تعویض دنده با سیم (Shift by Wire) چه سیستمی است؟

سیستم اتصال با سیم در بی ام و
سیستم اتصال با سیم در بی ام و

در برخی از خودروهای اتوماتیکی که این روزها تولید می شود به جای ارتباط مکانیکی بین دسته دنده و گیربکس از سیم و جریان الکتریسیته استفاده می شود تا تأخیر عملکرد دسته دنده های قدیمی از بین برود و فضای بیش تری ایجاد شود.

فونیکس تیگو 7 پلاگین هیبرید فونیکس تیگو 7 پلاگین هیبرید

تقریباً در بیش تر خودروهایی که تولید می شود برای ایجاد ارتباط بین دسته دنده (Gear Lever) و گیربکس از کابل های فلزی و یا اهرم های مکانیکی استفاده می شود. این ارتباط به خاطر این است که در صورت تغییر وضعیت دسته دنده توسط راننده، دستور مورد نظر به کامپیوتر (Transmission Control Unit) و سلکتور گیربکس (Gearbox Selector) منتقل شود تا خواسته راننده برآورده شود.

اتصال مکانیکی و دسته دنده قدیمی
اتصال مکانیکی و دسته دنده قدیمی

تعویض دنده با سیم چیست؟

در سال های اخیر می بینیم که در برخی از خودروها گیربکس اتوماتیک به جای استفاده از دسته دنده های معمولی از دسته دنده ها و سلکتورهای درجه مانندی استفاده می شود که کمی عجیب به نظر می رسند. این دسته دنده ها از طریق سیم به گیربکس متصل می شوند و انتقال دستورات از طریق جریان الکتریکی انجام می شود.

تعویض دنده با سیم چگونه کار می کند؟

سیستم اتصال با سیم
سیستم اتصال با سیم

در دسته دنده های قدیمی حالت های مختلف گیربکس مانند پارک (P)، دنده عقب (R) و حرکت رو به جلو (D) با فاصله از یکدیگر قرار می گیرند و برای تعویض حالت گیربکس نیاز است لیور مقداری بر روی صفحه دسته دنده جابه‌جا شود. اما در سیستم تعویض با سیم دیگر چنین فاصله ای بین حالت های مختلف گیربکس وجود ندارد و فقط با فشار دادن یک دکمه و یا عقب و جلو کردن دسته دنده (مانند زمانی که دسته دنده در حالت دستی یا Manual قرار می گیرد) می توان حالت گیربکس را عوض کرد.

برای مثال، برای قرار دادن خودرو در دنده پارک می توان با فشار دادن دکمه P این کار را انجام داد و یا با عقب و جلو کردن، گیربکس را در حالت دنده عقب (R) و یا خلاص (N) قرار داد.

سیستم اتصال با سیم
سیستم اتصال با سیم

اولین بار از سیستم تعویض دنده با سیم چه زمانی استفاده شد؟

امروز هر یک از خودروسازی ها سیستم اتصال با سیم مخصوص به خود را طراحی و نام گذاری کرده است، اما در نهایت، طرز کار همه آن ها یکسان است و فرق چندانی با هم ندارند. این سیستم برای اولین بار در آواخر قرن بیستم و توسط ایتالیایی ها طراحی شد و بر روی فراری ۳۶۰ مدنا (Ferrari 360 Modena) نصب شد، پیش تر از این سیستم فقط در خودروهای فرمول ۱ استفاده می شد. کم تر از یک سال بعد، سیستم اتصال با سیم بر روی آلفا ۱۵۶ (Alfa 156 Selespeed) نیز قرار گرفت و آلفا اولین خودروسازی‌ای بود که از این تکنولوژی بر روی خودروهای شهری استفاده کرد.

فراری 360 مدنا
فراری ۳۶۰ مدنا
کابین آلفا 156
کابین آلفا ۱۵۶

مزایای تعویض دنده با سیم نسبت به اتصال مکانیکی چیست؟

یکی از مزایای اصلی و مهم به‌کارگیری چنین سیستمی اضافه شدن فضایی است که توسط اتصالات مکانیکی اشغال شده بود. با اضافه شدن این فضا و همچنین کاهش وزنی که در اثر حذف اتصالات ایجاد می شود، دست طراح برای طراحی داخلی بیش تر باز شد، یعنی فضای دسته دنده اشغال شده در کنسول میانی (Main Console) با وجود سیستم اتصال با سیم کم تر می شود و فضا برای قرارگیری دکمه ها و کلیدهای آپشن ها باز می شود.

