پایگاه خبری اسب بخار
مرجع تخصصی اخبار و ویدیو خودرو

شروط 10 گانه برای دستیابی به رتبه نخست صنعت خودرو در خاورمیانه

اگر بخواهیم به این موضوع نگاه واقع بینانه‌ای داشته باشیم، با روندی که صنعت خودروی کشور در حال سپری کردن آن است، شاید بتوان با نگاه خوشبینانه‌ای تولید سه‌میلیون دستگاه خودرو در سال را محقق کرد اما باید در این زمینه به یک پیش‌شرط مهم توجه کرد و آن، بازار مصرف این خودرو‌هاست.
به گزارش اخبار خودرو ،بر اساس برنامه‌ریزی‌هایی که در سند چشم‌انداز تحول ۲۰‌ساله کشور صورت گرفته است، صنعت خودروی ایران باید تا کمتر از ۸ سال دیگر سالانه به تولید سه میلیون دستگاه خودرو مبادرت ورزد و یک‌میلیون دستگاه از این خودرو‌ها باید قابلیت صادراتی داشته باشند. اگر بخواهیم به این موضوع نگاه واقع بینانه‌ای داشته باشیم، با روندی که صنعت خودروی کشور در حال سپری کردن آن است، شاید بتوان با نگاه خوشبینانه‌ای تولید سه‌میلیون دستگاه خودرو در سال را محقق کرد اما باید در این زمینه به یک پیش‌شرط مهم توجه کرد و آن، بازار مصرف این خودرو‌هاست. اینجاست بسیاری از مسائلی که صنعت خودروی کشور در دهه‌های گذشته با آن درگیر بوده و به جای آن‌که این مشکلات به سمت حل‌و‌فصل شدن حرکت کنند، به سوی عمیق‌تر شدن پیش‌رفته‌اند، به میان می‌آید. حال اگر بخواهیم به اهداف سند چشم‌انداز در صنعت خودرو دست پیدا کنیم، باید شروطی را که لازمه توسعه این صنعت است، محقق کنیم تا بتوان به جایگاه نخست در خاورمیانه دست یافت. در ادامه به تفضیل به این شروط می‌پردازیم.
خصوصی‌سازی واقعی و عدم دخالت دولت
شاید بتوان به جرات گفت بزرگ‌ترین مشکل ساختاری صنعت خودروی ایران، دخالت دولت در این صنعت است. در همینه زمینه بزرگ‌ترین آفتی که گریبان‌گیر این صنعت می‌شود، زمانی است ‌که یک مدیر منصوب از سوی دولت بر یک خودروسازی مدیریت می‌کند، به دلیل آنکه او از زمان حضور خود در این شرکت خودروسازی اطلاع دقیقی ندارد و ممکن است با وقوع کوچک‌ترین اختلاف‌نظری از سمت خود کنار رود، در نتیجه نمی‌تواند یک برنامه‌ریزی بلندمدت و توسعه‌ای انجام دهد و به جای آن در پی ترتیب دادن طرح‌های کوتاه‌مدت است که شاید در بلند‌مدت نیز به زیان آن خودروساز باشد. به بیان دیگر تا زمانی‌که که دولت حق اعمال قدرت در خودروسازان را برای خود قائل است، نمی‌توان انتظار ثبات مدیریت در آن‌ها را داشت وبه‌دنبال این موضوع انجام برنامه‌ریزی بلند‌مدت و توسعه غیر‌ممکن خواهد بود.
رقابت‌پذیر شدن صنعت خودرو
به جرات می‌توان گفت خصوصی‌سازی و رقابت‌پذیر شدن صنعت خودرو رابطه مستقیمی با هم دارند و تا زمانی‌که خودروسازان دولتی هستند، نمی‌توان انتظار رقابتی شدن این صنعت را داشت، زیرا در وضعیتی که دولت در صنعت خودرو‌ حضور دارد، یک فضای انحصار و رانت ایجاد می‌شود و در چنین شرایطی نمی‌توان انتظار یک فضای رقابتی را کشید. در نتیجه پیش‌شرط رقابتی شدن صنعت خودرو، خصوصی شدن این صنعت بوده است.
مشارکت با خارجی‌ها
یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در صنعت خودروی کشور باید به‌آن توجه کرد، موضوع جذب سرمایه‌گذاری خارجی در این صنعت است. در زمان تحریم‌ها و تشدید آن‌ها، صنعت خودرو از این موضوع به‌شدت آسیب دید و لطمات جبران‌ناپذیری به آن وارد شد. اهداف سند چشم‌انداز توسعه بیست ساله کشور در صورتی محقق می‌شوند که خودروسازان دارای ارتباطات بین‌المللی قوی با شرکای خارجی داشته باشند. از سوی دیگر باید بین آن‌ها قراردادهای بلند‌مدت همکاری امضا شود تا بتوانند تجربیات ارزنده خود در این صنعت را به خودروسازان ایرانی منتقل کنند.
