کمپین نخریدن خودرو چه نتیجه ای دارد؟

10 خودرو پرفروش سال 96 را بشناسید
چند هفته ای است که در فضای مجازی، کاربران نسبت به خرید خودرو با قیمت های نجومی واکنش نشان داده اند و با راه انداختن کمپین نخرید خودرو سعی دارند تا بهای خودرو را از حالت نامتعارف خارج کنند. اما این کمپین ها در نهایت به کجا ختم می شود و چه آینده ای در انتظار مشتریان بازار خودرو است؟

فونیکس تیگو 7 پلاگین هیبرید فونیکس تیگو 7 پلاگین هیبرید

سال ۱۳۹۴، در چنین روزهایی شرایط مشابه به حال پیش آمده بود و آن موقع هم مردم کمپین نخرین خودرو را راه انداختند. در نهایت بعد از گذشت چند هفته شاهد آن بودیم که قیمت خودروها در کارخانه ها و از سوی شرکت های عرضه کننده افزایش پیدا کرد و بعد از آن نیز، دولت با اعطای وام به خودروسازان و مردم، ثبات فعالیت را به شرکت ها برگرداند. در این میان به گفته برخی مسئولین کمپین نخریدن خودرو کار یک باند تخریب اقتصادی کشور بوده و با عاملان آن هم برخورد شد.
مطالبه گری بر مبنا قانون جز حقوق شهروندی هر ایرانی است. اما متاسفانه مردم و مشتریان بازار خودرو نمی دانند که حق خود را باید از چه کسی بگیرند و از طرفی چه کسی باید تحریم شود. وقتی نظرات و دیدگاه های مختلف برای کمپین نخریدن خودرو را از زبان کاربران فضای مجازی می خوانید، هیچگاه نمی توانید به نتیجه ای دقیق برسید که حال مشتریان ایرانی چه چیزی را حق خود می دانند و تحریم را بر علیه چه کسی و یا شرکتی راه انداخته اند. در این روزها که جو کمپین نخریدن خودرو فراگیر شده و از طرفی اشتراک گذاری پست ها و تصاویر مختلف بالا گرفته است، می بینیم که همچنان وقتی خودروساز و یا واردکننده ای طرح فروش خودرو را اعلام می کند، در کمتر از یک ساعت ظرفیت فروش خود را تکمیل می کند و عملا در واقعی تحریم و کمپین نخریدن خودرو اتفاق مثبت و موثری را رقم نزده است. چون هنوز اهداف این کمپین واضح نیست و از طرفی آن هایی که می توانند در کاهش قیمت خودروها تاثیر داشته باشند، هیچگاه به چنین رویکردهای اجتماعی واکنش نشان نمی دهند.
از نگاه افرادی که حامیان کمپین نخریدن خودرو هستند، امروز میلیون ها ایرانی با طرز فکر آن ها موافقند و به سمت خرید خودرو نمی روند. اما بازار خودرو کشور نیاز به ده ها میلیون مشتری احتیاج ندارد. خودروسازی هستند که در سال تنها به ۳ هزار مشتری نیاز دارند و هیچگاه کمپین ها نامشخص و بی هدفی مثل امروز نمی تواند برایشان خطرساز باشد. از آن طرف خودروسازان بزرگ هم در هر طرح فروش می خواهند که ظرفیت ۳ تا ۲۰ هزار دستگاهی خود را تکمیل کنند و حال می بینیم که با وجود این کمپین، گاهی تقاضای ۱۰۰ هزار دستگاهی را ثبت کرده اند.
داستان امروز کمپین نخریدن خودرو و حامیان آن، مانند این می مانند که فردا صبح ۹۹.۹۹ درصد ایرانیان در فضای مجازی خرید خاویار و استفاده از آن را در میز صبحانه تحریم کنند. اما عرضه کنندگان خاویار هیچگاه برایشان نظر ۹۹.۹۹ درصد مردم ایران مهم نیست و بازار هدفشان را آن ها تشکیل نمی دهند. همان ۰.۰۱ درصدی که جز این کمپین نیستند، دقیقا مشتریان بالقوه خاویار هستند و حال این کمپین با هر ظاهری در جامعه نمی تواند تاثیرگذار باشد.
امروز هم کمپین نخریدن خودرو بیشتر سبکی مانند کمپین نخریدن خاویار را دارد. افرادی که از آن حمایت می کنند، جز اقشاری از جامعه هستند که شاید در سال جاری برنامه ای برای خرید خودرو نداشته اند و یا در صورت متعادل شدن قیمت ها هم نمی توانند ارتقاعی در نوع خودرو خود داشته باشند. شاید فردی که ۱۰۰ میلیون تومان بودجه خرید خودرو داشته باشد، بتواند با نخریدن خودرو در قیمت محصولاتی چون کیا سراتو، هیوندای i20، هایما S7 و… تاثیر گذار باشد. اما او هیچگاه نمی تواند خریدن خودروهای ۳۰۰ میلیون تومانی را تحریم کند. حتی زمانی نخریدن خودرو از جانب فردی با بودجه ۱۰۰ میلیون تومان برای خودروسازان و فعالان بازار ملموس می شود که او از تصمیم خرید خود منصرف شود، نه اینکه چون ۱۰۰ میلیون تومان پول در حساب بانکی اش دارد و حال خودرویی را نمی خرد، پس می تواند در این کمپین موثر واقع شود.