امروز تعداد آپشن های به کاررفته در خودروها رو به افزایش است و دکمه هایی مثل اتوهلد (Auto Hold)، ترمز پارک برقی، سیستم تنظیم ارتفاع، گرم کن و سردکن صندلی، حالت های رانندگی و… به خودرو اضافه شده است. از سویی دیگر، برای قرارگیری دکمه های تغییر وضعیت و فعال کننده این آپشن ها نیاز به فضاست، به همین دلیل، می بینیم که در برخی از خودروهای پرآپشن و لوکس از سیستم اتصال با سیم استفاده می شود تا فضای کنسول میانی برای قرارگیری دکمه ها باز شود.

یکی دیگر از مزیت های به‌کارگیری سیستم اتصال با سیم این است که سرعت عمل در تغییر حالت گیربکس کمی سریع تر از حالت قدیمی انجام می شود، زیرا تغییر وضعیت فقط با جلو و عقب کردن شاسی موجود، فشار دادن یک دکمه و یا چرخاندن یک درجه صورت می گیرد و اطلاعات هم به صورت جریان الکتریکی به کامپیوتر گیربکس (Transmission Control Unit) منتقل می شود. به این ترتیب، سرعت سیستم اتصال با سیم نسبت به اتصال مکانیکی بیش تر می شود.

چند نوع سلکتور برای تعویض حالت گیربکس در سیستم اتصال با سیم داریم؟

به طور کلی، چهار نوع سلکتور و مکانیزم برای تعویض حالت گیربکس در سیستم اتصال با سیم داریم که عبارتند از:

مدل جوی استیک (Joy Stick)

گیربکس مدل جوی استیک
گیربکس مدل جوی استیک

در این مدل از یک جوی استیک استفاده می شود که مانند دسته دنده است، اما فقط در جای خود مانند یک مفصل جابه‌جا می شود. در برخی از این مدل ها یک دکمه هم قرار دارد که بر روی آن P نوشته شده و فعال کننده دنده پارک است.

مدل درجه ای و چرخان (Rotary)

گیربکس مدل درجه ای و چرخان
گیربکس مدل درجه ای و چرخان

در این مدل از یک درجه گِرد استفاده می شود که راننده می تواند با چرخاندن آن گیربکس را در حالت مختلف قرار دهد.

مدل دکمه

گیربکس مدل دکمه
گیربکس مدل دکمه

در این مدل فقط از چند دکمه که در کنار هم قرار دارند استفاده می شود و برای تغییر در حالت گیربکس فقط نیاز است که دکمه مورد نظر فشرده شود.

مدل دسته راهنما

مدل دسته راهنما
مدل دسته راهنما

در این مدل از یک دسته که مانند دسته و اهرم راهنماست و اغلب در سمت راست فرمان قرار دارد (در خودروهای فرمان راست در سمت چپ فرمان قرار دارد) استفاده می شود و راننده می تواند با آن مانند اهرم برف پاک کن و چراغ ها عمل کند و حالت های مختلف گیربکس را تعیین کند.

محمد جبارزاده شیاده

پایگاه خبری اسب بخار

تعویض دنده با سیم چیست؟

در سال های اخیر می بینیم که در برخی از خودروها به جای استفاده از دسته دنده های معمولی از دسته دنده ها و سلکتورهای درجه مانندی استفاده می شود که کمی عجیب به نظر می رسند. این دسته دنده ها از طریق سیم به گیربکس متصل می شوند و انتقال دستورات از طریق جریان الکتریکی انجام می شود.

مزایای تعویض دنده با سیم نسبت به اتصال مکانیکی چیست؟

اضافه شدن فضایی که توسط اتصالات مکانیکی و صفحه دنده درون کابین اشغال می شد برای قرارگیری دکمه های آپشن ها و همچنین افزایش در سرعت عملکرد تغییر حالت گیربکس در این سیستم از مزیت های اتصال با سیم است.

چند نوع سلکتور برای تعویض حالت گیربکس در سیستم اتصال با سیم داریم؟

۱ – مدل جوی استیک ۲- مدل درجه ۳- مدل دکمه ۴- مدل دسته راهنما

به این مطلب رای دهید

تازه ترین اخبار و ویدیوهای خودرویی را در کانال تلگرام و اینستاگرام اسب بخار دنبال کنید.