کاهش هزینه‌های تولید و افزایش بهره‌وری
صنعت خودروی کشور در دهه‌های گذشته نتوانسته است هزینه تولید خودرو در کشور را کاهش دهد و در این زمینه گاهی اوقات نیز ازدیاد هزینه‌های تولید، مشکلات فراوانی را برای خودروسازان داخلی به وجود آورده است، در حالی که نوسازی خطوط تولیدی نیز ازجمله اقداماتی است که باید خودروسازان نسبت به انجام آن اقدام کنند، از سویی یکی از عواملی که سبب افزایش هزینه تولید می‌شود، پایین بودن بهره‌وری در شرکت‌های خودروسازی کشور است که تاکنون آنها برای بهبود آن هیچ حرکت مثبتی را انجام نداده اند.
افزایش میزان تولید
یک اصل اقتصادی وجود دارد که می‌گوید هرچه میزان تولید خود را افزایش دهید، در مقابل هزینه‌ها نیز سر شکن و به اصطلاح تولید دارای توجیه اقتصادی می‌شود. این در حالی است که در پنج سال اخیر میزان تولید خودرو به‌خصوص در زمان تحریم‌ها دچار افت فاحشی شده است و حتی در مقطعی میزان تولید خودرو در کشور به رقم زیر ۸۰۰ هزار دستگاه سقوط کرد اما با اجرایی شدن برجام روند تولید خودرو تثبیت و در این زمینه در دو سال گذشته این آمار در محدوده یک میلیون و ۳۰۰ هزار دستگاه خودرو در سال تثبیت شده است.
بهبود کیفیت و خدمات پس از فروش
یکی از مهم‌ترین گله‌هایی که مردم از خودروهای داخلی دارند، کیفیت پایین برخی از آن‌هاست. کارشناسان معتقدند خودروسازان داخلی باید محصولات قدیمی خود را که سال‌هاست برمدار تولید هستند، از خط تولید خارج و خودرو‌های به‌روز و مدرن را جایگزین آنها کنند، همچنین در مبحث خدمات پس از فروش خودروسازان در وضعیت مناسبی از نظر عملکردی قرار ندارند و بسیاری از مشتریان از این موضوع به هیچ وجه راضی نیستند.
در صورتی‌که خودروسازان می‌خواهند اقدام به صادرات بیش از یک‌میلیون خودرو در سال کنند، نخست باید کیفیت محصولات تولیدی خود را همگام با رقبای خارجی بالا ببرند و دوم‌آنکه یک انقلاب در نحوه ارائه خدمات پس از فروش خودرو ایجاد کنند. در همین رابطه لازم است به این نکته اشاره شود امروزه بسیاری از شرکت‌های مطرح خودروسازی جهان بخش اعظم درآمد سالانه خود را از طریق خدمات پس از فروش به دست می‌آورند.
دستیابی به بازارهای پایدار صادراتی
امروزه کارشناسان معتقدند اگر می‌خواهید عیار واقعی صنعت خودروی یک کشور را بسنجید باید به میزان صادرات سالانه آن کشور و از آن مهم‌تر بازارهای صادراتی آن کشور رجوع کنید، در حال حاضر صنعت خودروی کشور از نظر میزان صادرات و بازارهای صادراتی به هیچ وجه وضعیت مناسبی نسبت به رقبای منطقه‌ای ندارد.
انتقال دانش و تکنولوژی روز خودروسازی
در ایام تحریم‌ها، به‌دلیل آن‌که رابطه صنعت خودروی کشور با شرکای خارجی قطع شد و از دستیابی به دانش و تکنولوژی روز خودروسازی محروم ماند، حالا که دوباره ارتباطات بین‌المللی خودروسازی کشور برقرار شده است و شرکت‌های اروپایی مجددا در کشور ما حضور پیدا کرده‌اند، باید از این فرصت استفاده و زمینه انتقال دانش و تکنولوژی روز خودروسازی را فراهم کرد تا بتوان اهداف سند چشم‌انداز توسعه بیست ساله در صنعت خودرو را محقق کرد.
عبور از مونتاژکاری و تولید واقعی خودرو
بسیاری از کارشناسان معتقدند خودروسازان ایرانی به‌طور کامل و به‌معنای واقعی کمله خودروساز نشده‌اند و هنوز مونتاژکار باقیمانده‌اند، در حالی که با اجرایی شدن برجام و امضای قراردادهای جدید خودرویی، مسئولان صنعت خودروی معتقدند فضا برای تغییر جهت این صنعت در ایران کاملا محیاست تا بتوان به سال‌ها مونتاژکاری محصولات خارجی پایان داد و به یک تولیدکننده واقعی به معنای اخص کلمه تبدیل شد.
متنوع کردن روش‌های تامین مالی
سال‌هاست خودرسازان عادت کرده‌اند برای تامین نقدینگی و سرمایه در گردش خود به نظام بانکی وابسته باشند. این در حالی است که منابع نظام بانکی بسیار محدود و نیازهای صنعت خودرو بسیار، پس بجاست خودروسازان سراغ سایر روش‌های مالی که توانایی تامین مالی صنعت خودرو را داشته باشند، رجوع و از آن‌ها بهره‌برداری لازم را کنند.