اما نباید نادیده گرفت که کمپین نخریدن خودرو سال ۱۳۹۷ به مراتب عقلانی تر از کمپین ۱۳۹۴ است. زیرا این بار بسیار از حامیان این تحریم خرید خودرو توانسته اند تفکیک خوبی میان اهداف این کمپین ایجاد کنند. امروز باید کمپین نخریدن خودرو برای دلالان و واسطه ها باشد. حال می بینیم که تنها با اجرایی شدن برخی از این کمپین، دلالان و واسطه های بازار خودرو احساس خطر کرده اند و در هفته گذشته مجبور به کاهش قیمت خودروها در بازار آزاد شده اند. در گام اول کمپین های عمومی، باید عوامل ناخالص عمومی مورد حمله منتقدین و مردم قرار بگیرند. امروز باید دلال و واسطه از بازار خودرو حذف شود و مردم آن ها را در گام نخست تحریم کنند. زیرا اگر خودرو به صورت مستقیم به دست مصرف کننده واقعی برسد، حداقل شاهد آن هستیم که قیمت تمام شده یک خودرو برای مشتری می تواند تا ۴۰% کاهش پیدا کند. البته که حذف دلال ها به صورت صد در صد کار راحتی نیست، زیرا گاهی همین دلال ها روابط خاصی با عرضه کنندگان مستقیم خودرو دارند. اما تحریم دلال از جانب مردم و نخریدن خودرو از طریق آگهی ها می تواند بهترین راهکار در قدم اول باشد تا مشتریان بتوانند به دلال های جزئی و میان رده ثابت کنند تا با سرمایه خود نظم بازار خودرو را بر هم نریزند. شاید دلال های جز و خورده پا نتواند خط و مشی اصلی بازار آزاد خودرو را تعیین کنند و در اصل دلال ها و واسطه های اصلی افزایش قیمت خودروها را تثبیت می کنند، اما همین دلال های خرده پا امروز سهم زیاد و عمده بازار را در اختیار دارند.
واقعیت امروز وضعیت اقتصادی جامعه این است که وارد کردن فشار تحریم نخریدن خودرو به خودروسازان تا حد زیادی بی فایده است و اگر هم برایشان خطرآفرین باشد، سابقه نشان می دهد که با حمایت های دولتی می توانند به سرعت خود را احیا کنند. همچنین با دلایلی که اعلام شد، هنوز جو اجتماعی جامعه به سمتی نرفته تا از خرید خودرو منصرف شود و تنها بخشی از مردم کمپین نخریدن خودرو را دنبال می کنند که شاید به هیچ وجه در سال جاری برنامه خرید خودرو را نداشته بودند.
اما اگر تحریم خرید خودرو و کمپین نخریدن خودرو به شکل مستقیم دلال ها و واسطه ها را هدف بگیرد، در گام نخست شاهد هستیم که سرمایه سرگردان بازار ظرف چند ماه از بازار خودرو خارج می شود و در این میان قشرهای مختلف جامعه متوجه می شوند که برای درآمدزایی نباید به سراغ بازار خودرو و دلال بازی بیایند. از طرفی تقاضای خودرو تنها از کارخانه باعث می شود تا روند افزایش قیمت در بدنه صنعت خودرو کندتر اتفاق بیافتد و خودروسازان به بهای اختلاف قیمت بازار و کارخانه و همچنین کشش خرید محصولی خاص، بهای آن را افزایش ندهد. این اتفاق زمانی می افتد که تمام بازار و مردم تقاضای خود را از کارخانه ها تامین کنند و به سراغ واسطه نروند. البته که این اتفاق تا حدی آرمان گرایانه است و شاید تا چند سال آینده هم در ایران اتفاق نیافتد. اما مطالبه اصلی که مردم در کنار نخریدن خودرو از دلال ها، می توانند از برخی خودروسازان و مراجع قانونی داشته باشند این است که چرا امروز اکثر شرکت های خودروساز دولتی و نیمه دولتی محصولات پرتقاضای خود را دیگر به صورت پیش فروش به دست مشتریان نمی رسانند و با این کار قیمت بهای آزاد آن را افزایش می دهند؟ همچنین در پیش فروش های اعلام شده در چند روز اخیر، هیچ کدام از شرکت های عرضه کننده خودرو به صورت عمده محصولات خود را در بازه کوتاه مدت و میان مدت به دست مشتری نمی رسانند و تحویل های بلند مدت را برای مردم در نظر گرفته اند. واقعیت آن است تا زمانی که خودروسازان نخواهند مانند گذشته روند عرضه خودروها را دنبال کنند و برخی محصولات پرتقاضا را به صورت پیش فروش یک ماهه به دست مشتری برسانند، هر چقدر هم که تحریم نخریدن خودرو جدی باشد، باز هم شاهد افزایش قیمت های نجومی خواهیم بود. شاید امروز کمپین نخریدن خودرو باعث شده باشد تا حدی قیمت خودروها در بازار آزاد کاهش پیدا کند، اما همچنان بهای اکثر خودروها فاصله نامعقولی را با قیمت کارخانه دارند.

گروه مستند اسب بخار

به این مطلب رای دهید

تازه ترین اخبار و ویدیوهای خودرویی را در کانال تلگرام و اینستاگرام اسب بخار دنبال کنید.