیر و حتا نصب آن آموزش لازم دارد و طراحی آن نیز مستلزم دانش فنی و دانشگاهی بالاست.

خروجی های کامپیوترهای خودروها در دو دسته کلی هستند؛ اول خروجی های نهایی که بیش تر آن ها در صورت تغییر از پشت آمپر مشخص هستند و دوم خروجی های واسطه که به قسمت های دیگر خودرو می روند.

کامپیوترها قطعات حساسی هستند و در انواع مختلفی برای خودروهای مختلف و با کاربردهای مختلف به کار برده می شوند، به همین دلیل لازم است همواره به روز و بی اشکال باشند. می توان با دستگاهی به اسم دیاگ خطاهای آنان را شناسایی و رفع کرد.

ریمپ Ecu چیست؟

اما می رسیم به اصل دلیل نوشتن این مقاله یعنی دست‌کاری در کامپیوتر خودرو. در ابتدا که خودروی خود را از کمپانی دریافت می کنید نرم افزاری بر روی کامپیوتر خودروی‌تان نصب شده است که اصلی ترین وظیفه آن تنظیم سوخت ورودی به سیلندرها و تنظیم زمان جرقه زنی است تا با توجه به فشار هوا و حجم هوای ورودی و همچنین کیفیت سوخت مصرفی بالاترین راندمان را از موتور خودروی‌تان بگیرد و تا حد امکان مصرف سوخت و آلایندگی را کم کند. این نرم افزار حاصل ساعت های متمادی تحقیق و توسعه است که با معیارهای علمی و مهندسی همگام شده. خودروی شما با توجه به کاربری در یک رنج دمایی و فشار هوای مشخص و درجه بندی کیفی بنزین مشخص این نرم افزار را دریافت کرده است. بسیاری از کمپانی های خودروسازی بزرگ دنیا نظیر تویوتا خودروهای تولیدی‌شان را برای بازارهای مختلفی همچون خاورمیانه یا آمریکای شمالی متناسب سازی می کنند. یکی از این متناسب سازی ها تغییر نرم افزار کامپیوتر است و بعضی خودروسازان دیگر این کار را انجام نمی دهند و تمام محصولات‌شان چه در سیبری باشند و چه در صحرای عربستان یا یک مدل نرم افزار ارائه می شوند، اما در هر صورت دلیل نمی شود که خودرویی که با نرم افزار یکسان ارائه شده است دارای ضعف باشد، بلکه محدوده کارکرد آن گسترده شده و شاید آن توانایی واقعی را نتواند نشان دهد، اما همیشه تا بیش از ۸۵ درصد توان واقعی را در بدترین شرایط ارائه می دهد.

حال اگر بتوان نرم افزار کامپیوترها را تغییر داد و شخصی سازی کرد، شاید بتوان از صددرصد توان خودرو استفاده کرد. این کار را ریمپ می نامند و همان طور که از نام آن پیداست تنظیمات نرم افزاری در این حالت تغییر پیدا می کند. پس متوجه می شویم که نرم افزار جدیدی جایگزین نمی شود و صرفاً نرم افزار قبلی با اعمال تنظمیات جدید شخصی سازی می شود. ریمپ را اصولاً با توجه به شرایط آب و هوایی به خصوص فشار هوا و همچنین کیفیت سوخت مصرفی انجام می دهند. مثلاً در ایران که کیفیت سوخت پایین است، تنظیم دوباره ماژول های تزریق سوخت جان تازه ای به خودرو می دهد. حرفه ای ترها سابقه رانندگی شما را از برنامه اصلی می خوانند و یک الگو از نحوه رانندگی شما استخراج می کنند و سپس به تنظیم دوباره کامپیوتر مشغول می شوند، اما معمولی ترها صرفاً همان تنظیم دوباره با توجه به فقط شرایط محیط کاری را انجام می دهند که بیش تر هم تجربی است و می توان تنظیمات را از بسیاری از کلاس های آموزشی استخراج کرد و در اختیار داشت.

ریمپ کامپیوتر را عمدتاً از پورت دیاگ و یا از طریق پین معروف به کاتگ انجام می دهند، البته روش های دیگر هم هست، اما به جز مصارف حرفه ای یا کامپیوتر با معماری خاص، نیازی به باز شدن این قطعه نیست.

شاید پرسش برای‌تان پیش آمده باشد که چرا کارخانه ای مثل ایران خودرو یک محصول مانند پژو ۲۰۶ را ریمپ نکرده است و به بازار نمی فرستد؛ اولین و اساسی ترین پاسخ آن است که با بسیاری از ریمپ های بازاری، خودرو از استاندارد یورو خارج می شود؛ مثلاً موتور tu5 اگر با استاندارد یورو ۵ تولید شده باشد، کامپیوتر موظف به کالبیره کردن موتور با این استاندارد است و ریمپ آن اصولاً توانایی حفظ آلایندگی این استاندارد را ندارد و دلیل دوم هم می تواند به تکنولوژی قدیمی موتورها مربوط باشد، هر چند دلیل محکمه پسندی نیست اما به هر حال، کارخانه مجبور به حفظ استاندارد است.

آیا ریمپ Ecu مفید است؟

ریمپ کامپیوتر خودروی شما را اصطلاحاً جان دارتر می کند، گاه حتا مصرف سوخت را هم کاهش می دهد، اما آیا این کار مفید است؟ می توان گفت این کار بسته به استفاده شما و شخص ریمپ کننده دارد. اول این که، حتماً با کمپانی تولیدکننده برای این کار مشورت بگیرید شاید با این عمل خودروی‌تان از گارانتی خارج شود، دوم، خودرو و سلامت آن مستقیم به نحوه استفاده شما بستگی دارد، پس توقع نداشته باشید که پس از ریمپ، خودروی‌تان تبدیل به ماشین بَت‌من شود. می توان گفت این شخصی سازی اگر اصولی انجام شود مفید است، اما نه آن قدر که فکرش را می کنید.

در نهایت، این که شاید ریمپ مصرف سوخت شما را کاهش دهد و مشکلاتی مثل ناک را هم برطرف کند، اما همان طور که اشاره شد، طراحی و ساخت یک کامپیوتر خودرو نیازمند ساعت ها مطالعه و دانش بالای آکادمیک است. تمامی موارد علمی و مهندسی در آن رعایت شده  اسو براساس استاندارد ساخته می شود. اگر هم ایراد نرم افزاری پیدا شود، شرکت سازنده با فراخوان آن را حل می کند. بنابراین با ریمپ در کارگاهی معمولی شما خودرو را از حالت استاندارد و مبانی مهندسی آن خارج می کنید و این کار اصلاً توصیه نمی شود. پیشنهاد ما این است که اگر اصرار به انجام این کار دارید به یک شخص مطمئن و دارای دانش فنی و آکادمیک مراجعه کنید و نه صرفاً یک تعمیرکار دوره دیده.

علی عشقان ملک

پایگاه خبری اسب بخار